Birey Merkezli Perioperatif Hemşirelik Ölçeği: Türkçe’ye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2023, Cilt: 39 Sayı: 1, 21 - 33, 27.04.2023

Nadide Yılmaz Esenboğa , Seher Yurt

https://doi.org/10.53490/egehemsire.1107227

Öz

Amaç: Bu araştırma; Birey Merkezli Perioperatif Hemşirelik Ölçeği’ni Türkçe geçerlik ve güvenirliğini test etmek amacıyla gerçekleştirildi.
Yöntem: Metodolojik tipte gerçekleştirilen araştırma, İstanbul ilinde bulunan dört kamu hastanesinin ameliyathane ünitesinde Ekim 2021-Kasım 2021 tarihleri arasında yürütüldü. Araştırmanın çalışma evreninden olasılıksız rastlantısal örneklem yöntemiyle seçilen ve dahil edilme kriterlerini karşılayan 256 ameliyathane hemşiresine ulaşıldı. Veriler, ‘Hemşire Sosyodemografik ve Mesleki Tanıtım Formu’ ve ‘Birey Merkezli Perioperatif Hemşirelik Ölçeği’ kullanılarak toplandı. Geçerlik analizinde kapsam, yüzey ve yapı geçerliği; güvenirlik analizinde madde analizi, iki yarıya bölme, Cronbach alpha ve Omega katsayıları kullanıldı.
Bulgular: Ölçeğin çeviri-geri çeviri yöntemi kullanılarak dil uyarlaması sağlandı. Kapsam Geçerlik İndeksi 0.97 bulundu. Kaiser-Meyer-Olkin değeri 0.85; Bartlett’s değeri x2=2062.99, p<0.00 hesaplandı. Model uyum incelemesinde uyum indekslerinin kabul edilebilir sınırlarda olduğu saptandı. Spearman Brown katsayısı 0.92; Cronbach alpha 0.86 ve Omega katsayısı 0.88 bulundu.
Sonuç: Sonuç olarak; Birey Merkezli Perioperatif Hemşirelik Ölçeği’nin Türk dili ve kültürüne uygun, geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu belirlendi.

Anahtar Kelimeler

Birey merkezli bakım, perioperatif hemşirelik, ölçek geliştirme, geçerlik güvenirlik

Teşekkür

Ölçek uyarlama çalışmamızda katkılarından dolayı Ayşe Tosun'a teşekkür ederiz.

Person Centered Perioperative Nursing Scale: The Study of Adaptation to Turkish, Validity and Reliability

Öz

Objective: This study was conducted to test the Turkish validity and reliability of the Person-Centered Perioperative Nursing Scale.
Methods: This study which in methodological type was carried out in the operating room unit of four public hospitals in Istanbul between October-November 2021. Operating room nurses 256 who were selected from the study population using a non-probability random sampling method and met the inclusion criteria were reached. Data were collected by using the ‘Nurse Sociodemographic and Professional Introduction Form’ and ‘Person-Centered Perioperative Nursing Scale’. Content, surface, and construct validity were used in validity analysis, and; item analysis, split-half, Cronbach alpha, and Omega coefficients were used in reliability analysis.
Results: Language adaptation was ensured by using the translation-back translation method. The Content Validity Index was found as 0.97. Kaiser-Meyer-Olkin value was calculated as 0.85 and Bartlett's value was calculated as 2062.99, p<0.00. In the model fit analysis, fit indices were found to be within acceptable limits. The Spearman- Brown coefficient was 0.92; Cronbach alpha was 0.86 and Omega coefficient was 0.88.
Conclusion: As a result; it has been determined that the Person-Centered Perioperative Nursing Scale is a valid and reliable scale and suitable for Turkish language and culture.

Anahtar Kelimeler

Person-centered care, perioperative nursing, scale development, validity reliability

Kaynakça

• Aksayan, S., Gözüm, S. (2002). Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber I: Ölçek uyarlama aşamaları ve dil uyarlaması. Hemşirelik Araştırma Dergisi, 4(1), 9-14.
• Arakelian, E., Swenne, C. L., Lindberg, S., Rudolfsson, G., von Vogelsang, A. C. (2017). The meaning of person-centred care in the perioperative nursing context from the patient's perspective-an integrative review. Journal of Clinical Nursing, 26(17-18), 2527–2544. doi: 10.1111/jocn.13639
• Arslanoğlu, A., Kırılmaz, H. (2019). Hasta merkezli bakım yetkinliği (HMBY) ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 6(2), 158-166. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/sagakaderg/issue/46295/584634
• Association of periOperative Registered Nurses (2015). Guidelines for perioperative practice. Erişim adresi: https://www.aorn.org/guidelines/about-aorn-guidelines
• Atar, N. Y., Aştı, T. A., (2012). Bakım odaklı hemşire-hasta etkileşimi ölçeğinin güvenirlik ve geçerliği. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 20(2), 129-139. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/fnjn/issue/9007/112256
• Ball, J. R., Balogh, E. (2016). Improving diagnosis in health care: Highlights of a report from the national academies of sciences, engineering, and medicine. Annals of Internal Medicine, 164(1), 59-61. doi: 10.7326/m15-2256
• Bergström, A., Håkansson, Å., Stomberg, M. W., Bjerså, K. (2018). Comfort theory in practice—Nurse anesthetists' comfort measures and interventions in a preoperative context. Journal of Perianesthesia Nursing, 33(2), 162-171. doi: 10.1016/j.jopan.2016.07.004
• Blomberg, A. C., Bisholt, B., Lindwall, L. (2018). Responsibility for patient care in perioperative practice. Nursing Open, 5(3), 414-421. doi: 10.1002/nop2.153
• Boz, I., Akgün, M. (2019). İnfertilitede birey merkezli bakım yaklaşımı. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 16(2), 170-175. doi: 10.5222/HEAD.2019.170
• Bulduk, S., Çetin, H., Usta, E. (2015). Birey merkezli yaklaşım yaşlıların acil bakımında olası mıdır? G.O. P. Taksim E.A.H. Jaren, 1(1), 45-50. doi: 10.5222/jaren.2015.045
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Veri analizi el kitabı. (14. Baskı), Ankara:Pegem Akademi,167-182.
• Çapık, C., Gözüm, S., Aksayan, S. (2018). Kültürlerarası ölçek uyarlama aşamaları, dil ve kültür uyarlaması: Güncellenmiş rehber. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 26(3), 199-210. doi: 10.26650/FNJN397481
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları (Vol. 2). Ankara: Pegem Akademi.
• Delaney, L. J. (2018). Patient-centred care as an approach to improving health care in Australia. Collegian, 25(1), 119-123. doi: 10.1016/j.colegn.2017.02.005
• Deniz, Z. (2007). The adaptation of psychological scales. Journal of Faculty of Educational Sciences, 40(1), 1-16. doi: 10.1501/Egifak_0000000180
• Edvardsson, D., Fetherstonhaugh, D., Nay, R., Gibson, S. (2010). Development and initial testing of the Person-centered Care Assessment Tool (P-CAT). International Psychogeriatrics, 22(1), 101–108. doi: 10.1017/S1041610209990688
• Ekman, I., Swedberg, K., Taft, C., Lindseth, A., Norberg, A., Bergbom, I. … for the University of Gothenburg Centre for Person-Centred Care (GPCC) (2011). Person-centred care–ready for prime time. European Journal of Cardiovascular Nursing, 10(4), 248–251. doi: 10.1016/j.ejcnurse.2011.06.008
• Epstein, R. M., Fiscella, K., Lesser, C. S., Stange, K. C. (2010). Why the nation needs a policy push on patient-centered health care. Health Affairs (Project Hope), 29(8), 1489–1495. doi: 10.1377/hlthaff.2009.0888
• Ercan, İ., Kan, İ. (2004). Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(3), 211-216. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/uutfd/issue/35255/391149
• Esin, N. M. (2014). Veri toplama yöntem ve araçları ve veri toplama araçlarının güvenirlik ve geçerliği. İçinde S. Erdoğan, M.N. Esin, N. Nahcivan, (Ed.), Hemşirelikte Araştırma Kitabı (s. 193-233). İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri
• Hayes, A. F., Coutts, J. J. (2020). Use omega rather than Cronbach’s alpha for estimating reliability. But…. Communication Methods and Measures, 14(1), 1-24. doi: 10.1080/19312458.2020.1718629
• Hohenberger, H., Delahanty, K. (2015). Patient-centered care--Enhanced recovery after surgery and population health management. AORN Journal, 102(6), 578-583. doi: 10.1016/j.aorn.2015.10.016
• Hooper, D., Coughlan, J., Mullen, M. R. (2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60. doi: 10.21427/D7CF7R
• Jakimowicz, S., Perry, L. (2015). A concept analysis of patient-centred nursing in the intensive care unit. Journal of Advanced Nursing, 71(7), 1499–1517. doi: 10.1111/jan.12644
• Kang, J., Cho, Y. S., Jeong, Y. J., Kim, S. G., Yun, S., Shim, M. (2018). Development and validation of a measurement to assess person-centered critical care nursing. Journal of Korean Academy of Nursing, 48(3), 323-334. doi: 10.4040/jkan.2018.48.3.323
• Kılıç, S. (2016). Cronbach'ın alfa güvenirlik katsayısı. Journal of Mood Disorders, 6(1), 47-48. doi: 10.5455/jmood.20160307122823
• Kline, P. (2000). Handbook of psychological testing (2nd Ed.). London: Routledge.
• Li, J., Porock, D. (2014). Resident outcomes of person-centered care in long-term care: A narrative review of interventional research. International Journal of Nursing Studies, 51(10), 1395-1415. doi: 10.1016/j.ijnurstu.2014.04.003
• Lones, E. (2011). Modeling patient-centered care. AORN Connections, 93(5), C5-C6. doi: 10.1016/S0001-2092(11)00391-7
• Mazurenko, O., Zemke, D., Lefforge, N., Shoemaker, S., Menachemi, N. (2015). What determines the surgical patient experience? Exploring the patient, clinical staff, and administration perspectives. Journal of Healthcare Management, 60(5), 332-346. doi: 10.1097/00115514-201509000-00007
• Meterko, M., Wright, S., Lin, H., Lowy, E., Cleary, P. D. (2010). Mortality among patients with acute myocardial infarction: The influences of patient‐centered care and evidence‐based medicine. Health Services Research, 45(5p1), 1188-1204. doi: 10.1111/j.1475-6773.2010.01138.x
• Morgan, S., Yoder, L. H. (2012). A concept analysis of person-centered care. Journal of Holistic Nursing, 30(1), 6-15. doi: 10.1177/0898010111412189
• Olsson, L. E., Jakobsson Ung, E., Swedberg, K., Ekman, I. (2013). Efficacy of person‐centred care as an intervention in controlled trials–a systematic review. Journal of Clinical Nursing, 22(3-4), 456-465. doi: 10.1111/jocn.12039
• Radwin, L. E., Cabral, H. J., Wilkes, G. (2009). Relationships between patient‐centered cancer nursing interventions and desired health outcomes in the context of the health care system. Research in Nursing & Health, 32(1), 4-17. doi: 10.1002/nur.20302
• Ravinder, E. B., Saraswathi, D. A. (2020). Literature review of Cronbachalphacoefficient (Α) and Mcdonald's Omega coefficient (Ω). European Journal of Molecular & Clinical Medicine, 7(6), 2943-2949. doi: 10.13140/RG.2.2.35489.53603
• Rothorck, J. C., Smith, D. A. (2000). Selecting the perioperative patient focused model. AORN Journal, 71(5), 1030-1037. doi: 10.1016/S0001-2092(06)61552-4
• Seçer, İ. (2015). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci SPSS ve LISREL uygulamaları. (s: 65-135). Ankara: Anı yayıncılık
• Shin, S., Kang, J. (2019). Development and validation of a person-centered perioperative nursing scale. Asian Nursing Research. 13(3), 221-227. doi: 10.1016/j.anr.2019.07.002
• Sidani, S., Collins, L., Harbman, P., MacMillan, K., Reeves, S., Hurlock-Chorostecki, C. … van Soeren, M. (2014). Development of a measure to assess healthcare providers' implementation of patient-centered care. Worldviews on Evidence-Based Nursing, 11(4), 248–257. doi: 10.1111/wvn.12047
• Simon, D., Kriston, L., Loh, A., Spies, C., Scheibler, F., Wills, C., Härter, M. (2010). Confirmatory factor analysis and recommendations for improvement of the Autonomy‐Preference‐Index (API). Health Expectations, 13(3), 234-243. doi: 10.1111/j.1369-7625.2009.00584.x
• Spruce, L. (2015). Back to basics: patient and family engagement. AORN Journal, 102(1), 33-39. doi: 10.1016/j.aorn.2015.04.020
• Suhonen, R., Välimäki, M., Katajisto, J. (2000). Developing and testing an instrument for the measurement of individual care. Journal of Advanced Nursing, 32(5), 1253–1263. doi: 10.1046/j.1365-2648.2000.01596.x
• Sundqvist, A. S., Nilsson, U., Holmefur, M., Anderzén‐Carlsson, A. (2018). Promoting person‐centred care in the perioperative setting through patient advocacy: An observational study. Journal of Clinical Nursing, 27(11-12), 2403-2415. doi: 10.1111/jocn.14181
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Boston, MA: Pearson.
• Toru, F. (2020). Hemşirelik uygulamalarının kilit noktası: bireyselleştirilmiş bakım. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(1), 46-54. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/amusbfd/issue/52200/505152
• Van Haitsma, K., Crespy, S., Humes, S., Elliot, A., Mihelic, A., Scott, C., Abbott, K. (2014). New toolkit to measure quality of person-centered care: Development and pilot evaluation with nursing home communities. Journal of the American Medical Directors Association, 15(9), 671–680. doi: 10.1016/j.jamda.2014.02.004
• World Health Organization. (2019). WHO global report on traditional and complementary medicine 2019. World Health Organization. Erişim adresi: https://apps.who.int/iris/handle/10665/312342
• Yeşilyurt, S., Çapraz, C. (2018). Ölçek geliştirme çalışmalarında kullanılan kapsam geçerliliği için bir yol haritasi. Erzican Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 251-264. doi: 10.17556/erziefd.297741
• Yurdugül, H. (2005, Eylül). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 1, 771-774.