Serbian Writer Stevan Sremac and Nasreddin Hodja Serbian Writer Stevan Sremac and Nasreddin Hodja

Yıl 2012, Cilt: 12 Sayı: 2, 441 - 451, 01.10.2012

Ksenia Aykut

Öz

Nasreddin Hodja was a satirical figure from folk literature. Written Serbian
sources began introducing Hodja in the 19
th
century. However, in oral literature,
Hodja had been introduced much earlier. His jokes and witticisms were
welcomed in Serbian literature and were portraying Hodja as a joker and a merry
fellow who would never fall into despair, no matter what hardship befell him in
life. His humor and satire were always cheerfull and optimistic. Stories and
anecdotes about Hodja appeared in many different magazines and collections in
Serbian language. However, the first comprehensive collection of Hodja’s jokes
and witticisms was published by a famous Serbian writer Stevan Sremac, in 1894.
This collection is significant because Sremac not only appears in the role of
collector, but also gathers inspiration from folk stories about Hodja. By using
Turkish lexicon in Serbian language, he creates an exceptionally expressive language and forms coloring of this humorous hero, whose considerably exceeds
the boundaries of Turkey

Anahtar Kelimeler

Nasreddin Hodja, Stevan Sremats, Serbian Li Keywords terature, humour, anectode, folk literature

SIRP YAZARI STEVAN SREMATS VE NASREDDİN HOCA

Öz

ÖZET Nasreddin Hoca Sırpça yazılı kaynaklarda on dokuzuncu yüzyılın sonlarına doğ- ru anılmaya başlanan bir halk edebiyatı kahramanıdır. Sözlü edebiyatta kendisi şüphesiz ki çok daha önce ortaya çıkmıştır. Ağzından söylenen ve Sırp edebiya- tında benimsenen fıkra ve şakalar, Hoca’yı hayatında başına ne gelirse gelsin ye- nik düşmeyen, şakacı ve neşeli biri olarak gösterir. Onun mizahı ve yergisi her zaman şen ve iyimserdir. Nasreddin Hoca fıkra ve hikâyeleri Sırpça’da çıkan bir- çok dergi ve derlemede yayımlanmıştır. Ancak, Nasreddin Hoca fıkraları ve şa- kalarını içeren, en geniş kapsamlı derleme ünlü Sırp yazarı Stevan Sremats tara- fından 1894 yılında hazırlanmıştır. Büyük değer taşıyan bu derlemede Sremats fıkraları toplamakla kalmayıp Hoca ile ilgili halk hikâyelerinden ilham alarak Sırpça’da bulunan zengin Türkçe kökenli söz varlığından faydalanarak son dere- ce anlamlı bir dil yaratır ve namı Türkiye’nin sınırlarını bir hayli aşan bu mizahi tip karakterinin havasını hakkettiği şekle sokmuştur

Anahtar Kelimeler

Nasreddin Hoca, Stevan Sremats, Sırp edebiyatı, mizah, fıkra, halk edebiyatı