TABİAT KARŞISINDA İKİ ŞAİR: ABDÜLHAK HAMİD TARHAN - ALIKUL OSMONOV

Yıl 2005, Cilt: 5 Sayı: 2, 199 - 205, 01.06.2005

Ali Erol

Öz

Zaman unsuru ve ferdî yetenekler yanında siyasî, sosyal ve coğrafî şartlar sanatçıların bakış açılarını önemli ölçüde etkilese de, "sanatsal kaygı", ortaya konulan ürünleri kaynakları açısından zaman zaman aynı paydaya taşımaktadır. Bu anlamda kendi edebî sahalarında tabiat şairi olarak da tanınan Abdulhak Hamid Tarhan ve Kırgız şair Alıkul Osmonov, tabiatı idrak ve terennüm açılarından incelenmesi gereken iki önemli şair olarak karşımıza çıkmaktadır. Tabiat karşısındaki farklı tavrı ile edebiyatımızda bir ilke öncülük eden Hamid'in şiirleri ile Alıkul Osmonov'un şiirleri, söz konusu nedenlerden kaynaklanan farklılıklar yanında önemli ölçüde benzerliklere sahiptir. Tabiattan yola çıkılarak emek ve alınteri kavramlarının ele alındığı, tabiat sevgisinin vatan ve yurt sevgisi anlamında işlendiği ve tabiatın yeni neslin eğitiminde bir vasıta olarak kullanıldığı şiirler açısından Osmonov Hamid'den ayrılır. Ancak tabiatın pastoral birer tablo halinde yansıtılması, tabiî olanın tercihi ve karşısında ölüm ve kader gibi konularda felsefi mülâhazalara ulaşılan bir çağrışım unsuru olarak algılanması açılarından iki şair arasında önemli ölçüde duygu benzerliği bulunmaktadır

Anahtar Kelimeler

Abdülhak Hamid Tarhan, Alıkul Osmonov, Türk Şiiri, Kırgız Şiiri, Tabiat teması

The notion of nature as perceived by the poet: Abdulhak Hamid Tarhan and Alikul Osmonov

Öz

Although different political, social and geographical conditions set the authors of different periods apart, a common notion of art may bring them together. In that regard Abdulhak Hamid Tarhan and Kirghiz poet Alikul Osmonov who are both known as nature poets can be viewed as two important poets with similarities in their love and comprehension of nature. Therefore it is possible to track similarities between the poems of Alikul Osmonov and those of Hamid who was a pioneer in Turkish literature with his distinctive approach to nature. Osmonov’s poems are particulary different from those of Hamid in that in Osmonov the concept of nature leads to other notions such as hard work and labour, loving nature means loving one’s motherland and nature serves as a means of education of the new generation. On the other hand both poets portrayed nature as a pastoral picture, praised nature and symbolized it for philosophical concepts such as death and fate

Anahtar Kelimeler

Abdülhak Hamid Tarhan, Alikul Osmonov, Turkish poetry, Kirghiz poetry, nature theme