Papalık Hizmetinde Kardinal Bessarion’un Türklere Karşı Haçlı Seferi Çağrısı

Yıl 2018, Cilt: 33 Sayı: 2, 399 - 427, 28.12.2018

Zeynep İnan Aliyazıcıoğlu

https://doi.org/10.18513/egetid.502725

Öz

15. yüzyılın başlarında Trabzon’da doğan Kardinal Bessarion, eğitimi için önce Konstantinopolis’e sonra Mistra’ya gitmiştir. 1438/39 yıllarında Doğu Kilisesini temsilen Ferrara- Floransa Konsiline katılmıştır. Konsilden sonra Bizans İmparatorluğu’nda tutunamayan Bessarion, önce Floransa’ya daha sonra da Roma’ya giderek oraya yerleşmiştir. Papa IV. Eugenius’un desteğiyle önemli görevler üstlenmiştir. Bu sırada Katolik Kilisesine geçerek kardinalliğe kadar yükselmiştir. Bessarion, Bizans İmparatorluğu’nun Türklerle mücadelesini yakından takip ederek hem bireysel olarak hem de papalık nezdinde kâfirlerle mücadele konusuna hayatını adamıştır. 1453’te İstanbul’un fethi, 1463’te Bosna’nın fethi, 1470’te Eğriboz’un fethi ve bu süreçte Türklerin Hristiyan dünyasını tehdit etmesi Avrupa’da ardı ardına Türklere karşı düzenlenecek bir haçlı seferi için toplantılar tertip edilmesine sebep olmuştur. 15. yüzyılın ikinci yarısında yaşanan bu diplomasi trafiğinde Bessarion da aktif bir rol oynamıştır. Bessarion sadece katıldığı toplantılarla ve elçilikleriyle değil aynı zamanda yaşamının sonuna kadar kaleme aldığı yazılarıyla da Avrupa’da, Türklere karşı büyük bir kutsal savaşın yapılması ve İstanbul’un Türklerin elinden geri alınması için mücadele vermiştir.

Anahtar Kelimeler

Kardinal Bessarion, Papalık, Haçlı Seferi, Mantua, Roma, İtalya

At the Papacy’s Service Cardinal Bessarion’s Call to the Crusade against the Turks

Öz

Cardinal Bessarion, who was born in Trabzon at the beginning of the fifteenth century, went to Constantinople and then to Mistra for his education. He is participated Ferrara-Florentine Council on behalf of Eastern Church in 1438/39. After the council he could not be held in the Byzantine Empire and moved to Florence and then to Rome. He has undertaken important tasks with the support of Pope IV. Eugenius. In the meantime, he went to the Catholic Church and rose to cardinality. Bessarion closely follows the struggle of the Byzantine Empire with Turks and devotes his life to fight against to them. The conquest of Istanbul in 1453, the conquest of Bosnia in 1463, the conquest of Euboea in 1470 and the threat of the Christian world of Turks in this process led to the organization of meetings for a crusade to be organized against Turks in Europe. Bessarion also played an active role in the diplomacy of the second half of the fifteenth century. He has struggled not only with his meetings and embassies but also with the writings until the end of his life, to carry out a great holy war against the Turks in Europe and take back Istanbul from the Turks.

Anahtar Kelimeler

Cardinal Bessarion, Papacy, Crusade, Mantua, Rome, Italy

Kaynakça

• KAYNAKLAR Bisaha 2004 Nancy Bisaha, “Pope Pius II and the Crusade, Crusading in the Fifteenth Century: Message and Impact, ed. N. Housley, New York: Palgrave Macmillan, s. 39-52. Frazze 2004 Charles A. Frazze, “İstanbul’un Fethinden Sonra Osmanlıların Kazanımları ve Katoliklerin Tepkisi”, (çev. Mehmet Şahin), Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. 17, s. 211- 236. Gill 1975 Joseph Gill, “The Sincerity of Bessarion the Unionist”, The Journal of Theological Studies, New Series, Vol. 26/2, s. 377- 392. Glasschröder 1890 F. X. Glasschröder, “Zur deutschen Legation des Cardinals Bessarion 1460”, Römische Quartalschrift für christliche Altertumskunde und für Kirchengeschichte, 4, s. 65-68. Hankins 1990 James Hankins, Plato in the Italian Renaissance, Vol. 1, Leiden, New York: E. J. Brill. Harris 2011 Jonathan Harris, “Greeks at the Papal Curia in the Fifteenth Century: The Case of George Vranas, Bishop of Dromore and Elphin”, Greeks, Latins, and Intellectual History 1204-1500, Ed. M. Hinterberger ve C. Schabel, Leuven, Paris, Walpole: Peeters. Henderson 2013 Duane Henderson, “Bessarion, Cardinalis Nicenus. A cardinalitial vita between ideal conceptions and institutional structures”, “Inter graecos latinissimus, inter latinos graecissimus”, Bessarion zwischen den Kulturen, Ed. C. Mӓrtl v. dğr., Berlin, Boston: Gruyter, s. 79-122. Housley 2004 Norman Housley, “Introduction: Crusading in the Fifteenth Century”, Crusading in the Fifteenth Century: Message and Impact, ed. N. Housley, New York: Palgrave Macmillan, s. 1- 12. Housley 2013 Norman Housley, Crusading and The Ottoman Threat, 1453- 1505, Oxford: Oxford University Press. Keller 1955 A. G. Keller, “A Byzantine Admirer of ‘Western’ Progress: Cardinal Bessarion”, Cambridge Historical Journal, 11/3, s. 343-348. Kolditz 2013 Sebastian Kolditz, “Bessarion und der griechische Episkopat im Kontext des Konzils von Ferrara-Florenz”, “Inter graecos latinissimus, inter latinos graecissimus”: Bessarion zwischen den Kulturen, Ed. Christian Kaiser ve dğr., Berlin: Pluraliserung&Autoritӓt, s. 37-78.