Kul Mesud’un Kelile ve Dimne Tercümesinde Bazı Arkaik Kelime ve Yapılar Üzerine

Yıl 2009, Cilt: 9 Sayı: 1, 125 - 130, 01.05.2009

Ahmet Nahmedov

Öz

Kul Mesut’un Kelile ve Dimne Tercümesi Türk Dili açısından pek çok ilginç örnek, arkaik kelime ve yapı içermektedir. Makalede, daha önceki çalışmalarda yanlış algılanmış veya başka bir kelimeye benzerliği yüzünden yanlış okunmuş bazı örnekler ele alınmakta, dönemin eserlerinden, Karahanlı ve Eski Uygur metinlerinden de örnekler verilerek açıklanmaya çalışılmıştır. Özellikle, keõ/kedh kelimesine -dAn pekiştirme eki getirilerek oluşturulan kezden/bir kezden (iyice, adamakıllı, tamamen, sağlam bir şekilde) zarfı, gögsire kak-, yüzire ur- gibi deyimlerde -rA yön gösterme ekinin kullanılması, uyan- fiili ile karıştırılan oyan(gömmek, defnetmek) kelimesi vb. ilginçtir

Anahtar Kelimeler

Eski Anadolu Türkçesi, Kelile ve Dimne, Kul Mesut

On the Arabic Words and Structures on Kelile Dimne Translation by Kul Mesud

Öz

Kelile and Dimne translation of Kul Mesut contains many interesting samples, archaic words and structures of Turkish Language. Some samples which have been misinterpreted in previous studies or misread because of their similarity to another word, are covered in this article, and these samples are attempted to be explained by giving examples from Karahanli and Old Uighur texts among the works of the era. Especially the adverb kezden/bir kezden (completely, properly, fully, and toughly) which is derived by adding the inflectional suffix –dAn to keõ/kedh word, the use of the direction suffix –rA in idioms like gögsire kak-, yüzire ur- and the word oyan- (to bury, to entomb) which is mistaken with the verb uyan- etc. are interesting

Anahtar Kelimeler

Old Anatolian Turkish, Kelile and Dinme, Kul Mesut