NEONATAL TETANOZUN NT ÖNLENMESINDE EBE VE HEMSIRENIN ROLÜ

Yıl 2004, Cilt: 20 Sayı: 1, 139 - 147, 01.06.2004

Ummahan Yücel Selmin Senol

Öz

Gelismis ülkelerde artik tarihe karismis olan yenidogan tetanozu, gelismemis ve gelismekte olan ülke yenidoganlarinin yasamini tehdit etmeyi sürdürmektedir. Neonatal tetanoz NT hijyenik olmayan dogum uygulamalarinda umlikal kordun tetanoz bakterisine maruz kalmasi ve sinir sistemine yerlesmesi ile karakterizedir Özgür, Özgür 1994 . NT’den her yil yaklasik 400.000 bebegin öldügü tahmin edilmektedir. Dünyadaki insidansi binde 6 olarak verilirken, mortalite %50 ile 90 arasinda degismektedir. Gelismekte olan ülkelerde NT insidansi binde 5 ile 60 arasinda olup, bazi bölgelerde mortalitenin % 30-70’ni olusturur WHO 1999, http://www.who.int . Dünya’da yillik meydana gelen 289.000 NT vakasinin 215.000’i infant ölümüyle sonuçlanmaktadir WHO 1999, UNICEF, WHO, UNFPA 2000, www.basics.org/pdf . Türkiye’de Saglik Bakanligi’na 1997 yilinda 20’si Dogu ve Güneydogu illerinde olmak üzere toplam 33 NT olgusu bildirilmis, bunlarin 20’si ölümle sonuçlanmistir Koç 2000 . Türkiye’de tüm bölgelerden yetersiz bildirim yapilmakla birlikte 1999 yilinda 30, 2000 yilinda 10, 2001 ve 2002 yilinda 32 ve 2003 yilinda 41 olgu bildirilmistir. 2003 yili için NT morbidite hizi yüz binde 3, mortalite hizi yüz binde 1.5’dir T.C. Saglik Bakanligi 2004 . Dünya Saglik Örgütü tüm dünyada ortaya çikan NT olgularinin % 5’inden azinin bildirildigini tahmin etmekte ve bu nedenle de hastaligi “sessiz katil” olarak adlandirmaktadir WHO 1999 . Ölüm orani yüksek ve basit önlemlerle korunabilir bir hastalik olan NT’un önlenmesinde saglik çalisanlari arasinda ebe ve hemsirelere önemli sorumluluklar düsmektedir. Ebe ve hemsireler riskli bölgelerdeki 15-49 yas tüm kadinlarin ve tüm gebelerin bagisiklanmasi, steril dogum ortami, uygun göbek bakimi ve vakalarin bildirimi ile NT’un önlenmesini saglayabilirler

Anahtar Kelimeler

Neonatal Tetanos, Tetanozun Önlenmesi, Ebe ve Hemsirenin Rolü

THE ROLE OF MIDWIFE AND NURSE IN PREVENTATION OF NEONATAL TETANUS NT

Öz

In developed countries neonatal tetanus was lost in history but it has being have the most dangerous factor for the newborns in developing and undeveloped countries. Neonatal tetanus is caused by the joining of unhealthy birth conditioned umbilical cord and place in the nerve system of the organism. Nearly 400.000 babies are dead because of NT in every year. Incidence in the world is shown as 6%0 and the mortality is changing between 50% and 90%. In developing countries the NT incidence is between 5%0 and 6% and is same regions it causes the 3070% of mortality WHO 1999, http://www.who.int . Yearly in world in 289.000 neonatal tetanus cases 215.000 is ended by infant deaths. In Turkey, in 1997, totaly 33 cases reported to Health Ministry and 20 cases from East and Southeast regions; 20% of the reported cases are ended by death Koç 2000 . In Turkey the reporting are not enough but 30 cases in 1999, 10 cases in 2000, 32 cases 2001 and 2002 and 41 cases 2003 are reported. For 2003 year the NT morbidity speed is 3 per a hundred thousand and the mortality speed is 1.5 per a hundred thousand T.C. Ministry of Healty . World Health Organization thinks that 5% of the NT cases are reported and called this disease “silent killer” WHO 1999 . Midwives and nurses among the health professional have responsible the preventation of NT that has a high mortallity rate and be a preventable diease. Midwives and nurses can provide the preventation of NT by vaccinating all of 1549 age women who live in high risk areas or all of pregnancy, improving clean delivery and umblical cord care and reporting NT cases

Anahtar Kelimeler

Neonatal Tetanus, Preventation of Tetanus, Role of Midwife and Nurse

Kaynakça

• Esen S, (2001). Tetanoz. Infeksiyon, 91-94, www.omu.edu.tr/hakan/ders/13 Teta 2001 pdf.
• Ertem M, Çakmak A, Saka G ve ark, (2002). Diyarbakir Çocuk Hastanesine Getirilen Neonatal Tetanoz Olgularinin Bazi Özellikleri. www.dicle.edu.tr.
• Eliminating Neonatal Tetanus. www.basics.org/pdf/worldsummit.
• Guardiola A, Teixeira AM, Silva CA ve ark. (2000). Neonatal Tetanus. Jornal de Pediatria 76: (5). 391-394.
• Immunization, Vacines and Biologicals: Neonatal Tetanus, http://www.who.int/ vaccines/en/neotetanus.shtml.
• Kliegmen RM, (2001). Nelson Essentials of Pediatrics. Tuzcu S (çev)., 3. Baski, Istanbul: Nobel Tip Kitabevleri, 331-332.
• Koç E, (2000). Neonatal Tetanoz. Sürekli Tip Egitim Dergisi, 9: 5, http://www.ttb. org.tr/STED.
• Maternal and Neonatal Tetanus Elimination by, 2005. www.unfpa.org/upload/lib- pub-file.
• Moray G, Çakmakci M, (1993). Tetanos Hastaligi ve Profilaksisi. Sürekli Tip Egitimi Dergisi, 2: 4, 119-120.
• Neonatal Tetanus: Progress Towards Elimination, (2000). www.doh.gov.za/facts/stats. notes.
• Neonatal Tetanus, www.unicef.org/specialsession.
• Neonatal Tetanos, (NT). Eliminasyonu, www.saglik.gov.tr.
• Özgür S, Özgür T, (1994). Sosyal Pediatri. Ege Üniversitesi Tip Fakültesi Yayinlari. No:102, Izmir, 189-190.
• TC. Saglik Bakanligi, (2000). Temel Saglik Hizmetleri Genel Müdürlügü 19.12.2000 Tarihli 18679 Sayili Genisletilmis Bagisiklama Programi Genelgesi.
• Türkiye Nüfus ve Saglik Arastirmasi, 1998 (1999). Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Ankara, 102-107
• Türkiye Nüfus ve Saglik Arastirmasi, 2003 (2004). Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Ankara, 119-131.
• T.C. Saglik Bakanligi,(2004). Temel Saglik Hizmetleri Genel Müdürlügü Çalisma Yilligi 2003, www.saglik gov.tr.
• UNICEF, WHO, UNFPA, (2000). Maternal and Neonatal Tetanus Elimination by 2005: Strategies for achieving and maintaining elimination, 1-9.
• Vandelaer J, Birmingham M, Gasse F ve ark, (2003). Tetanus in developing countries: an update on the Maternal and Neonatal Tetanus Elimination Initiative. Vaccine, 21, 3442-3445.
• World Health Organization, (WHO) (1999). WHO Department of Vaccines and Other Biologicals. Field Manual for Neonatal Tetanus Elimination, 8-14.
• World Health Organization, (WHO) (1999). Weekly Epidemiological Recorld Releve Epidemiologigue Hebdomadaire, Geneva: 77, 73-80.