19. YÜZYILIN İKİNCİ YARISINDA KIRIM VE KAFKASYA’DAN GÖÇ HAREKETLERİ VE SARUHAN (MANİSA) SANCAĞI’NA GÖÇLER

Yıl 2006, Cilt: 6 Sayı: 2, 463 - 480, 01.06.2006

Muzaffer Tepekaya

Öz

Kırım ve Kafkasya’dan Osmanlı ülkesine 1853-1856 Osmanlı-Rus Kırım Savaşı ve 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sonrasında hızlı bir göç hareketi yaşanmıştır. Bu savaşlar sonrasında Kırım ve Kafkasya’dan Osmanlı ülkesine 3 milyon civarında göçmen gelmiştir. Osmanlı Devleti, bu göçmenlerin bir kısmını yeni yerleşim birimlerine iskân ederken, bir kısmını da azar azar mevcut yerleşim birimlerine yerleştirmiştir. Göç hareketleri Osmanlı Devleti’ne oldukça fazla malî yük getirmiştir. Özellikle savaş zamanında gelen göçmenler, hemen hemen bütün mallarını bırakarak göç etmişlerdir. Anadolu’ya gelen göçmenler, bazen umduklarını bulamamışlardır. Yapılan yardımlar zaman zaman yetersiz kalmış, tahsis edilen araziler ihtiyaca cevap verememiştir. İskân ile sağlanan şartların yeterli olmamasından dolayı göçmenlerden bazıları başka vilâyetlere, bazıları da geldikleri yerlere geri dönmüşlerdir. Osmanlı Devleti’nde, hemen her bölgeye az ya da çok göçmen yerleştirilmiştir. Aydın Vilâyeti Manisa (Saruhan) Sancağı’na adı geçen yıllar arasında Kırım ve Kafkasya’dan 20.000 kadar göçmen yerleştirilmiştir. Göçmen hareketleri bu dönemde Manisa Sancağı nüfus yapısında önemli oranda değişikliğe yol açmıştır. Kırım ve Kafkasya’dan yerleştirilen göçmenler arasında Tatar, Çerkez ve Çeçen gruplar ilk sırayı almaktadır

Anahtar Kelimeler

Osmanlı, Kırım, Kafkasya, Göç

Migrative Movements from Crimea and Caucasia and the Migrations to Saruhan (Manisa) Sanjak in the Second Half of the 19th Century

Öz

Following the Crimean War of 1853-56 and the Russo-Turkish War of 1877-78, approximately 3 million people migrated from the Crimean peninsula and the Caucasia to the Ottoman lands. Ottoman State (Empire) settled some of these immigrants in new settlements while settling some others step by step in existing settlements. Immigrations caused rather heavy financial burden on the Ottoman State. Especially those who migrated during the war came to the Ottoman lands with no property at all. Those who came to Anatolia could not find exactly what they expected. Aid provided for immigrants and lands assigned to them sometimes fell short. Due to unfulfilled expectations or inefficient conditions some immigrants went to other estates while some returned to their homelands. In the Ottoman Empire, more or less some immigrants were settled almost in each region. During the above mentioned period, about 20.000 immigrants were settled in Saruhan sandjak in Manisa vilayat. Immigrations caused important changes in population. Tatar, Caucasians and Chechens were the most crowded groups among all immigrants

Anahtar Kelimeler

Ottoman, Crimea, Caucasia, Migration