KANSERLİ ÇOCUKLARIN SEMPTOM TARAMA SIKLIKLARININ İNCELENMESİ
ÖZ
Amaç: Kanser tanısı almış çocuklar, hastalıklarından ve mevcut aldıkları tedavilerden dolayı birçok rahatsız edici semptom yaşarlar. Bu araştırmanın amacı, 8-18 yaş arası kanser tedavisi alan çocukların yaşadıkları semptomların incelenmesidir.
Yöntem: Sosyodemografik soru formu ve Pediatrik Hastalarda Semptom Tarama Aracı (SSPedi) kullanılarak veriler toplanmıştır. Tanımlayıcı istatistiklerde sayı, yüzde, ortalama ve standart sapma hesaplanmıştır. Sosyodemografik verilerle SSPedi ölçek puanı arasındaki ilişkiye bakmak için bağımsız ikili grup karşılaştırmalarında Mann Whitney U testi ikiden fazla grupta ise Kruskal Wallis testi yapılmıştır.
Bulgular: Araştırma bulguları 8-18 yaş arası 137 çocuktan elde edilen veriler oluşturmaktadır. Steroid tedavisi alan ve relaps olan çocukların daha fazla semptom yaşadığı istatistiksel olarak saptanmıştır. En fazla rahatsız eden semptomlar arasında sırasıyla “hayal kırıklığı veya üzüntülü hissetme” (%76.6), “yorgun hissetme” (%75.2), “vücudunun ya da yüzünün görünüşündeki değişiklikler” (%75.1), “tat almada değişiklikler” (%73.7), “kusma ya da kusacakmış gibi hissetme” (%72.2), “ağız yaraları” (%64.2), “korkmuş veya endişeli hissetme” (%62) olmak üzere toplam yedi semptom bulunmuştur. Araştırmamızın sonuçlarına göre en az rahatsızlık duyulan veya hiç rahatsız etmediği belirlenen ishal (%58.4) semptomudur. Sonrasında sırasıyla “düşünme ya da hatırlama ile ilgili problemler” (%29.9), “ellerde ya da ayaklarda karıncalanma ya da uyuşma” (%28.5), “acı ya da ağrı (baş ağrısından başka)” (%23.3).
Sonuç: Kanserli çocukların yaşadıkları semptom yükü fazladır. Hemşirelerin çocukları rahatsız eden semptomlar üzerindeki farkındalıkları artmalıdır. Semptom yönetiminde daha fazla takip edilebilirliğin ve klinik uygulamaların artması gerektiği ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelimeler: Semptom; semptom tarama; kanser; çocuk
ABSTRACT
Objective: Children diagnosed with cancer experience many distressing symptoms due to their illness and current treatments. The aim of this study is to examine the symptoms experienced by children aged 8-18 years receiving cancer treatment.
Methods: Data were collected using the sociodemographic questionnaire and the Pediatric Patient Symptom Screening Tool (SSPedi). In descriptive statistics, number, percentage, mean and standard deviation were calculated. In order to examine the relationship between sociodemographic data and SSPedi scale score, Mann Whitney U test was used in independent paired group comparisons and Kruskal Wallis test was used in more than two groups.
Results: Research findings consist of data obtained from 137 children aged 8-18 years. It was statistically determined that children who received steroid treatment and relapsed experienced more symptoms. The most disturbing symptoms are “feeling disappointed or sad” (76.6%), “feeling tired” (75.2%), “changes in the appearance of the body or face” (75.1%), and “changes in taste” (73.7%) respectively. A total of seven symptoms were found: "vomiting or feeling as though to vomit" (72.2%), "mouth sores" (64.2%), and "feeling scared or anxious" (62%). According to the results of our research, diarrhea (58.4%) is the symptom that is found to be the least or not disturbing at all. Then, respectively, “problems with thinking or remembering” (29.9%), “tingling or numbness in the hands or feet” (28.5%), and “hurt or pain (other than headache)” (23.3%).
Conclusion: The burden of symptoms experienced by children with cancer is high. Nurses' awareness of the symptoms that bother children should be increased. It has been revealed that more traceability and clinical applications should increase in symptom management.
Keywords: Symptom; symptom screening; cancer; child
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği |
Bölüm | Özgün Araştırma |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 22 Ağustos 2025 |
Gönderilme Tarihi | 15 Haziran 2023 |
Kabul Tarihi | 29 Kasım 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 41 Sayı: 2 |