Ebelerin Perinatal Dönemde Gelişen Venöz Tromboemboliye İilşkin Bilgi Ve Görüşleri

Yıl 2023, Cilt: 39 Sayı: 1, 11 - 20, 27.04.2023

Fatıma Çandar Ayten Taşpınar

https://doi.org/10.53490/egehemsire.1072787

Öz

Amaç: Ebelerin perinatal dönemde gelişen venöz tromboemboliye ilişkin bilgi ve görüşlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Araştırma analitik-kesitsel olarak Aralık 2019-Aralık 2020 tarihleri arasında, bir il merkezinde kamuda çalışan 230 ebenin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri ‘‘kişisel bilgi formu’’ ile toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, Likelihood ratio, Pearson Ki-kare testi kullanılmıştır.
Bulgular: Ebelerin %64.8’inin lisans/yüksek lisans mezunu olduğu, %78.8’inin aile sağlığı merkezlerinde, %14.3’ünün doğumhanede çalıştığı saptanmıştır. Ebelerin %17.4’ünün venöz tromboemboli vakasıyla karşılaştığı, %86.5’inin venöz tromboemboli ile ilgili bir eğitim almadığı belirlenmiştir. Ebelerin venöz tromboemboliye ilişkin bilgi puan ortalaması 3.57±1.92 olup, %43’ünün bilgileri “orta düzeyde” saptanmıştır. Ebelerin venöz tromboemboliye ilişkin görüşlerinin; gebe ve lohusalara venöz tromboemboliye yönelik eğitim ve bilgilendirme yapılmasının (%43.4), risk tespiti için anamnez alınması ve fizik muayene yapılmasının (%29.5), gebelik ve doğum sonu dönemde izlemlerin düzenli ve dikkatli yapılmasının (%18.6) olduğu saptanmıştır. Ebelerin sosyodemografik ve mesleki özelliklerinin bilgi düzeylerini etkilemediği (p>0.05), daha önce venöz tromboemboli vakasıyla karşılaşan ve venöz tromboemboli hakkında bilgilerini yeterli bulanların venöz tromboemboli konusundaki bilgi düzeylerinin daha iyi oldukları (p<0.05) saptanmıştır.
Sonuç: Araştırmada ebelerin venöz tromboemboliye ilişkin bilgi düzeylerinin düşük olduğu bulunmuş olup venöz tromboemboliye karşı gebe ve lohusaları korumak ve venöz tromboemboliyi erken tanılamak için gebe ve lohusalara eğitim ve bilgilendirme yapılması, anamnez alınması ve fizik muayene yapılması, izlemlerin düzenli ve dikkatli yapılması şeklinde görüş bildirdikleri saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

ebe, ebelik bakımı, riskli gebe, venöz tromboemboli

Information and Opinions of Midwives About on Venous Thromboembolism Developing in the Perinatal Period

Öz

Objective: In this study, it was aimed to determine the knowledge and opinions of midwives about venous thromboembolism developing in the perinatal period.
Methods: The research was carried out analytically and cross-sectionally between December 2019 and December 2020, with the participation of 230 public midwives in Denizli. Research data were collected with a "Personal Information Form". Descriptive statistics, Likelihood ratio, Pearson Chi-square test were used in the analysis of the data.
Results: It was determined that 64.8% of the midwives were undergraduate/master's graduates, 78.8% worked in family health centers and 14.3% worked in delivery rooms. It was determined that 17.4% of the midwives encountered cases of venous thromboembolism, and 86.5% did not receive any training on venous thromboembolism. The average knowledge score of midwives on venous thromboembolism. was 3.57±1.92, and the knowledge of 43% was found to be "moderate". Midwives' views on venous thromboembolism; Providing education and information about venous thromboembolism to pregnant and postpartum women (43.4%), taking anamnesis and physical examination for risk determination (29.5%), regular and careful follow-ups during pregnancy and postpartum (18.6%) was found to be. It was determined that the sociodemographic and professional characteristics of midwives did not affect their level of knowledge (p>0.05), and those who had experienced venous thromboembolism before and found their knowledge of venous thromboembolism sufficient had better knowledge about venous thromboembolism (p<0.05).
Conclusion: In this study, it was found that midwives had low level of knowledge about venous thromboembolism, and they expressed their opinion that to protect pregnant and postpartum women against venous thromboembolism, and to provide education and information to pregnant and puerperal women, to take anamnesis and physical examination, and to follow up regularly and carefully in order to diagnose venous thromboembolism early.

Anahtar Kelimeler

midwife, midwifery care, high risk pregnant, venous thromboembolism

Kaynakça

• Akarsu, R.H., Oskay, Ü. (2015). Gebelikte venöz tromboemboli ve hemşirelik bakımı. Medeniyet Medical Journal, 30(2), 89-95.
• Arseven, O., Ekim, N., Müsellim, B., Oğuzülgen, İ. K., Okumuş, N. G., Öngen, G. (2015). Türk Toraks Derneği Pulmoner Tromboembolizm Tanı ve Tedavi Uzlaşı Raporu. İstanbul: Ada Ofset Mat. https://toraks.org.tr/site/community/library/1875 adresinden erişildi.
• Çağlayan, E.K., Üstün, Y.E. (2015). Gebelik ve venöz tromboembolizm. Jinekoloji- Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi, 12(1), 48-51.
• Evangelista, M. S., Slompo, K., Timi, J. R. R. (2018). Venous thromboembolism and route of delivery-review of the literature. Revista Brasileira de Ginecologia e Obstetrícia, 40(3), 156-162. doi: 10.1055/s-0037-1621742.
• Kalyoncuoğlu, M., Can, M.M. (2015). Gebelik ve akut pulmoner emboli. TurkiyeKlinikleri J Cardiol-Special Topics, 8(6)146-153.
• Kır, E.A. (2019). Doğum yapmış gebelerde ulusal ve uluslar arası venöz tromboemboli proflaksi protokollerinin uygulanabilirlik ve maliyet açısından karşılaştırılması. (Tıpta Uzmanlık Tezi). Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara.
• Lee, J. A., Grochow, D., Drake, D., Johnson, L., Reed, P., van Servellen, G. (2014). Evaluation of hospital nurses' perceived knowledge and practices of venous thromboembolism assessment and prevention. Journal of Vascular Nursing, 32(1), 18-24.
• Ma, Y. F., Xu, Y., Chen, Y. P., Wang, X. J., Deng, H. B., He, Y., Wu, X. J. (2018). Nurses’ objective knowledge regarding venous thromboembolism prophylaxis. Medicine, 97(14), e0338-e0338. doi: 10.1097/MD.0000000000010338
• Oh, H., Boo, S., Lee, J. A. (2017). Clinical nurses’ knowledge and practice of venous thromboembolism risk assessment and prevention in South Korea: a cross‐sectional survey. Journal of Clinical Nursing, 26(3-4), 427-435.
• Özsu, S., Uzun, O. (2015). Gebelerde pulmoner tromboembolinin tanı ve tedavisi. Tuberk Toraks, 63(2), 132-139.
• Phillippe, H. M. (2017). Overview of venous thromboembolism. The American journal of Managed Care, 23(20), 376-382.
• Rossignol, M., Morau, E., Dreyfus, M. (2017). Maternal death by venous thromboembolic disease. Gynecologie, Obstetrique, Fertilite & Senologie, 45(12), 31-S37.
• Sanisoğlu, S., Uygur, D., Keskinkılıç, B., Engin-Üstün, Y., Keskin, H. L., Karaahmetoğlu, S., Özkan, S. (2017). Maternal mortality cases from pulmonary embolism: A nation-wide study in Turkey. Journal of Obstetrics and Gynaecology, 37(2), 151-156.
• Serin, Ü., Ateş, N. A., Kocatürk, A. A. (2020). Gebelikte tromboemboli ve antikoagülan kullanımında ebelik yaklaşımı. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(1), 81-83.
• Sultan, A. A., West, J., Tata, L. J., Fleming, K. M., Nelson‐Piercy, C., Grainge, M. J. (2012). Risk of first venous thromboembolism in and around pregnancy: a population‐based cohort study. British Journal of Haematology, 156(3), 366-373.
• T.C. Sağlık Bakanlığı. (2014). Riskli Gebelikler Yönetim Rehberi, Kadın ve Üreme Sağlığı Daire Başkanlığı, Ankara.
• Thromboembolism in Pregnancy. (2011). Practice Bulletin No 123. American College of Obstetrics and Gynecologists. Obstet Gynecol, 118.
• Tsikouras, P., von Tempelhoff, G. F., Rath, W. (2017). Epidemiology, risk factors and risk stratification of venous thromboembolism in pregnancy and the puerperium. Zeitschrift fur Geburtshilfe und Neonatologie, 221(4), 161-174. doi: 10.1055/s-0043-107618
• Zhao, Z., Zhou, Q., Li, X. (2021). Missed opportunities for venous thromboembolism prophylaxis during pregnancy and the postpartum period: evidence from mainland China in 2019. BMC Pregnancy and Childbirth, 21(1), 1-7. doi: 10.1186/s12884-021-03863-w