Akademik Güdülenme Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Kanıtlarının Uluslararası Öğrenciler İçin İncelenmesi: Türkiye’deki Batı Trakyalı Yükseköğretim Öğrencileri Örneği

Yıl 2024, , 125 - 141, 31.10.2024

Fatma Memet , Nagihan Oğuz Duran

https://doi.org/10.53506/egitim.1528022

Öz

Akademik motivasyonun, çeşitli duygusal, eğitsel, mesleki değişkenlerle ilişkili olduğu bilinmektedir. Bu nedenle akademik motivasyon her düzeydeki öğrenci için önemli bir kavram olarak öne çıkmaktadır. Uluslararası öğrenciler söz konusu olduğunda bu değişken sosyal entegrasyon ve üniversiteye aidiyetten başlayarak, çeşitli açılardan öğrencinin yaşamını akademik, sosyal ve psikolojik açılardan etkileyebilme potansiyeline sahiptir. Türkiye’de yükseköğrenime devam eden öğrenciler arasında Batı Trakya Türk Azınlık Mensubu (BTTAM) uluslararası öğrencilerin önemli bir yeri olduğu görülmektedir. Bu öğrenciler için yükseköğretimde yürütülecek rehberlik ve psikolojik danışmanlık uygulama ve araştırmalarında nitelikli ölçme araçlarının kullanılmasına özen gösterilmesi, araştırmalarda elde edilecek bulguların bilimsel gücü bakımından önem taşımaktadır. Bu araştırmada Akademik Güdülenme Ölçeğinin (AGÖ; Bozanoğlu, 2004) bazı geçerlik ve güvenirlik kanıtları BTTAM uluslararası yükseköğretim öğrencilerinde incelenmiştir. Çalışmada Türkiye’de yükseköğrenime devam eden 311 BTTAM öğrenciden veri toplanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliliğini incelemek için uygulanan iki ayrı Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) sonucunda 3 boyutlu modelin tek boyutlu modele kıyasla daha iyi uyum gösterdiği tespit edilmiştir. Ölçeğin iyi düzeyde iç tutarlılığa sahip olduğu belirlenmiştir( α= .88, ω = .88 ve λ6 = .90). Sonuçlar AGÖ’nün BTTAM uluslararası öğrencilerle yürütülecek rehberlik hizmetlerinin etkililiğinin sınanabileceği veya akademik motivasyonun çeşitli değişkenlerle ilişkilerinin inceleneceği çeşitli araştırmalarda kullanılmak üzere bazı geçerlik ve güvenirlik kanıtlarına sahip olduğunu, ancak akademik motivasyonu ölçmeye yönelik ölçme araçları konusunda yeni çalışmalara ihtiyaç duyulduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Akademik motivasyon, Batı Trakya Türk azınlığı, Geçerlik, Güvenirlik, Uluslararası öğrenciler

Examining the Validity and Reliability Evidence of the Academic Motivation Scale for International Students: The Case of Higher Education Students from Western Thrace in Turkey

Öz

It is known that academic motivation is related to various emotional, educational, and professional variables. Therefore, academic motivation emerges as a crucial concept for students at all levels. In the case of international students, this variable has the potential to affect a student's life in various aspects, academically, socially and psychologically, starting from social integration and belonging to the university. It is seen that Western Thrace Turkish Minority (WTTM) international students have an important place among the students attending higher education in Turkey. It is important to pay attention to the use of qualified measurement tools in guidance and psychological counseling practices and research to be carried out in higher education for these students, in terms of the scientific power of the findings to be obtained in the research. . In this study, some validity and reliability evidence of the Academic Motivation Scale (AMS; Bozanoğlu, 2004) was examined in WTTM international higher education students. Data were collected from 311 WTTM students attending higher education in Turkey. As a result of two separate Confirmatory Factor Analysis (CFA) applied to examine the construct validity of the scale, it was determined that the 3-dimensional model had a better fit than the unidimensional model. The scale was found to have good internal consistency (α = .88, ω = .88, and λ6 = .90). The results showed that AMS has some validity and reliability evidence to be used in various studies in which the effectiveness of guidance services to be carried out with WTTM international students can be tested, or the relations of academic motivation with various variables; but, new studies are also needed on measurement tools to measure academic motivation.

Anahtar Kelimeler

Academic motivation, Westerm Thrace Turkish minority, Validity, Reliability, International students

Kaynakça

• Abe, J. S., & Zane, N. W. (1990). Psychological maladjustment among Asian and White American college students: Controlling for confounds. Journal of Counseling Psychology, 37(4), 437-444.
• Ahmadi, A., Ziapour, A., Lebni, J. Y., & Mehedi, N. (2023). Prediction of academic motivation based on variables of personality traits, academic self-efficacy, academic alienation and social support in paramedical students. Community Health Equity Research & Policy, 43(2), 195-201.
• Alemdağ, C., Öncü, E., & Yılmaz, A. K. (2014). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının akademik motivasyon ve akademik öz-yeterlikleri. Spor Bilimleri Dergisi, 25(1), 23-35
• Anaya, G., & Cole, D. G. (2001). Latina/o student achievement: Exploring the influence of student-faculty interactions on college grades. Journal of college student development, 42(1), 3-14.
• Atay, B. (2018). Müzik öğretmeni adaylarının müzik performansı kaygı düzeyleri ve akademik motivasyon düzeylerinin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Berthoud, R., & Nazroo, J. (1997). The mental health of ethnic minorities. Journal of Ethnic and Migration Studies, 23(3), 309-324.
• Bradley, G. (2000). Responding effectively to the mental health needs of international students. Higher Education, 39, 417-433.
• Breslau, J., Kendler, K. S., Su, M., Gaxiola-Aguilar, S., & Kessler, R. C (2005). Lifetime risk and persistence of psychiatric disorders across ethnic groups in the United States. Psychological Medicine, 35, 317-327.
• Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (23. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. Çapık, C., Gözüm, S., & Aksayan, S. (2018). Kültürlerarası ölçek uyarlama aşamaları, dil ve kültür uyarlaması: Güncellenmiş rehber. Florence Nightingale Journal of Nursing, 26(3), 199-210.
• Çetinkaya-Yıldız, E., Çakır, S. G., & Kondakçı, Y. (2011). Psychological distress among international students in Turkey. International journal of intercultural relations, 35(5), 534-539.
• Çiçek, A. (2023). Sivas Cumhuriyet Üniversitesi’nin Uluslararası Öğrenci Politikası ve Türk Kamu Diplomasisine Katkıları. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(1), 56-90.
• Demirbilek, N. & Han, F. (2022). Üniversite öğrencilerinde akademik özyeterliğin yordayıcıları olarak akademik motivasyon, sosyal bağlılık ve erteleme eğilimi. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (24) , 311-324.
• Deniz, Z. (2007). Psikolojik ölçme aracı uyarlama. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(1), 1-16.
• Dennis, J. M., Phinney, J. S., & Chuateco, L. I. (2005). The role of motivation, parental support, and peer support in the academic success of ethnic minority first-generation college students. Journal of College Student Development, 46(3), 223-236.
• Donche, V., Coertjens, L., van Daal, T., De Maeyer, S., & Van Petegem, P. (2014). Understanding differences in student learning and academic achievement in first year higher education: An integrated research perspective. In D. Gijbels, V. Donche, J. T. E. Richardson, & J. D. Vermunt (Eds.), Learning patterns in higher education: Dimensions and research perspectives (pp. 214-231). London, England: Routledge.Dörnyei, Z. (2000). Motivation in action: Toward a process oriented conceptualization of student motivation. British Journal of Educational Psychology, 70, 519- 538.
• Durmaz, M. (2006). Kişiler arası iletişim ve motivasyon, İzmir: Ege Üniversitesi Basım Evi.
• Durmuş, B., Yurtkoru, S., & Çinko, M. (2011). Sosyal Bilimlerde SPSS İle Veri Analizi (7. baskı). İstanbul: Beta Yayınevi.
• Dursun, S., & Oğuz-Duran, N. (2020). Türk üniversitelerindeki Ahıskalı öğrencilerin psikolojik dayanıklılık düzeylerinin bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi. The Journal of Social Sciences, (41), 435-450.
• Ekici, D. İ., Kaya, K., & Mutlu, O. (2014). Ortaokul öğrencilerinin fen öğrenmeye yönelik motivasyonlarının farklı değişkenlere göre incelenmesi: Uşak ili örneği. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 14-26.
• Erdem, D. (2019). Spor bilimleri fakültesi ile beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin akademik motivasyon düzeylerinin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi]. Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• Eren, E. (2000). Örgütsel Davranış Ve Yönetim Psikolojisi, İstanbul: Beta Basım Yayım
• Faircloth, B. S., & Hamm, J. V. (2005). Sense of belonging among high school students representing 4 ethnic groups. Journal of Youth and Adolescence, 34, 293-309.
• Field, A. P. (2018). Discovering statistics using IBM SPSS statistics. (5th ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Garson, G. D. (2012). Testing statistical assumptions (2nd ed.). Asheboro, NC: Statistical Associates Publishing.
• Genç Köse, B., Gümüşler Başaran, A., & Kefeli Çol, B. (2024). Depremi yaşayan hemşirelik öğrencilerinin akademik güdülenme ve mesleki tutumları: Vaka-kontrol çalışması. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 11(1), 163-170.
• George, D., & Mallery, P. (2003). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference.11.0 update (4th ed.). Boston, MA:Allyn & Bacon.
• Gökdemir, F., & Yılmaz, T. (2023). Likert tipi ölçekleri kullanma, modifiye etme, uyarlama ve geliştirme süreçleri. Journal of Nursology, 26(2), 148-160.
• Gömleksiz, M. & Serhatlıoğlu, B. (2013). Öğretmen adaylarının akademik motivasyon düzeylerine ilişkin görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 17(173) , 99-128
• Gu, Q., Schweisfurth, M., & Day, C. (2010). Learning and growing in a ‘foreign’context: Intercultural experiences of international students. Compare, 40(1), 7-23.
• Güdül, M. D. (2016). Üniversite öğrencilerinin akademik motivasyon profillerinin psikolojik ihtiyaç doyumu, akademik erteleme ve yaşam doyumu ile ilişkisi [Doktora Tezi]. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., & Tatham, R. L. (2013). Multivariate Data Analysis: Upper Saddle River, NJ: Pearson Education Limited.
• Hu, L. T., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1–55.
• Izadi, S., Jouybari, L., Behnampoor, N., Taghavi, A., & Baiky, F. (2014). Academic motivation and associated factors of the Golestan University of Medical Sciences. Development Strategies in Medical Education, 1(2), 44-50.
• Karagüven, M. (2012). The adaptation of academic motivation scale to turkish. educational sciences: Theory and Practice, 12(4), 2611-2618.
• Karataş, H., & Erden, M. (2012). Akademik motivasyon ölçeğinin dilsel eşdeğerlik, geçerlik ve güvenirlik çalışmasi. Education Sciences, 7(4), 983-1003.
• Kazımoğlu, M., & Duran, N. O. (2019). Türkiye’de üniversite öğrenimi gören Ahıskalı öğrencilerin yaşam doyumlarının demografik değişkenler açısından incelenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 14(20), 1070-1094.
• Kemal, N., & Duran, N. O. (2019). Türkiye’de yükseköğretimdeki Ahıskalı öğrencilerin mutluluk ve psikolojik sağlamlık düzeylerinin bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi. Maarif Mektepleri Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 3(1), 1-15.
• Kline, P. (1994). An Easy Guide to Factor Analysis. London and New York: Routledge
• Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling (4th ed.). New York: Guilford Publications.
• Kocabal, M. & Ceylan, M. (2022). Bilinçli farkındalık, motivasyon ve akademik performans arasındaki ilişkinin incelenmesi. Erciyes Akademi, 36(4) , 2140-2159
• Koyuncuoğlu, Ö. (2021). An investigation of academic motivation and career decidedness among university students. International Journal of Research in Education and Science (IJRES), 7(1), 125-143.
• Ledoit, O., & Wolf, M. (2004). A well-conditioned estimator for large-dimensional covariance matrices. Journal of multivariate analysis, 88(2), 365-411.
• Lin, J. C. G., & Yi, J. K. (1997). Asian international students' adjustment: Issues and program suggestions. College student journal, 31(4), 473-512.
• Martini, S., Khan, W. A., & Muttaqiyathun, A. (2023). The influence of training, motivation, and self-efficacy on career planning. Journal Genesis Indonesia, 2(02), 54-73.
• Noyens, D., Donche, V., Coertjens, L., Van Daal, T., & Van Petegem, P. (2019). The directional links between students’ academic motivation and social integration during the first year of higher education. European Journal of Psychology of Education, 34, 67-86.
• OECD “Education at a Glance 2018: OECD Indicators”. Paris:OECD Publishing. Erişim: 22 Şubat 2024 http://dx.doi.org/10.1787/eag-2018-en
• Oğuz Duran, N., & Muslumoglu, I. (2020). Investigation of Psychological Flourishing and Ostracism Experience Levels of Ahiskan University Students in Turkey. International Online Journal of Educational Sciences, 12(2), 101-118.
• Oğuz-Duran, N., Arpağ, B., & Kuşci, İ. (2021). COVID-19 pandemi sürecinde üniversite son sınıf öğrencilerinin psikolojik sağlamlıkları, akademik motivasyonları, sınav kaygıları ve KPSS’ye yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Eğitim Bilimleri Alanında Yeni Trendler 1 (1. baskı, ss. 1-20). Duvar Publishing.
• Okazaki, S. (2009). Impact of racism on ethnic minority mental health. Perspectives on Psychological Science, 4(1), 103-107.
• Özdamar, K. (2016). Eğitim, sağlık ve davranış bilimlerinde ölçek ve test geliştirme yapısal eşitlik modellemesi. Eskişehir: Nisan
• Özdemir, P. A. (2023). Akademik güdülenme ile üniversiteye aidiyet duygusu arasındaki ilişki. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 6(2), 150-160.
• Özevin, B. (2006). Oyun, dans ve müzik dersine ilişkin motivasyon ölçeği. Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu Bildirisi, 26, 28.
• Poyrazli, S., & Grahame, K. M. (2007). Barriers to adjustment: Needs of international students within a semi-urban campus community. Journal of instructional Psychology, 34(1), 28-41.
• Poyrazli, S., & Lopez, M. D. (2007). An exploratory study of perceived discrimination and homesickness: A comparison of international students and American students. The Journal of psychology, 141(3), 263-280.
• Russell, J., Rosenthal, D., & Thomson, G. (2010). The international student experience: Three styles of adaptation. Higher education, 60, 235-249.
• Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary educational psychology, 25(1), 54-67.
• Saracaloğlu, A. S., & Dinçer, I. B. (2009). A study on correlation between self-efficacy and academic motivation of prospective teachers. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(1), 320-325.
• Saracaloğlu, A. S., Kocakuşak, N. Ü., & Eken, M. (2020). Öğretmen adaylarının akademik güdülenme becerilerinin, çalışma alışkanlıklarının, sınav kaygılarının ve başarı güdülerinin incelenmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(31), 241-265.
• Schermelleh-Engel, K. & Moosbrugger, H. (2003). Models: tests of significance and descriptive. Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
• Sherry, M., Thomas, P., & Chui, W. H. (2010). International students: A vulnerable student population. Higher education, 60, 33-46.
• Smith, R. A., & Khawaja, N. G. (2011). A review of the acculturation experiences of international students. International Journal of intercultural relations, 35(6), 699-713.
• Soysal, S. (2023). Çok boyutlu test yapılarında alfa, tabakalı alfa ve omega güvenirlik katsayılarının karşılaştırılması. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 213-236.
• Steiger, J. H. (2007). Understanding the limitations of global fit assessment in structural equation modeling. Personality and Individual differences, 42(5), 893-898.
• Syed, M., Walker, L. H., Lee, R. M., Umaña-Taylor, A. J., Zamboanga, B. L., Schwartz, S. J., ... & Huynh, Q. L. (2013). A two-factor model of ethnic identity exploration: Implications for identity coherence and well-being. Cultural Diversity and Ethnic Minority Psychology, 19(2), 143-154.
• Şahin, F. İ. (2023). Beliren yetişkinlik döneminde problemli cep telefonu kullanımının bağlanma stilleri, umutsuzluk ve akademik motivasyon ile ilişkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• Şeker, S. S. (2017). Müzik eğitimi bölümü öğretmen adaylarının akademik güdülenme ve akademik öz-yeterlik düzeylerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 1465-1484.
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Ullman, J. B. (2013). Using multivariate statistics (Vol. 6, pp. 497-516). Boston, MA: pearson.
• Taylan, Ş. (2019). Sakarya Üniversitesindeki uluslararası öğrencilerin sorunları [Yüksek Lisans Tezi]. Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Ural, A. ve Kılıç, İ. (2013). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi (4. baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Uzun, N., & Keleş, Ö. (2010). Fen öğrenmeye yönelik motivasyonun bazı demografik özelliklere göre değerlendirilmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 561-584.
• Vallerand, R. J., & Bissonnette, R. (1992). Intrinsic, extrinsic, and amotivational styles as predictors of behavior: A prospective study. Journal of Personality, 60(3), 599-620.
• Vallerand, R. J., Pelletier, L.G., Blais, M. R., Briére, N. M., Senécal C., & Valliéres, E. F. (1992). The academic motivation scale: A measure of intrinsic, extrinsic, and amotivation in education. Educational and Psychological Measurement, 52, 1003-1017.
• Vega, W. A., & Rumbaut, R. G. (1991). Ethnic minorities and mental health. Annual review of Sociology, 17(1), 351-383.
• Yaman, S., & Dede, Y. (2007). Öğrencilerin fen ve teknoloji ve matematik dersine yönelik motivasyon düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (52), 615-638.
• Yardımcıoğlu, F., Beşel, F., & Savaşan, F. (2017). Uluslararası öğrencilerin sosyo-ekonomik problemleri ve çözüm önerileri (Sakarya Üniversitesi örneği). Akademik İncelemeler Dergisi, 12(1), 203-254.
• Yenice, N., Saydam, G., & Telli, S. (2012). İlköğretim öğrencilerinin fen öğrenmeye yönelik motivasyonlarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 231-247.
• Yiğit, M. C., Öztürk, N., Mayusoh, S., Yücel, M., & Karahan, E. (2024). Hemşirelik öğrencilerinin beyin göçüne yönelik tutumları, akademik güdülenme ve akademik öz-yeterliklerinin belirlenmesi. Bingöl Üniversitesi Sağlık Dergisi, 5(1), 171-182.
• Yurt, E. & Bozer, E.N. (2015). The Adaptation of the academic motivation scale for turkish context. Gaziantep University Journal of Social Sciences. 14(3), 669-685