Sosyal Bilgiler Dersi ve Aile Eğitim Programının Aile Konusu Açısından İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 1, 15 - 33, 07.06.2024

Ali Yalçın

https://doi.org/10.53506/egitim.1430226

Cited By: 1

Öz

Aile, günümüz toplumlarının temel yapı taşı olarak kabul edilmekte ve bireylerin kişisel ve sosyal gelişimine etki eden önemli bir faktördür. Bu araştırmanın amacı, aile konularının öğretiminde sosyal bilgiler dersinin önemini vurgulayarak, T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın aile eğitim programını ayrıntılı bir şekilde incelemek ve yapıcı öneriler sunmaktır. Bu çalışma, nitel araştırma türlerinden durum çalışmasına göre gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri, sosyal bilgiler dersi öğretim programı ve ders kitapları ile T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın aile eğitim programının yazılı dokümanından oluşmaktadır. Araştırmanın analiz süreci betimsel analiz tekniğiyle yürütülmüştür. Araştırmanın sonuçlarına göre aile konularının sosyal bilgiler dersinde önemli bir yer tuttuğunu ve öğrencilere ailevi değerleri, iletişim becerilerini, demokratik değerleri anlamalarında ve geliştirmelerinde etkili olduğunu göstermektedir. Sonuçlar genel olarak, sosyal bilgiler dersinin ailevi değerlerde rol oynadığını ve öğrencilere sadece bilgi aktarımı değil, aynı zamanda değerlerini, sorumluluklarını ve sosyal becerilerini geliştirmelerine yardımcı olduğunu göstermektedir. T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından sunulan aile eğitim programı, tüm toplumsal yapıya hitap eden ve aileyi birçok açıdan gelişimini destekleyecek temel bilgi, beceri ve değerlerle donatıldığı belirlenmiştir. Bu araştırma, öğrenci-öğretmen-okul işbirliğinin önemine vurgu yaparak, aile konularının öğretiminde bu işbirliğinin daha da güçlendirilmesi önerilebilir. Ayrıca, öğretmen, aile konularının öğretim sürecinde öğrencilere popüler kültürün ve medyanın aile yapısına olumlu ve olumsuz etkilerini öğretmelidir.

Anahtar Kelimeler

Aile, Sosyal bilgiler, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Eğitim programı, Toplum

Investigation of Social Studies Course and Family Education Program in terms of Family Subject

Öz

The family is recognized as the basic building block of today's societies and is an important factor affecting the personal and social development of individuals. The purpose of this study is to examine the Family Education Program of the Ministry of Family and Social Services in detail and to offer constructive suggestions by emphasizing the role of social studies in teaching family issues. This study was conducted according to a case study, one of the qualitative research types. The data of the study consisted of the social studies curriculum and textbooks and the written document of the Family Education Program of the Ministry of Family and Social Services of the Republic of Turkey. The analysis process of the research was carried out with descriptive analysis technique. In general, the results show that the social studies course plays a role in family values and not only conveys information to students, but also helps them develop their values, responsibilities and social skills. It was determined that the family education program offered by the Ministry of Family and Social Services of the Republic of Turkey addresses the whole social structure and equips the family with basic knowledge, skills and values that will support its development in many aspects.

Anahtar Kelimeler

Family, Social studies, Ministry of Family and Social Services, Education program, Society

Kaynakça

• Açıl, Ö., Güvenç, H., Hayta, H. & Kılıç, S. (2023). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu sosyal bilgiler 7. sınıf ders kitabı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Ağdemir, S. (1991). Aile ve eğitim. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 1(1).
• Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (2023). Aile eğitim programı’nın eğitim içerikleri (AEP). https://aep.aile.gov.tr/egitim-icerikleri/
• Allport, G. (2016). Önyargının doğası. Sakarya: Sakarya Üniversitesi Yayınları.
• Aslan, N. (2019). Türklerde aile anlayışı ve çocuk. Türk Dünyası Araştırmaları 121(239), 457-466.
• Aslanhan, S. (2017). Bilinçli aile. İstanbul: Çınaraltı Yayıncılık.
• Ayan, S. (2007). Aile içinde çocuğa yönelik şiddet (Sivas ilköğretim öğrencileri üzerine bir inceleme), (Doktora Tezi). Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü. Sivas
• Ayantaş, T. (2023). İlkokul sosyal bilgiler 4. sınıf ders kitabı. Ö. Karaca (Ed.). Ankara: Ferman Yayıncılık.
• Azer, H. (2023). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu sosyal bilgiler 7. sınıf ders kitabı. Ankara: EKOYAY Eğitim Yayıncılık.
• Ballı, M. N., & Deveci, H. (2023). Sosyal bilgiler dersi değer eğitimi etkinliklerinde aile katılımı: öğretmen görüşleri ve uygulamaları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (68), 249-281.
• Bilen, M. (1978). Ailede sağlıklı ilişkiler. İstanbul: Mars Matbaası.
• Bray, J. H. (1995). Family assessment: Current is¬sues in evaluating families. Family Relations, 44, 469-477.
• Budak, Y., & Gündoğdu, B., Y. (2023). Kınalızâde’de aile ahlâkı, Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(15), 162-173, DOI: 10.57135/jier. 1224369
• Canel, A. N. (2007). Ailede problem çözme, evlilik doyumu ve örnek bir grup çalışmasının sınanması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Marmara Üniversite¬si Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• Coggle. (2023). Private diagram, https://coggle.it/
• Çengelci, T. (2010). İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde değerler eğitiminin gerçekleştirilmesine ilişkin bir durum çalışması. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Eskişehir.
• Davis-Kean, P. E. (2005). The influence of parent education and family income on child achievement: the indirect role of parental expectations and the home environment. Jurnal of Family Psychology, 19(2), 294.
• Demirel, H., & Özmen Doğan, S. (2020). Ortaokul öğrencilerinin aile bağları ve ailede şiddet görme durumunun benlik saygısına etkisi. JRES, 7(1), 124-142.
• Galin, K., & Brommer, B. (1996). Family communication. Harper Collins College Publishers.
• Harut, S. B. (2023). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu sosyal bilgiler 5. sınıf ders kitabı. Ankara: Ata Yayıncılık.
• Kaltsounis, T. (1987). Teaching social studies in the elementary school: The basics for citizenship. 2nd. New Jersey: Prentice-Hall.
• Kılıçarslan, F. (2023). Çocuk ve aile sorunlarının terapi ile tedavisi. İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB] (2018). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 4, 5, 6 ve 7. sınıflar). Ankara: MEB Yayınları.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB] (2023). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 4, 5, 6 ve 7. sınıflar). Ankara: MEB Yayınları.
• Musgrove, F. (2012). The Family, education and society (RLE Edu L Sociology of Education). Routledge.
• Ortaylı, İ. (2018). Osmanlı toplumunda aile. İstanbul: Kronik Kitap
• Ögel, B. (1993). Türk kültürünün gelişim çağları II. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Sezal, İ. (1997). Aile nedir. T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu.
• Şentürk, Ü. (2008). Aile kurumuna yönelik güncel riskler. Aile ve Toplum, 4(14), 7-31.
• Thames, B. J., & Thomason, D. J. (2000). Family relationships: Building family strengths, resiliency. http://www.clemson.edu/psapublishing/pages/ FYD/FL529.PDF adresinden 7 Ekim 2023 tarihin¬de edinilmiştir.
• The National Council for the Social Studies [NCSS] (2023). New definition of social studies approved. https://www.socialstudies.org/media-information/definition-social-studies-nov2023
• Türe, H. (2018). Sosyal bilgiler dersinde aile katılımına dayalı etkinliklerden yararlanma: bir eylem araştırması (Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Türe, H., & Deveci, H. (2020). Sosyal bilgiler dersinde aile katılımına dayalı etkinliklerden yararlanma: bir eylem araştırması. Eğitim ve Bilim, 46(205).
• Türkdoğan, O. (1991). Türk ailesinin genel yapısı, sosyo-kültürel değişme süre¬cinde Türk ailesi. Ankara: Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu.
• Tüysüz, S. (2020). İlkokul sosyal bilgiler 4. sınıf ders kitabı. Ankara: Tuna Matbaacılık
• Waller, L. (1975). Aile. O. Alplaçin (Çev.). İstanbul: Hürriyet Yayınları.
• Yalçın, A. (2021). 5. Sınıf sosyal bilgiler dersinde uygulanan sorumluluk temelli etkinliklerin öğrencilere sorumluluk değerini kazandırmadaki etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi), Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Bursa
• Yıldırım, C., Kaplan, F., Kuru, H., & Yılmaz, M. (2023). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu sosyal bilgiler6. Sınıf ders kitabı. S. Elmacı & M. B. Yılar (Eds.). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Yin, R. K. (2018). Case study research and applications (Vol. 6). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Yörükoğlu, A. (1997). Değişen toplumda aile ve çocuk. İstanbul: Özgür Yayıncılık.
• Yuvalı, A. & Demirci, H. (2021). Türk dünyası’nın ortak kültür tarihinde aile ve kadın. İstanbul: Selenge Yayınları.