Çin Topraklarındaki Bazı Türk Soylularının Kurganları (VII-VIII. Yüzyıl)

Yıl 2006, Cilt: 21 Sayı: 1, 1 - 18, 01.06.2006

Tilla Deniz Baykuzu

Öz

İslamiyet öncesi Türk kültür tarihinin aydınlatılması yolunda, Türk hükümdarlarının kurganlarının Çin yıllıklarından taranması çalışmamızın devamı sayılan bu makalemizde Göktürk dönemi sayılan Vll-Vlll. Yüzyıllarda yaşamış ve her hangi bir sebeple bu topraklarda ölmüş olan Türk soylularının kurganlarının yerlerini tespit etmeye çalıştık. Bunun yanı sıra Türk soylularına ait bulunmuş arkeolojik verileri de ekledik. Bu kurganları araştırırken Çin ve Türk tarihinin ne kadar iç içe geçmiş olduğu Tang hanedanlığı kurucu imparatorlarının Türklerle kurduğu akrabalık ilişkilerine de göz attık. liim dünyasında bir ilk olan bu makale ile Türk tarihinin bir bölümünü aydınlatılmasını amaçladık

Anahtar Kelimeler

A—slziİı—na Ssu—mo, A-shili—na Chung, Kiiçlı'iğ Bilge Prenses, T'ang T'ai

Kaynakça

• CTS, (Chiu Tang Shu), Eski T’ang Kitabı, 945 yılında Liu Hsü tarafından yazılmıştır. 200 ciltten oluşan eserin 194. bölümü Göktürklerle ilgilidir. Eserin 1985 Taipei baskısı kullanılmıştır.
• TFYK, (Ts’e—fu Yuan—kui), 1005—1013 yılları arasında Wang Ch’in-jo başkanlığında bir heyet tarafından yazılmış olan eser ansiklopedik bir özellik taşır. Yaklaşık bin yıllık bir tarih dönemine ait vesikalar çeşitli konulara göre düzenlenerek tasnif edilmiştir. Eserin 1981 Chung—hua Shu—ehü yayınevi
• Taipei baskısı kullanılmıştır BAYKUZU 2002 T.D. Baykuzu, “V. Yüzyılda Çin’de Kurulan Bir Hun
• Devleti: Kuzey Liang” TÜRKLER, Ankara, Cild 1, 758—762 BAYKUZU 2003 T. D. Baykuzu, IV. Yüzyılda Çin’de Kurulan İki Hun
• Devleti: İlk Chao ve Sonraki Chao, (Basılmamış Doktora Tezi), İstanbul. ÇANDARLIOĞLU 2003
• G. Çandarlıoğlu, Uygur Devletleri Tarihi, TDAV, İstanbul. DONUK 1988 A. Donuk, Eski Türk Devletlerinde İdari Askeri Unvan ve Terimler, TDAV, İstanbul.
• EBERHARD 1987 W. Eberhard, Çin Tarihi, Ankara.
• EBERHARD 1996 W. Eberhard, Çin ’in Şimal Komşuları, TTK, Ankara.
• GOLDEN 2002 P.B. Golden, Türk Halkları Tarihine Giriş, Ankara.
• GUMİLÖV 1999 L.N.Gumilöv, Eski Türkler, İstanbul.
• HANEDA 1913 Toru Haneda, “The Funeral Inscription fora Princess of
• Eastern Tujue” TOYU GAHUKO, 3:1. 1913/2/13, 149—150.
• KÖYMEN 1944 M.A. Köymen, “Hsiung—nu’ların Tuku ( T’u-Ko) Kabilesi” DT CFD, I, 58—
• OSAWA 2002 Takashi Osawa, “Batı Göktürk Kağanlığındaki Aşinaslı Bir
• Kağanın Şeceresine Ait Bir Kaynak” TÜRKLER, Ankara, Cilt 11, 79-88. SALMAN 1998 H. Salman, T ı'ı'rgı'şler, Ankara, TKB.
• TAŞAĞlL 1999 A. Taşağıl, Göktürkler II, TTK, Ankara.
• TAŞAĞIL 2004a A. Taşağıl, Çin Kaynaklarına Göre Eski Türk Boyları, TTK, Ankara.
• TAŞAĞIL 2004b A. Taşağıl, Göktürkler 111, Ankara.
• WANG Po — CH’İ Hsiao—shan, 1995 _
• Resim 2; Ni-li Kagan’m heykeli