Herodotos ve Yabancı Kültürler: Mısır Örneği

Yıl 2012, Cilt: 27 Sayı: 2, 315 - 338, 01.12.2012

Muzaffer Demir

Öz

Herodotos eserinde Mısır’ın da içinde bulunduğu bazı ülkelere seyahat ettiğini bildirmektedir. Onun bu gezilerini, yabancı ülkeler ve gelenekleriyle ilgili deliller toplamak için yaptığı yönündeki görüşün dikkatle değerlendirilmesi gerekmektedir. Zira Herodotos, Yunanlı olmayanların da uygarlığa kazandırdığı yenilikler veya icatlar herkes tarafından bilinsin diye eserini yazdığını vurgulamaktadır. Bu bağlamda, eski Yunan-Barbar antitezinin belirginleştiği bir dönemde yaşamasına rağmen, Yunanlı olmayan gelenekleri de kendi içinde değerli ve ilginç bulan ve hatta olumlu gördüklerini övmekten geri kalmayan bir tutum sergilemiştir. Bu sebeple, ona karşı meslektaşları, hak etmediği halde, barbar dostu (philobarbaros) suçlamasında bulunmuşlardır. Herodotos özellikle Mısır coğrafyası, etnografyası, kültürü ve tarihiyle ilgili olarak, eserinin ikinci kitabında, kendi gözlemlerinden, Mısır kaynaklarından ve bu ülkede yaşayan Yunanlılardan faydalanma fırsatı bularak elde ettiği bilgileri kendisinin de sorguladığı erken Yunan kaynaklarıyla karşılaştırma imkânı bulmuştur. Sonuçta, Herodotos yeri geldiğinde Mısır konusunda daha gerçekçi, tarafsız, eleştirel görüşler ve bilgiler ortaya koyabilmiştir. Bu noktada da kendi döneminin ırkı tarafından yapılan hata ve eksikleri dengelediği söylenebilir

Anahtar Kelimeler

Herodotos, Mısır, Tarih yazıcılığı