HASTANEDE ÇOCUĞU YATAN EBEVEYNLERİN HEMŞİRELERİN AİLE MERKEZLİ HEMŞİRELİK BAKIMIYLA İLGİLİ DENEYİMLERİ

Yıl 2020, Cilt: 36 Sayı: 1, 35 - 44, 10.04.2020

Esra Garlı Nursan Çınar

Öz

 Amaç: Bu çalışma;
hastanede çocuğu yatan ebeveynlerin hemşirelerin aile merkezli hemşirelik
bakımıyla ilgili deneyimlerini belirlemek amacı ile gerçekleştirildi.

        Gereç ve Yöntem:
Tanımlayıcı ve analitik olarak planlanan araştırma Sakarya Kadın Doğum ve Çocuk
Hastalıkları Hastanesi ve Sakarya Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde
350 ebeveynin katılımı ile gerçekleştirildi. Veri toplama aracı olarak soru
formu ve Aile Merkezli Bakım Ölçeği (AMBÖ) kullanıldı. Araştırmada elde edilen
veriler bilgisayar ortamına aktarılarak SPSS (Statiscial  Package for Social Sciences for Windows) 23
programı aracılığıyla değerlendirildi.

        Bulgular:
Çalışmaya katılan ebeveynlerin %89,7’ sinin hastanede çocuğun bakımına
katıldığı, katılmayanların ise çoğunluğunun bakıma katılmayı gerekli görmediği
belirlendi. AMBÖ’ne verilen puanların tanımlayıcı istatistikleri sonucunda
önemlilik ve tutarlılık düzeylerine ait ortanca değeri 4 bulundu. En yüksek
eşleşme oranına sahip maddeler ‘Hemşireler iyi bakım verildiğini çocuğuma
hissettirirler’ ve ‘Hemşireler çocuğuma verdikleri bakımın iyi olduğunu bana
hissettirirler’ iken en düşük eşleşme oranına sahip maddenin ‘Hemşireler
çocuğumun durumunda olabilecek değişiklikler hakkında açıklama yaparlar’ olduğu
belirlendi.

        Sonuç: Aile merkezli bakım
uygulamaları ile ilgili hemşirelerin aileye ve çocuklara verdikleri bakımın iyi
olduğunu hissettirdikleri; fakat çocuğa verilen bakım ve çocuğun durumundaki
değişiklikler hakkında ebeveynlerin daha fazla bilgilendirilmeye gereksinim
duydukları saptandı. Hastaneye acil yatan ve 7 gün ve üzerinde hastanede kalan
ebeveynlerin hemşirelerin aile merkezli bakım uygulamalarından daha memnun
oldukları belirlendi.

Anahtar Kelimeler

Aile, Çocuk, Bakım, Aile merkezli bakım

Kaynakça

• Akkuş T. Çocuk Acil Birimlerinde Ebeveyn Memnuniyeti Ve Etkileyen Etmenlerin Araştırılması, On Dokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Anabilim Dalı Uzmanlık Tezi, Samsun, 2008
• Altıparmak D, Arslan FT. Aile Merkezli Bakım Ölçeği’nin Türkçe’ye Uyarlanması Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. J Pediatr Res. 2016;3(2):97-103.
• American Academy of Pediatrics Committee on Hospital Care. Family-Centered Care and The Pediatrician's Role. Pediatrics. 2003; 112(3): 690-697.
• Arıkan D, Saban F, Baş NG. Çocuğu Hastanede Yatan Ebeveynlerin Hastaneye ve Sağlık Bakımına Yönelik Memnuniyet Düzeyleri. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastalıkları Dergisi. 2014; 4(2):109-116.
• Aşılıoğlu N, Akkuş T, Baysal K. Çocuk Acil Servislerde Ebeveyn Memnuniyeti ve Etkileyen Faktörlerin Araştırılması. Türkiye Acil Tıp Dergisi. 2009;(2):65-72.
• Boztepe H, Çavuşoğlu H. Bir Üniversite Hastanesindeki Uygulamaların Aile Merkezli Bakım Yönünden İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi. 2009; 11-24.
• Büyükgönenç L, Törüner EK. Çocuk Sağlığı Temel Hemşirelik Yaklaşımları. Birinci Baskı. Ankara: Göktuğ Yayıncılık. 2012; S:24.
• Curley M, Hunsberger M, Harris S. Psychometric Avaluation of The Family-Centered Care Scale For Pediatric Acute Care Nursing. Nursing Research . 2013; 62(3): 160-68.
• Çavuşoğlu H. Çocuk Sağlığı Hemşireliği. 11. Baskı. Ankara. Cilt 1. Sistem Ofset. 2013. s.5.
• Çavuşoğlu H. Hastaneye Yatmanın Çocuk ve Aile Üzerindeki Etkileri. Çavuşoğlu H (ed). Çocuk Sağlığı Hemşireliği. 9. Baskı. Sistem Ofset Basımevi, Ankara. 2008. ss: 51-67.
• Er M. Çocuk, hastalık, anne-babalar ve kardeşler. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi. 2006;49:155-68.
• Garlı E, Çınar N. Hastanede Çocuğu Yatan Ebeveynlerin Hemşirelerin Aile Merkezli Hemşirelik Bakımıyla İlgili Deneyimleri, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı. Yüksek lisans tezi, Sakarya: Sakarya Üniversitesi. 2018
• Görgen Ö, Doğan S. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Araştırma ve Uygulama Hastanesi Çocuk Servislerinde Yatan Hastaların Hemşirelik Bakımına Yönelik Memnuniyet Durumlarının Değerlendirilmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2002;4(2):49-59.
• Hallström I, Runesson I, Elander G. Observed Parental Needs During Their Child’s Hospitalization. Journal of Pediatric Nursing. 2002; 17(2):140-8
• Hanson JL, Randall VF. Evaluating and Improving The Practice of Family-Centered Care. Pediatric Nursing. 1999;25(4): 445.
• Hockenberry MJ (ed), Wilson D (ed), Sanders J. Impact of Hospitalization on The Child and Family: Wong’s Essentials of Pediatric Nursing. 8th edition. Mosby Inc, Philadelphia. 2009. p: 658-686.
• İşler A., Conk Z. Pediatride Aile Merkezli Bakım. Ege Pediatri Bülteni. 2006; 13: 137-204.
• Kuzlu TA, Kalıncı N, Topan AK. Üniversite Hastanesinde Çocuklara Verilen Bakımın Aile Merkezli Bakım Yönünden İncelenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2011; 6(16): 1-7.
• Linkede LL, Leonard BJ, Presler B & et al. Family-centered Care Coordination for Children with Special Needs Across Multiple Settings. Journal Pediatric Health Care. 2002;16(6): 290-297.
• Newton MS. Family-Centered Care: Current Realities ın Parent Participation. Pediatric Nursing. 2000; 26(2):164- 168.
• Ocakçı AF (ed.), Ocakçı AF. Aile Merkezli Hemşirelik Bakımı: Çocuğun Aile Merkezli Bakımı. 1. Baskı. Dökel Matbaası, Zonguldak. 2006;ss: 8-27.
• Palmer SJ. Care of Sick Children By Parents: A Meaningful Role. Journal Of Advanced Nursing. 1993;18: 185- 191.
• Potts NL, Mandleco BL. Pediatric Nursing Caring For Children and Their Families. 3. Edicion. Delmar.2012. p: 508-534.
• Sarajarvi A, Haapamaki M, Paavilainen E. Emotional and Informational Support for Families During Their Child’s Ilness. International Nursing Review. 2006;53: 205-210.
• Shelton TL, Stepanek JS. Excerpts From Family-Centered Care for Children Needing Specialized Health and Developmental Services. Pediatric Nursing. 1995; 21: 362-364.
• Sousa P, Antunes A, Carvalho J & et al. Parental Perspectives on Negotiation of Their Child's Care ın Hospital. Nurs Child Young People. 2013; 25(2):24-8.
• Taşdelen M. Hastaneye Yatan Çocukların Ebeveynlerinin İhtiyaçlarını Karşılama Düzeyinin Belirlenmesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği; Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi. 2006
• Tosun A, Tüfekci FG. Çocuk Kliniklerinde Aile Merkezli Bakım Uygulamalarının İncelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2015;18(2): 131-139.
• Ulus B, Kublay G. PedsQL Sağlık Bakımı Memnuniyet Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2012;3(1):44-50
• Weglarz M, Boland M. Family-Centered Nursing Care of The Perinatally Infected Mother and Child Living with Hıv Infection. JSPN. 2005; 10(4): 161- 170.
• Yıldırım S. Ebeveyn Katılımlı Tutum Ölçeğinin Türkiye’deki Geçerlik Güvenirlik Çalışması. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı. Yüksek lisans tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi. 2008
• Yıldız A, Temuçin ED. Ailede Rol Dağılımı. Kuğuoğlu S, Demirbağ BC, (Eds), Aile Temelli Sağlık Yaklaşımı, Akademisyen Tıp Kitabevi, Ankara, 2015, S:21-32.
• Yüksel S. Acil Durumlarda Aile Gereksinimleri, Kuğuoğlu S, Demirbağ BC. (Eds), Aile Temelli Sağlık Yaklaşımı, Akademisyen Tıp Kitabevi, Ankara, 2015; 361-371.