1821 Yunan İsyanı Sırasında Selanik Sancağı ve İsyana Karşı Alınan Önlemler

Yıl 2018, Cilt: 33 Sayı: 2, 303 - 334, 28.12.2018

H. Veli Aydın

https://doi.org/10.18513/egetid.502686

Cited By: 2

Öz

Aleksander İpsilantis liderliğinde 1821’de Eflak ve Boğdan’da başlayıp, kısa sürede Rum nüfusun yoğun olarak yaşadığı ve görece Osmanlı kuvvetlerinin müdahalesinin zor olduğu Mora ve Akdeniz adaları gibi bölgelere yayılan Yunan isyanı, aynı zamanda Rumeli’deki önemli vilayetlerden biri olan Selanik’e de sıçradı. Vilayet merkezi ve sancağında bağlı Halkidiki yarımadası, Taşoz adası ve Ağustos kazasındaki isyan Emmanuel Papas liderliğinde ve Ortodoks dünyasının önemli ruhani merkezlerinden biri olan Aynaroz yarım adasındaki manastırlardan yönetildi ve yaklaşık bir yıl sürdü. Bu çalışma Selanik sancağındaki isyanın çıkışı, yayılışı ve Osmanlı Devleti’nin ve yerel yöneticilerin isyan sırası ve sonrasında uyguladıkları politikaları ve aldıkları önlemleri Osmanlı arşiv belgeleri ve Yunanca kaynaklardan yararlanarak incelemekte, isyanın bölgesel ölçekte hangi yöntemlerle bastırıldığını ve isyan sonrası Rum reayasına karşı devletin politikalarını ele almakta ve ihtilâle yönelik çalışmalara bölgesel uygulamalar bağlamında bir katkı yapmayı amaçlamaktadır. Ayrıca sancak yöneticilerinin isyan süresince sürekli merkez ile iletişim içinde olduğunu, merkezden gelen emirleri uygulamaya çalıştığını ve merkezi bir plan çerçevesinde isyanla mücadele ettiğini savunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yunan İsyanı, Selanik Sancağı, Aynaroz, Ağustos Kazası, Emmanuel Papas

The Province of Salonika during the Greek Rebellion of 1821 and Measures Taken Against the Rebellion

Öz

The Greek rebellion, which broke out under the leadership of Aleksander Ypsilantis in 1821 in Wallachia and Moldavia, extended rapidly to the regions where mainly populated by Greek subjects and the intervention of the Ottoman forces was difficult such as Peloponnese and Aegean Islands, then spread to the province of Selanik which was one of the major provinces in Rumelia. The revolt in the peninsula of Chalkidiki, in the island of Thasos and in the town of Naoussa led by Emmanuel Papas and organized by monasteries in the Month Athos which is one of important spiritual centres of the Orthodox world and lasted for about a year in these areas. The present study examines the outbreak and spread of the rebellion in Thessalonica; the policies and measures that the Ottoman state and the local administrators had taken during and after the rebellion based on the Ottoman archival documents and Greek source, and also try to shed light on the methods by which the rebellion is suppressed at the regional scale and the policies of the state against the Greek rebels after the revolt. It also argues that the local rulers of the province were constantly in contact with the Sublime Port during the rebellion, and regularly tried to fulfil imperial orders from Istanbul, and struggled with rebels within the framework of a central suppressing plan

Anahtar Kelimeler

Greek Rebellion, Province of Salonica, Month Athos, Naoussa, Emmanuel Papas

Kaynakça

• KAYNAKLAR Arşiv Belgeleri BOA. HAT. 315/51279 BOA. HAT. 941, 19 N 1236; 941/40649-A, 25 Ca 1236 BOA. HAT. 940/40578, 11 L 1236 BOA. HAT. 935/40475, 8 L 1238 BOA. HAT. 931/40336-D, Selh R 1237 BOA. HAT. 928/40297-C, 17 R 1237 BOA. HAT. 925/40206, t.y. BOA. HAT. 901/39602, 9 R 1237 BOA. HAT. 888/39264 BOA. HAT. 885/39106 BOA. HAT. 878/38891 BOA. HAT. 873, B 1239 BOA. HAT. 872, 21 N 1239 BOA. HAT. 868; 868/36811, 9 Ra 1237 BOA. HAT. 867, 25 R 1237 BOA. HAT. 865, 19 R 1237 BOA. HAT. 863, Z 1237; 863/38477, 3 B 1237 BOA. HAT. 859, 7 S 1239 BOA. HAT. 857, 11 R 1237 BOA. HAT. 837 Ra 1237 BOA. HAT. 702, Ra 1239 BOA. HAT. 278/16401 BOA. C. DH. 66/3293, 10 L 1237 BOA. C. ML. 79/3615, 18 Ca 1237 BOA. C. ML. 115/5142, 14 L 1237 BOA. C. ML. 509/20715, 20 L 1236 Selanik Şeriye Sicilleri (S.Ş.) 235/131; 205/125-128 Araştırma Eserleri Adıyeke ve Adıyeke 2011 Nükhet Adıyeke ve Nuri Adıyeke, ‘Yunan Ayaklanması Sırasında Girit Resmo’da Müsadere ve Müzayedelere Dair Bir İnceleme’, Kebikeç 32, s.137-168. Aspiotis 1992 Aspiotis Evangelinos, ‘Oi Serres prin kai kata tin Epanastasi tou 1821’, Serraika Analekta, Tomos 1, Serres. http://www.serrelib.gr/serres1821.htm Bayrak 1999 Meral Bayrak, 1821 Mora İsyanı ve Yunanistan’ın Bağımsızlığı, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Eskişehir.