Halhal (İran) Efsanelerine Eş Zamanlı Yaklaşımlar: Al Karısının Kolyesi ve Sümerler

Yıl 2013, Cilt: 13 Sayı: 2, 67 - 76, 01.10.2013

Gülcan Karini

Öz

Halhal (İran) efsaneleri, doğumla ilgili inançlar bağlamında oldukça zengin biriçeriğe sahiptir. Bu efsaneler içerisinde yer alan al karısı ile ilgili anlatmalar ise,konu ve motifleri bakımından Türk dünyası sözlü kültürü bağlamında önemli biryere sahiptir. İncelemelerimiz sonucunda, Halhal (İran) efsanelerinden özellikleal karısı ve kolyesi ile ilgili olanların, Azerbaycan ve Anadolu’da anlatılmaktaolan eş metinlerine rastlanmış olup, bu anlatmalar arasında benzerlikleri ve farklılıkları bakımından bir karşılaştırma yapılmıştır. Ayrıca, söz konusu efsanelerdegeçen al karısı ve kolyesi ile ilgili motifin, gerek konu gerek işlev yönünden eskitufan mitleriyle alakalı olabileceği tespit edilmiştir. Bu nedenle incelememizde,Asur ve Babil tufan mitleri ve bu mitlerin kaynağı olarak kabul edilen Sümerlerintufan miti verilerek Halhal (İran), Azerbaycan ve Anadolu anlatmalarındaki alkarısı ve kolyesi ile ilgili motifin, Sümer mitolojisinden kaynaklanmış olabileceğibelirtilmiştir

Anahtar Kelimeler

Halhal (İran), Al karısı, Kolye, Sümerler

Synchronic and Diachronic Approaches Khalkhal Legends: Necklace of Al Karısı and Sumerians

Öz

Halhal (Iran) legends, in the context of beliefs about birth myths, quite rich. Inthese legends, especially in terms of subject and motifs associated with al karısıTurkish world is an important place in the oral culture. As a result of our analysisof these legends, especially those related to al karısı and her necklace, Azerbaijanand Anatolia to the texts which discusses peer was found; these narratives werecompared in terms of similarities and differences. In addition, the need to subjectal karısı and her necklace, the last legends al need to be relevant in terms of thefunction has been found in ancient cataclysm. Therefore, in practice, theAssyrian and Babylonian cataclysm myths and the myths accepted as the sourceof the myth of Sumeria cataclysm Halhal (Iran), Azerbaijan and Anatolia al karısıand the necklace may be welded, Sumerian mythology concerning the motifhave been identified

Anahtar Kelimeler

Halhal (Iran), Al karsı, Necklace, Sumerians