Öz
Osmanlı
Devleti’nde 19. yüzyılda uzun süren savaşlar nedeniyle cephelerde tıbbi
personel eksikliği yaşanmış, yaralıların tedavilerini aksatmamak amacıyla ülke
dışından tabip getirme yoluna gidilmiştir. 1897 Osmanlı-Yunan Harbi’ndeki
doktor eksikliğini gidermek amacıyla da gerek devlet eliyle gerekse de Salib-i
Ahmer ve Hilal-i Ahmer gibi uluslararası alanda yardım sağlayan cemiyetler
vasıtasıyla ülke dışından doktorlar getirtilmiştir. Bu suretle Norveç ordusunda
görev yapan Hans Dae, Osmanlı topraklarına gelmiş ve ülkesine döndüğünde
savaşın başından sonuna kadar tanık olduğu olayları “1897 senesi Devlet-i Aliyye
ve Yunan Muhârebesi Hakkında Hâtırât ve Mülâhazât” isimli risalesinde
kaleme almıştır. Bu makale, söz konusu rapor vasıtasıyla savaşta Osmanlı ve
Yunan askerlerinin, hastanelerin, yolların, yaralıların ve yaralı nakillerinin
durumu, dolayısıyla savaşın arka planı hakkında bilgi vermek amacını
taşımaktadır.
Anahtar Kelimeler
Osmanlı Devleti Hans Dae Sağlık Hizmetleri 1897 Osmanlı-Yunan Harbi
Kaynakça
- 1. Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA) Belgeleri: BOA, Yıldız Sadâret Hususî Maruzât Evrakı (Y. A. HUS.), 397/108 (19 S 1317/29 Haziran 1899). BOA, Yıldız Perakende Evrakı Hariciye Nezâreti Maruzâtı (Y. PRK. HR.), 25/58 (29 Z 1315/21 Mayıs 1898).
- 2. Araştırma Eserler ve Makaleler: Balcı 2013 Sezai Balcı, Babıâli Tercüme Odası, İstanbul, Libra Yayınları. Devellioğlu 2002 Ferit Devellioğlu Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara, Aydın Kitabevi Yayınları. Dunant 1964 Jean Henry Dunant, Solferino Hatırası, Çev. Nermin Arpacıoğlu, Ankara, Türkiye Kızılay Derneği Yayınları. Genelkurmay 1982 Genelkurmay Yayınları, 1897 Türk-Yunan Harbi, Ankara, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları. Hülagü 1996 Metin Hülagü “Gazi Edhem Paşa (1844-1909)”, DİA, c. 13, s. 449. Hülagü 2001 Metin Hülagü, Türk-Yunan İlişkileri Çerçevesinde 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı, Kayseri, Erciyes Üniversitesi Yayınları. İzgöer ve Tuğ 2013 Ahmet Zeki İzgöer, Tuğ Ramazan, Padişah’ın Himayesinde Osmanlı Kızılay Cemiyeti 1911-1913 Yıllığı, Ankara, Türk Kızılayı Yayınları. Akgün ve Uluğtekin 2000 Seçil Karal Akgün, Murat Uluğtekin, Hilal-i Ahmer’den Kızılay’a, Ankara, Beyda Basımevi. Karal 2011 Enver Ziya Karal, Osmanlı Tarihi Birinci Meşrutiyet ve İstibdat Devirleri 1876-1907, c. 8, Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayını. Şahin 2014 Feyza Kurnaz Şahin, Osmanlıdan Cumhuriyet’e Harp Malullerinin Sosyoekonomik ve Sağlık Durumları, Ankara Genelkurmay Personel Başkanlığı Askerî Tarih ve Stratejik Etüt (ATASE) Daire Başkanlığı Yayınları. Ortaylı 2010 İlber Ortaylı, Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu, İstanbul, Timaş Yayınları. Ölmez 2009 Adem Ölmez, “1897 Osmanlı-Yunan Savaşı’nda Epir Cephesinin Savaşın Sonucuna Etkileri”, Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi, S. 1, s. 81-86. Özbay 1976 Kemal Özbay, Türk Asker Hekimliği Tarihi ve Asker Hastaneleri, c. 1, İstanbul, Yörük Basımevi. Pakalın 1983 Zeki Pakalın, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, (3 cilt), İstanbul, Milli Eğitim Basımevi. Ryan 1962 Charles S. Ryan, Kızılay Emri Altında Pilevne ve Erzurum’da 1877-78 (Türk-Türk Harbi), Çev. Ali Rıza Seyfioğlu, İstanbul, Milli Eğitim Basımevi. Serbestoğlu 2013 İbrahim Serbestoğlu, “1897 Türk-Yunan Savaşı’nda Ecnebilerin Zararlarının Tazmîni Meselesi”, OTAM, S. 34, s. 223-243. Sertoğlu 2011 Midhat Sertoğlu, Mufassal Osmanlı Tarihi Resimli-Haritalı, c. 6, Ankara, Türk Tarih Kurumu Basımevi. Şehsuvaroğlu vd. 1984 Bedi N. Şehsuvaroğlu, Erdemir Demirhan, Ayşegül Güreşsever Gönül Cantay, Türk Tıp Tarihi, Bursa, Taş Kitabevi Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | MAKALELER |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 12 Temmuz 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 33 Sayı: 1 |
