Bozkırın Bilgesi Olcas Süleymanov

Yıl 2023, Cilt: 23 Sayı: 1, 235 - 250, 26.06.2023

Ekrem Ayan , Cemre Sena Yıldız

https://doi.org/10.32449/egetdid.1274905

Öz

Edebiyat, siyaset ve diplomasi alanlarında Kazakistan’a büyük katkılar sağlamış önemli bir halk figürü olan Olcas Süleymanov 20. yüzyılın ilk yarısında dünyaya gelmiş bir Kazak aydınıdır. Üniversitede Jeoloji bölümünü okumuş ancak yazdığı şiirleri ve hikayeleri ile edebiyat alanında da çok önemli bir yere sahip olmuştur.
Olcas Süleymanov, sosyal ve politik meselelere de değinerek Kazak coğrafyasında gerçekleştirilen nükleer denemelere karşılık önemli faaliyetlerde bulunur. Kazakistan topraklarında nükleer testlerin yasaklanması çağrısında bulunarak eserler vermeye başlar. Başlangıçta bir karşılık bulmayan bu çağrı. Süleymanov’un edebiyat alanının yanında politika alanında da ekili olmaya başlamasıyla birlikte tekrarlanır ve asıl görevi nükleer silah testlerine yasak getirmek olan Nevada-Semipalatinsk örgütünün kurulmasını sağlar.
İgor Destanı Rusların en önemli kültü hazinelerinden birisidir. Türk ve Slav kültürlerinin karşılıklı etkilenmesinin özel bir örneğidir. İgor Destanındaki Türkçe kelimelerin sayısının çokluğundan hareketle Olcas Süleymanov, Az i Ya adlı eserini yazmıştır. “Az” kısmı ile Rus edebiyatı, “Ya” kısmı ile de Kazak edebiyatı özelinde Türk halkının tarihi, kültürü ve etnik kökü hakkında bilgi ve belgeler sunar.

Anahtar Kelimeler

Olcas Süleymanov, Az i Ya, Nevada-Semey, İgor Destanı, İnsanoğluna Eğil Dünya

The Wise of the Steppe Olcas Suleimanov

Öz

Olcas Suleimenov, an important public figure who made significant contributions to literature, politics, and diplomacy in Kazakhstan, is a Kazakh intellectual born in the first half of the 20th century. He studied Geology at university but also had a significant place in the field of literature with his poems and stories. Suleimenov also engaged in social and political issues and carried out important activities against the nuclear tests conducted in the Kazakh region. He began to produce works calling for the ban of nuclear testing in Kazakhstan, which initially went unanswered. However, as Suleimenov also became involved in politics, the call was repeated and he was instrumental in establishing the Nevada-Semipalatinsk organization, whose main mission was to ban nuclear weapon tests.
The Igor Tale is one of the most important cultural treasures of the Russians and is a special example of the mutual influence of Turkish and Slavic cultures. Based on the large number of Turkish words in the Igor Tale, Olcas Suleimenov wrote his work called "Az i Ya". The "Az" section presents information and documents about the history, culture, and ethnic roots of the Turkish people, especially in Russian literature, while the "Ya" section presents information about the Kazakh literature.

Anahtar Kelimeler

Olcas Suleimenov, Az i Ya, Nevada-Semey, Igor Tale, Bend Down to the World.

Kaynakça

• Alkan, H. (2011). Orta Asya Türk cumhuriyetlerinde siyasal hayat ve kurumlar: C. 54. International Strategic Research Organization.
• Anar. (2016, Mart). Olcas yine Olcasdı. (Ü. Taşlıova, Çev.). Kardeş Kalemler, 49-52.
• Badikov, V. (2017). Diyalog özlemi. (A. Ağaoğlu, Çev.). Olcas fenomeni içinde (s. 149-183). Teas.
• Belov, O. (2017). Ağzımı kapatırlar şiir yazarım. (A. Ağaoğlu, Çev.). Olcas fenomeni içinde (s. 489-490). Teas.
• Çağlayandereli, M. (2014). Sivil toplum küresel çevre sorunlarının çözümü için bir araç öneriyor! Örnek olay: Nevada-Semipalatinsk Anti-Nükleer Hareketi, BBK 60.5 Н 35 Glavnıy Redaktor.
• Diyarbakırlıoğlu, K. (2014). Bölgesel dinamikler ekseninde Kazakistan dış politikası: 1991-2001 (Tez No.363783) [Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Ercilasun, A. B. (2017). Bilinmeyen metinlerin çözülmesi konusunda teorik bir yaklaşım ve Altın Elbiseli Adam Yazıtı için yeni bir okuma denemesi. Dil Araştırmaları, 7-14.
• Güngör, A. (2021, 24 Nisan). İlk Dönem Kazak Sineması. http://gungorname.com/2021/04/24/ilk-donem-kazak-sinemasi/.
• İdrisov, E. (2016, 17 Mayıs). Diplomat i Ya. https://www.kazpravda.kz/ articles/view/diplomat-i-ya1.
• Kanapyanov, B. (2017). Uzaklarda işitilmek. (A. Ağaoğlu, Çev.). Olcas fenomeni içinde (s. 215-224). Teas.
• Kardeş Kalemler. (2016). Olcas Süleymanov özel sayısı, 111. Türkiye Diyanet Vakfı.
• Karpuz, C. (2020, Mart). Kitap tanıtımı/ Book launch/ pецензия. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 7(1).
• Keñşilikulı, A. (2021, 30 Mart). Az i Ya aqiqatı. https://egemen.kz/article/270094-aziya-aqiqaty; 04.04.2021, 19.00.
• Kılınç, S. (2019). Orta Asya’da çevre sorunları. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Trakya Üniversitesi.
• Kosenko, P. (2017). Benim annem Asya. (A. Ağaoğlu, Çev.). Olcas fenomeni içinde (s. 59-63). Teas.
• Kulçitski, V. (2017). Yurda bağlılık üzerine. (A. Ağaoğlu, Çev.). Olcas fenomeni içinde (s. 125-128). Teas.
• Kurmanbayev, E. (2017). Tanrı olmak kolay mı? (A. Ağaoğlu, Çev.). Olcas fenomeni içinde (s. 425-432). Teas.
• Kuttıkadam, S. (2017). Olcas fenomeni ya da ruh kasırgası. (A. Ağaoğlu, Çev.). Olcas fenomeni içinde (s. 441-450). Teas.
• Maşakova, A. K. (2017). Olcas Süleymanov sanatının yurt dışındaki yankıları. (A. Ağaoğlu, Çev.). Olcas fenomeni içinde (s. 407-414). Teas.
• Мusayev, А. М. (2017). Argımak Kazakskoy Poezii. Concorde.
• Nazarbayev, N. (2016, Mart). Benim dostum Olcas ile ilgili söz. Kardeş Kalemler, 35-36.
• Nazarbayev, N. (2017). Arkadaşım Olcas’ın destanı. (A. Ağaoğlu, Çev.). Olcas fenomeni içinde (s. 11-15). Teas.
• Oraltay, H. (1971, Şubat). Altın elbiseli adam. Türk Kültürü Dergisi, 100, s. 303-305.
• Portnov, V. (2017). İçtenliğin sıcaklığı. (Azad Ağaoğlu, Çev.). Olcas fenomeni içinde (s. 51-58). Teas.
• Robel, L. (2017). Kil Kitap’ın Fransızca baskısına ön söz. (Azad Ağaoğlu, Çev.). Olcas fenomeni içinde (s. 243-245). Teas.
• Süleymanov, O. (2016, Mart). Shakespeare gibi şairi olmayan ülkede Newton da olmaz (Röp. Savutbek Abdrahmanov). Kardeş Kalemler, 37-44.
• Süleymanov, O. (2016). Tarih öncesi Türkler. (Azad Ağaoğlu, Çev.). Teas.
• Süleymanov, O. (2016). Ve gülümsedi tanrı her sözcükte. (Uğur Büke, Çev.). Teas.
• Şaşkova, L. (2017). Olcas simgesi altında. (A. Ağaoğlu, Çev.). Olcas fenomeni içinde (s. 451-465). Teas.
• Şimşir, S. (2020). Kazak bozkırındaki meşale Olcas Süleymanov. Post Yayın Dağıtım.
• Türkmen, F. ve Veliyev, K. (1992). Eser Hakkında, Az i Ya. (Natık Seferoğlu, Çev.). Özyılmaz.
• Yasin, Y. (2018). Türk kültürünün Rus kültürü üzerindeki etkileri. Journal of Old Turkic Studies, 2(1), 94-109.
• Yazgan, T. (1992). Sunuş, Az i Ya. (Natık Seferoğlu, Çev.). Özyılmaz.
• Yıldırım, S. (2018). Bağımsızlık sonrası dönemde Kazak kültürünün korunmasına yönelik yapılan çalışmalar. Türk Cumhuriyetlerinde bağımsızlık ve devlet inşa süreci içinde (s. 293-308). Ahmet Yesevi Üniversitesi.