Kemal Sunal Filmlerindeki Geleneksel Çocuk Oyunları, Etnik Spor ve Yarışlar

Yıl 2018, Cilt: 18 Sayı: 1, 77 - 96, 27.06.2018

Selnur Korkutan

Öz

Milli
bilincin genç kuşaklara aktarımında bir milletin geleneklerini ve değerlerini
yansıtan oyun ve sporların günlük hayatın içinde yer alması etkilidir. Kemal
Sunal Filmleri, pek çok halk bilgisi yaratmasının yanı sıra spor ve oyun
külliyatından kesitleri de sunmaktadır.  Bu
çalışmanın amacı, Kemal Sunal’ın rol aldığı filmlerde yer alan geleneksel çocuk
oyun ve oyuncaklarını, etnik spor ve yarışları halk bilimi açısından incelemektir.
Araştırma için 1972-1999 yılları arasında çekilen 80 film incelenmiştir.
Çalışmada işlevsel halk bilimi yöntemi ve toplumbilimsel eleştiri yöntemi
kullanılmıştır. Filmlerde kullanılan spor ve oyunların adlandırılması ve oynayış
biçimleri, ilgili literatür taraması dikkate alınarak desteklenmiştir. Bulgular
kısmında, yıllara göre filmlere yansıyan oyunlardaki değişimler tartışılmıştır.
El yapımı oyuncak üretiminde ve meydan oyuncakları kurulumunda çocukların rolü
konu edilmiştir. Filmlerdeki ip oyunları, top oyunları, nişan alma- hedef vurma
oyunları, koşma- kovalamaca oyunları, atlama-sıçrama-sekme oyunları, utmalı beceri
oyunları ve çeşitli oyunlar üzerinde durulmuştur. Kemal Sunal Filmlerinde,
tıpkı Türk masallarında ve Dede Korkut Destanında olduğu gibi “test motifi”
olarak bir genç kızla evlenebilmek için damat adaylarının güreş, atıcılık,
binicilik ve çeşitli yarışlara tabi tutulduğu görülmüştür. Kemal Sunal’ın
canlandırdığı karakterin yağlı güreşte kendinden boy, kilo ve güç olarak
oldukça üstün olan rakibini aklını kullanarak yenmesi, Dirse Han’ın oğlunun
boğayı yenmesi sahnesine benzemektedir. Çocuk oyunlarının, sosyalleşme ve hoşça
vakit geçirme amacıyla,  etnik sporların güç
göstergesi olarak, evlenebilmek ve saygınlık kazanmak amacıyla, yarışların ise
toplumsal eğlence amacıyla yapıldığı elde edilen bulgular arasındadır. Sonuç
olarak Türk Sinemasında Kemal Sunal filmlerinin, birçok alanda olduğu gibi oyun
ve sporların korunması ve güldürü filmleri aracılığıyla kültür miraslarımızın gelecek
kuşaklara aktarma görevlerini yerine getirmiş olmasının önemi vurgulanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kemal Sunal, Türk Sineması, çocuk oyunları

Kaynakça

• Arsunar, Ferruh. (1955). Türk Çocuk Oyunlarından Örnekler. İstanbul: Maarif Basımevi.
• Fedakar, Pınar., & Şarman, Selnur. (2016). Seferihisar Geleneksel Çocuk Oyunlarının Yapısal Analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(25/1), 366-374.
• İnci, Petek Ersoy. (2017). Türk Sinemasında Çocuk, Oyun ve Oyuncak İmgeleri Üzerine Düşünceler. Motif Akademi Halk Bilimi Dergisi(19), 27-42.
• Şahin, Mustafa Yaşar; Yenel, Fatih & Çolakoğlu, Tekin. (2010). Spor ve Milliyetçilik Etkileşimi: Ulusal Kimlik Oluşturmada Sporun Yeri ve Önemi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 1244-1263.
• Şarman, Selnur & Buteyev, Bahtiyar. (2017). Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye’de Oynanan Zekâ Oyunları. И НТЕЛЛЕКТУАЛЬНЫЕ ИГРЫ КАЗАХСТАНА, КЫРГЫСТАНА И ТУРЦИИ. Traditional Culture of the Turkic Peoples In The Changing World International Scientific Conference. Традиционная культура тюркских народов в изменяющемся мире. ҮЗГƏРЕП ТОРУЧЫ ДӨНЬЯДА ТӨРКИ ХАЛЫКЛАРНЫҢ ТРАДИЦИОН МƏДƏНИЯТЕ. (s. 376-379). Kazan- Tataristan: Казань:Изд-во «Ак Буре» Yayınları.