TOTAL PARENTERAL BESLENEN ÇOCUKLARDA STANDART HEMŞİRELİK BAKIM MODELİNİN BAKIM KALİTESİNE ETKİSİ

Yıl 2005, Cilt: 21 Sayı: 2, 59 - 75, 01.01.2005

Nesrin Şen

Öz

Bu deneysel araştırma, Total Parenteral Beslenen çocuklara verilen Standart Hemşirelik Bakım Modelinin, bakım kalitesine etkisini incelemek amacı ile yapılmıştır. 15 Kasım 2000 - 25 Kasım 2001 tarihleri arasında, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı Yoğun Bakım Ünitesinde Total Parenteral Beslenen 1-18 yaş grubuna giren 18 çocuk 9 çalışma, 9 kontrol grubu araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Veri toplama araçları olarak; “Bilgi Formu”, araştırmacılar tarafından geliştirilen “Standart Hemşirelik Bakım Formu” ve sonuç kriterlerine ulaşma durumlarını saptamak amacı ile “Sonuç Kriterlerini Değerlendirme Ölçeği” kullanılmıştır. Sonuç kriterlerini değerlendirme ölçeğinde 7 hemşirelik tanısı 1.Enfeksiyon Gelişme Olasılığı, 2.Komplikasyon Gelişme Riski, 3.Fiziksel Hareket Kısıtlılığı, 4.Kişisel/Öz Bakımda Yetersizlik, 5.Oral Müköz Membranların Bütünlüğünde Bozulma Olasılığı, 6.Çocukta ve Ailede Anksiyete, Başetmede Yetersizlik, 7.Bilgi Eksikliği ve bu tanıların çözümlendiğini gösteren sonuç kriterleri yer almıştır. Sonuç Kriterlerini Değerlendirme Ölçeğinin içerik geçerliliği için Kendal Uyuşum Katsayısı W Korelasyon Testi Kendall Coefficient Of Concordance uygulanmıştır. Çalışma grubuna standart hemşirelik bakımı verilmiş, kontrol grubu ise rutin servis bakımı almıştır. Elde edilen veriler sayı ve yüzdelik, Ki-Kare x2 , Fisher Kesin ve Student-t testi kullanılarak değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonucunda, araştırmaya alınan çocukların tanıtıcı özelliklerinin dağılımları açısından çalışma ve kontrol grubu arasında yaş ortalaması dışında fark olmadığı saptanmıştır. Çalışma ve kontrol grubu çocuklarda komplikasyon gelişme durumu açısında, iki grup arasında istatistiksel olarak fark bulunmamıştır Fisher Kesin Testi, p=0.576>0.05 . Sonuç kriterlerine ulaşma durumları toplam puan ortalamalarının, tüm hemşirelik tanılarına göre dağılımında; her iki grupta da 6. ve 7. hemşirelik tanısında anlamlı bir fark bulunmuştur t=-2.15, p=0.047

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik standartları, bakım standartları, uygulama standartları, çocuk, total parenteral beslenme

EFFECT OF THE STANDART NURSING CARE MODEL IN THE CHILDREN WHO RECEIVED TOTAL PARENTERAL NUTRITION ON THE QUALITY OF THE CARE

Öz

This experimental study was designed to evaluate the effect of the Standard Nursing Care Applied to the children who received Total Parenteral Nutrition TPN on the quality of the care. 18 children of which 9 belong to case group and the others belong to the control group, who fed by Total Parenteral Nutrition TPN in the intensive care unit of the pediatric surgery department of Ege University Hospital between 15thNovember 2000 and 25th November 2001 were the sample of study. Three tools have been used for collecting the data: These were the Demographic form, “Standard Nursery Care Form” that designed by the researcher and “Evaluation Scale of the Result Criteria” to determine how much reached to the result criteria. In the latter scale, 7 different nursing diagnosis and result criteria that show that these diagnosis have been resolved were present: 1.Probability of developing infection, 2.Complication Risk, 3.Physical movement limitation, 4.Insufficiency in individual/Self care, 5.Disruption probability of membrane continuity, 6.Cope with the anxiety of child and family, 7.Knowledge insufficiency. Kendall coefficient of Concordance W correlation test was applied to determine the content validity of the Evaluation Scale of the Result Criteria. The case group was received standard nursing care while the control group was received routine service care. The results were evaluated by the number and percent ratios, Chi-square, Fisher and Student-t tests. According to the results, there were any demographic differences except the mean age between the groups. The complication rates were not seen to be statistically meaningful between groups Fisher test, p=0.576 >0.05 . When all of the nursing care criteria evaluated, the sixth and seventh nursing diagnosis have been detected to be different between the groups t=-2.15, p=0.047

Anahtar Kelimeler

Nursing standards, care standards, practice standards, child, total parenteral nutrition

Kaynakça

• Aydoğdu S (1997). Çocuk Hastalarda Parenteral Beslenme. Ege Pediatri Bülteni, 4: 1-2, 29-37.
• Aydoğdu S, Selimoğlu MA, Asena S ve ark. (1999). Çocukluk Çağında Total Paren- teral Nütrisyon (TPN). Türk Pediatri Kurumu XXXV. Ulusal Pediatri Kongresi Kitabı, Ankara, 376.
• Balık E (1993) Çocuklarda Total Parenteral Nütrisyon. Klinik Nütrisyon. İzmir: Logos Yayıncılık A.Ş.
• Barfoot K (1986). Home Care of the Child Receiving Nutritional Support: A Global Approach. Journal of the National Intravenous Therapy Association, 9:3, 226-229.
• Baykul Y (2000) Eğitimde ve Psikolojide Ölçme, Klasik Test Teorisi ve Uygulaması. ÖSYM Yayınları, Ankara, 141-199, 201-223.
• Bender J, Faubion W (1985). Parenteral Nutrition for the Pediatric Patient. Home Healthcare Nurse, 3:6, 32-39.
• Bilodeau JA, Poon C, Mascarenhas MR, (1998). Parenteral Nutrition and Care of Central Venous Lines. Clinical Pediatric Gastroenteroloji. Churchill Livingstone, 637-651.
• Carpenito LJ, Çev. Erdemir F (1999). Hemşirelik Tanıları El Kitabı. 7.Baskı, Ankara: Nobel Tıp Kitabevi, 518-519.
• Coşkun T, Yurdakök M, Özalp İ (1997) Çocuklarda Enteral ve Parenteral Beslenme. Ankara: Sinem Ofset.
• Çavuşoğlu H (1996). Total Parenteral Beslenme (İntravenöz Hiperalimentasyon). Çocuk Sağlığı Hemşireliği-Cilt 2, 2. Baskı, Ankara: Bizim Büro Basımevi Tesisleri, 211- 217.
• Çimen S (1998). Çocuklarda İnfüzyon Uygulamalarında Ekstravazasyon ve Trombo- flebit Gelişme Durumu ve Etkileyen Etmenler. VI. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı, Ankara
• Dicle (Sarıkaya) A (1997). Total Parenteral Beslenmede Geliştirilen İzlem Proto- kolünün Komplikasyonların Görülme Durumuna Etkisi. E.Ü.H.Y.O. Dergisi, 13:1-2, 89-103.
• Doğruyol H (1994). Çocuklarda Parenteral Beslenme. Bursa: Güneş & Nobel Tıp Kitabevi.
• Ekici B, Atay S (2001). Hemşirelikte Standardizasyon ve Çocuğun Hastaneye Yat- masına Yönelik Bakım Standardı. Hemşirelik Forumu Dergisi, Temmuz-Ekim, 4:4, 22-32.
• Gömbül Ö (1993). Hemşirelikte Kalite Güvenliği ve Standartlar. THD, 43:3, 22-28.
• Hambidge KM, Sokol RJ, Krebs NF (1995). Enteral and Parenteral Alimentation. Pediatric Clinical Gastroenteroloji. Fourth Edition, Mosby, 1030-1045.
• Hayran M, Özdemir O (1996). Bilgisayar, İstatistik ve Tıp. 2. Basım, Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
• Jamieson ME, Mc Call MJ, Blythe R, (1992). Parenteral Nutrition. Guidelines for Clinical Nursing Practices. Second Edition, Churchill Livingstone, Edinburgh, London, Madrid, Melbourne, New York and Tokyo, 104-117, 174-181.
• Karaman A, Çakmak Ö, Karaman İ, Erdoğan D (1998). Cerrahi Yenidoğanda Periferik Total Parenteral Beslenme. 16. Çocuk Cerrahisi Kongresi Kitabı, Antalya, 153.
• Karasar N (1995). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 7.Basım, Ankara.
• Karayurt Ö, Deniz H ve ark. (1993). Kalite Yönetimi için bir Çalışma Örneği: İntrave- nöz Sıvı Uygulama. Kalite, Maliyet ve Hemşirelik Sempozyumu Kitabı, İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi, 263- 268.
• Keitley KJ (1989). Advances in Nutritional Support. The Nursing Klinics of North America, 24:2, 301-460.
• Kılıç M (1998). Pediatrik Acil Yoğun Bakım Hemşireliğinde Çocuğa ve Aileye Psikolojik Yaklaşım ve Destek. E.Ü.H.Y.O. Dergisi, Mayıs-Ağustos, 14:2, 171-187.
• Koçak F, Kukulu K (1993). Kaliteli Hasta Bakımında Hemşirenin Rolü. Kalite, Maliyet ve Hemşirelik Sempozyumu Kitabı, İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi, 130-140.
• Mc Kenna A, Saavedra MJ (2000). Nutrition in the Pediatric Surgical Patient. In Wise VB, Garvin G, McKenna C, Harmon BJ (ed.). Nursing Care of the General Pediatric Surgical Patient. Gaithersburg, Maryland: An Aspen Publication, 32-43.
• Montgomery KL, Daniels CE (1999). Care of the Patient Receiving Total Parenteral Nutrition (TPN). NIH Clinical Center Nursing Department, http://www.Cc.Nih.Gov/nursing/
• National Advisory Group on Standarts & Practice Guidelines for Parenteral Nutrition (1998). Safe Practices for Parenteral Nutrition Formulations. Journal of Parenteral and Enteral Nutrition, 22:2, 64-66.
• Nural N (1992). Kaliteli Bakım Standardı. III. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı, Sivas: Esnaf Matbaacılık, 28-34.
• Oran (Tuna) N, Turgay (San) A (2000). Santral Venöz Kateterlerde Hemşirelik Bakımı. Hemşirelik Forumu Dergisi, 3:3, 20-25.
• Öztürk C (1997). Pnömonisi olan Çocuğun Bakımı Konusunda Geliştirilen Bakım Standardının Bakım Kalitesine Etkisi. E.Ü.H.Y.O. Dergisi, Ocak-Nisan, 13:1-3, 105-118.
• Özgüven İE (1998) Psikolojik Testler. 2.Basım, Ankara: PD Rem Yayınları, 83-120.
• Pritchard AP, David JA (1990). Central Venous Catheterization. Manual of Clinical Nursing Procedures. Second Edition. The Royal Morsden Hospital, Oxford, 78-96, 191-197.
• (1999). Standarts for Nursing Practice in British Colombia. www.Rnabs.Bc.ca/standart.htm.
• (1999). Standarts of Nursing Practice Direct Care Provider. www.Marn.Mb.ca/standart.htm.
• Tokatlı A (1996). Çocuklarda Parenteral Beslenme. Katkı Pediatri Dergisi, 2, 221-247.
• Toprak Ç (1992). Çocuklarda Periferik Parenteral Beslenme. III. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı, Sivas: Esnaf Matbaacılık, 731-735.
• Tucker, Canobbio, Paquelk (1988). Total Parenteral Nutrition (TPN). Patient Care Standarts (Nursing Process, Diagnosis and Outcoms. Fourth Edition. CV. Mosby Company, Toronto, 51-55.
• Ulusoy MF, Görgülü RS (1996). Total Parenteral Beslenme (İntravenöz Hipereliman- tasyon). Hemşirelik Esasları-Cilt 1, 2. Baskı, Ankara, 266-269.
• UTMB Department of Pharmacy Policy and Procedures (2000). Care of Adult and Pediatric Patients Receiving Parenteral Nutrition. http://www.utmb.edu/policy/pharm/pp 07-35.pdf.
• Yılmaz (Bal) H, Conk Z (2000) Mekanik Ventilatör Desteği Alan Yenidoğanın Bakımı Konusunda Geliştirilen Standart Hemşirelik Bakım Modelinin Bakım Kalitesine Etkisi. E.Ü.H.Y.O. Dergisi, Ocak-Nisan, 16:1, 1-10.