YAŞLILARDA SAĞLIK SORUNLARI

Yıl 2005, Cilt: 21 Sayı: 2, 169 - 179, 01.01.2005

Ayfer Karadakovan

Öz

Günümüzde sağlık bakımı, beslenme ve tedavideki gelişmelere bağlı olarak yaşam süresi artmıştır. Gelecek yüzyılın ortalarında 85 yaşın üzerindeki nüfusun beş kat artması beklenmektedir. Yaşlanma ile organların fonksiyonlarında ve metabolizmadaki azalma yaşlılarda dehidratasyon riskinin arttırmakta, beden ısısının sürdürülmesinde güçlükler yaratmaktadır. Baharatlı gıdaların tolere edilmesinde güçlük, tükürük miktarının azalması, öğürme refleksinin azalması gibi Gastrointestinal GI değişiklikler ve Gastrointestinal motilitenin azalmasına bağlı konstipasyon ve fekal inkontinans görülme oranı artmaktadır. Kaslardaki genel dejenerasyon, genel güçsüzlüğe ve solunum sorunlarına neden olmaktadır. Yaşlı bireylerin %80’ninden fazlasında en az bir kronik hastalık vardır. Çalışmalar tüm hastane yatışlarının %30’dan fazlasının ve tüm sağlık harcamalarının % 36’sının yaşlılara ait olduğunu göstermektedir

Anahtar Kelimeler

Yaşlılık, sağlık sorunları

HEALTH PROBLEMS OF OLDER ADULT

Öz

Today life expectancy has increased up due to advances in health care, nutrition and medication. By the middle of the next century, the population of people aged 85 and older is expected to increase five times. Decrease in organ function and metabolism will cause the older body increased risk for dehydration, and there is an increased difficulty in maintaining body temperature. Gastrointestinal changes lead to intolerance to spicy foods, decreased sense of taste due to decreased salivary flow, decreased gag reflex, decreased GI motility leading to constipation and fecal incontinence. Generalized muscle degeneration leads to overall weakness and respiratory problems. More than 80% of the elderly population will suffer from at least one chronic health problem. Studies show that the elderly account for more than 30 % of all hospitalizations and 36% of all health care expenditures

Anahtar Kelimeler

Aging, health problems

Kaynakça

• Abrams WB, Beers MH, Berkow R (Ed)(1995). The merc manuel of geriatrics. Second edit U.S.A: Merc and Co Inc., 5-169,419-1343.
• AgeSpesific criteria: Geriatric. http://www.med.ceu.newsletter (Erişim tarihi:11.6.2004).
• Arslan Ş, Gökçe Kutsal Y. (2000). Yaşlılarda özürlülüğün değerlendirimine yönelik çok merkezli çalışma raporu. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı ve Türk Tabipleri
• Birliği. Ankara: Yayın no:003/2000.
• Bakar C, Özkan S, Maral I, ve ark (2002). Bir üniversite hastanesinde fiziksel tıp ve rehabilitasyon polikliniğine başvuran 60 yaş ve üzeri hastaların tanıları. Geriatri, 5:2, 63.
• Baripoğlu Ö. (1999). Dünyada yaşlılığın geleceği. Hekim Formu, Temmuz-Ağustos. http://www.istabip.org.tr. (Erişim tarihi:14.6.2004).
• Compston JE, Rosen CJ. (2002). Osteoporosis. Third edit. Oxford: Health Press, 7-9.
• Dağlı N, Arıoğul S. (2004). Geriatrik poülasyonda hipertansiyon tedavisi. Hacettepe Tıp Dergisi, 35:7-11.
• Desai MM, Zhang P, Hennessy CH (2000). Surveillance for morbidity and mortality among older adults-United States, 1995-1996. MMWR 49(01); 14, 23. January 14, http://www.cdc.gov/mmwr/prewiew/mmwrhtml. (Erişim tarihi:8.6.2004)
• Doğu B, Cankurtaran M, Khalil M ve ark. (2003). Yaşlı hastalarda karşılaşılan ürolojik sorunlar. II. Ulusal Geriatri Kongresi Kitabı, Ankara: Çetin Ofset A.Ş, 150.
• Doruk H. (2002). Yaşlı bireylerde tarama yöntemleri. I.Ulusal Geriatri Kongresi Kitabı
• İstanbul: BAYT Bilimsel Araştırmalar Yayın ve Tanıtım Ltd.Şti., 128-130. Eker E (2002). Yaşlıların korkulu rüyası: Alzheimer hastalığı. http://www.saglik.tr.net/ayinkonugu_.kasim2002.shtml. (Erişim tarihi:6.7.2004).
• Gökçe Kutsal Y, Bal S (2004). Yaşlılık ve kadın sağlığı. http://www.google.com. (Erişim tarihi:15.6.2004).
• Gökçe Kutsal Y. (2003). Yaşlanan dünya, yaşlanan toplum, yaşlanan insan. Hacettepe
• Toplum Hekimliği Bülteni, 24: 3-4,1-6. Gülyüz H. (2004). İnmeli hasta ve yakınlarının yaşam doyumlarının incelenmesi.
• Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 7. Healthy Aging (2004). Preventing disease and ımproving quality of life among older
• Americans. At A glance 2004. http://www.cdc.gov/nccdphp/aag-aging.2004.htm. (Erişim tarihi: 8.6.2004). http://www.toraks.org.tr/sub/pnömoni2 php. (Erişim tarihi: 25.6.2004).
• İnancı F, Gökçe Kutsal Y. (1997). Geriatri. (içinde) İlçin G, Biberoğlu K, Ünal S, Akalın
• S, Süleymanlar G(ed). Temel İç Hastalıkları II. Ankara: Güneş Kitabevi, 89-103. Kanser istatistikleri. http://www.turkcancer.org.tr (Erişim tarihi:7.7.2004).
• Kars A. (2002). Yaşlılık ve kanser. Geriatri 2002 Kongre Kitabı, İstanbul: Turgut
• Yayıncılık ve Ticaret, A.Ş., 150-158. Keskil S. (2004). Yaşlılarda acil sağlık sorunları.http://www.geriatri.org/pdf. (Erişim tarihi:6.7.2004).
• Kırdemir V(2003).Yaşlı hastalarda kalça bölgesi kırıkları. II.Ulusal Geriatri Kongresi
• Kitabı, Ankara: Çetin Ofset A.Ş,105-110. Kumral E, Balkır K (2002). İnme epidemiyolojisi. (içinde) Balkan S(ed) Serebrovas- küler hastalıklar. Ankara: Güneş Kitabevi Yayınları, 38-48.
• Marks JS(1999). Chronic disease notes and reports.National Center for Chronic
• Disease Prevention and Health Promotion. 12:3. http://www.cdc.gov/nccdphp/cdf. (Erişim tarihi:8.6.2004).
• Ouslander JG. (2002). Geriatric urinary incontinence. I. Ulusal Geriatri Kongresi
• Kitabı, İstanbul: BAYT Bilimsel Araştırmalar Yayın ve Tanıtım Ltd.Şti., 66-70. Özdemir G, Gücüyener D (2001). Strok’ta risk faktörleri. Türk Beyin Damar Hasta- lıkları Dergisi, 7:2, 67-70.
• Özkeskin G, Erdinçler DS, Döventaş A ve ark. (2003). Yaşlı kadınlarda idrar inkon- tinansı sıklığı, tipi ve yaşam kalitesine etkisi. II.Ulusal Geriatri Kongresi Kitabı
• Ankara: Çetin Ofset A.Ş, 155. Öztürk A, Naçar M, Aslan A ve ark. (2002). Kayseri sağlık grup başkanlığı bölgesinde yaşlıların sağlık hizmetlerinden yararlanma durumu. Geriatri, 5:4, 138-143.
• Prevalance of self-reported arthritis or chronic joint syptoms among adults-United States, 2001. (2002). October 25, 51:42, 948-950 http://www.cdc.gov/mmwr/ preview/mmwrhtml/mm5142a2.htm. (Erişim tarihi:17.6.2004).
• Seçkin B. (2002). Prostat hastalıkları. I.Ulusal Geriatri Kongresi Kitabı, İstanbul
• BAYT Bilimsel Araştırmalar Yayın ve Tanıtım Ltd. Şti., 98-102. Selekler K (2002). Alzheimer hastalığı. Geriatri 2002 Kongre Kitabı, İstanbul: Turgut
• Yayıncılık ve Ticaret, A.Ş., 114-118. Türk Kardiyoloji Derneği Ulusal Hipertansiyon Tedavi ve Takip Kılavuzu. http://www.tkd.org.tr/kilavuz/ko3/5. (Erişim tarihi:6.7.2004).
• Uncu Y. (2004). Yaşlılık ve kadın. http://www.20.uludag.edu.tr. (Erişim tarihi:6.7.2004).
• Ünal S(2002).Yaşlılarda sık görülen infeksiyon hastalıkları.I.Ulusal Geriatri Kongresi
• Kitabı,İstanbul:BAYT Bilimsel Araştırmalar Yayın ve Tanıtım Ltd.Şti., 70-72. Yeşilbalkan UÖ, Karadakovan A (2003). Narlıdere dinlenme ve bakımevinde yaşayan yaşlı bireylerdeki düşme sıklığı ve düşmeyi etkileyen faktörlerin incelenmesi. II.
• Ulusal Geriatri Kongresi Kitabı, Ankara: Çetin Ofset A.Ş, 144-145.