Meslekten Ayrılan Öğretmenlerin Tekrar Eğitime Kazandırılması: Yasal Düzenlemeler ve İyileştirmeler

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 2, 142 - 155, 31.10.2024

Özge Gökten Bayrak

https://doi.org/10.53506/egitim.1553492

Öz

Eğitim sistemlerinde öğretmenlerin rolü, öğrencilerin akademik ve sosyal gelişimi açısından son derece kritik bir öneme sahiptir. Ancak son yıllarda meslekten ayrılan öğretmenlerin sayısında ciddi bir artış yaşanmaktadır. Bu durum, eğitim kalitesini tehdit eden bir sorun haline gelmiştir. Bu çalışma, meslekten ayrılan öğretmenlerin deneyimlerine dayanarak, öğretmenliğe geri dönmek için gerekli gördükleri düzenleme ve iyileştirmeleri incelemeyi amaçlamaktadır. Olgu bilim deseninde tasarlanan bu araştırmada, 22 meslekten ayrılan öğretmenle yapılan yarı yapılandırılmış görüşmelerle elde edilen veriler, içerik analizi ile analiz edilmiştir. Katılımcıların deneyimleri üç ana tema etrafında toplanmıştır: a) okul ve öğrenme/öğretme süreçlerine yönelik düzenlemeler, b) mesleğe dair iyileştirmeler, c) paydaşlarla olan ilişkiler ve iletişimde iyileştirmeler. Araştırma sonuçları, öğretmenlerin deneyimlerinin dikkate alınmasının, eğitim politikalarının şekillendirilmesinde kritik bir rol oynadığını vurgulamaktadır. Bu çalışma, meslekten ayrılan nitelikli öğretmenlerin mesleğe dönmelerini teşvik etmek ve hizmet içi öğretmenlerin meslekte kalmalarını sağlamak için eğitim sisteminde çok yönlü düzenlemelerin gerekliliğini vurgulamaktadır. Sonuçlar, öğretmenlerin iş tatminini artıracak ve mesleki bağlılıklarını güçlendirecek öneriler sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Meslekten ayrılan öğretmenler, öğretmen, öğretmenlik mesleği, sorunlar

Reintegrating Teachers Who Have Left the Profession: Legal Regulations and Improvements

Öz

The role of teachers in educational systems is critically important for the academic and social development of students. However, in recent years, there has been a significant increase in the number of teachers leaving the profession. This situation has become a problem that threatens the quality of education. This study aims to examine the regulations and improvements deemed necessary by teachers who have left the profession to return to teaching profession, based on their experiences. Designed as a phenomenological study, this research analyzes data obtained from semi-structured interviews with 22 teachers who left the profession, using content analysis. The experiences of the participants are organized around three main themes: a) regulations related to school and teaching/learning processes, b) improvements related to the profession, c) improvements in relationships and communication with stakeholders. The findings emphasize the critical role of considering teachers' experiences in shaping educational policies. This study highlights the necessity of multifaceted regulations within the education system to encourage qualified teachers who have left the profession to return and to support in-service teachers in remaining in the profession. The results provide suggestions to enhance teachers' job satisfaction and strengthen their professional commitment.

Anahtar Kelimeler

Leaver teachers, teachers, teaching profession, problems

Kaynakça

• Akkol, Z. (2022). Öğretmenlerin temel sorunları: Trabzon merkez ve Akçaabat ilçesi örneği. Habitus Toplumbilim Dergisi, 3, 347-372.

• Analı, K. C., & Şahin, A. (2020). Kırsal bölgelerde mesleğe yeni başlayan öğretmenlerin mesleki sorunları. Türkiye Eğitim Dergisi, 5(2), 396-414.
• Bastian, K. C., & Fuller, S. C. (2023). Educator attrition and mobility during the COVID-19 pandemic. Educational Researcher. https://doi.org/10.3102/0013189X231187890
• Başar, M. & Doğan, Z. G. (2015). Göreve yeni başlayan öğretmenlerin yaşadığı sosyal kültürel mesleki sorunlar. Route Educational and Social Science Journal, 7, 375-398.
• Cerev, G., & Coşkun, S. (2020). Özel okul öğretmenlerin çalışma sorunları üzerine nitel bir araştırma: Elazığ ili örneği. Fırat Üniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi (FÜHAD), 7(13), 125-142.
• Eğitim-Sen (2018). Öğretmenlerin ekonomik ve mesleki sorunlarına bakış anketi. https://egitimsen.org.tr/ogretmenlerin-ekonomik-ve-mesleki-sorunlarina- bakis-anketi-sonuclari/
• GBAO. (2022). Poll results: Stress and burnout pose threat of educator shortages. Retrieved from: https://www.nea.org/sites/default/files/2022- 02/NEA%20Member%20COVID-19%20Survey%20Summary.pdf
• Guba, E. G., & Lincoln, Y. S. (1982). Epistemological and methodological bases of naturalistic inquiry. ECTJ, 30(4), 233–252. https://doi.org/10.1007/BF027651
• Kara, M. (2020). Eğitim paydaşlarının görüşleri doğrultusunda Türk eğitim sisteminin sorunları. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(3), 1650-1694.
• Karataş, K. & Çakan, S. (2018). Öğretmenlerin bakış açısıyla eğitim-öğretim sorunları: Bismil ilçesi örneği. İlköğretim Online, 17(2), 834-847.
• Koerber, N., Marquez-Mendez, M., Mensah, A., Fasching-Varner, K., & Schrader, P. G. (2023). Sustaining teacher needs: A systematic narrative review exploring teacher retention, attrition, and motivation. Literature Reviews in Education and Human Services, 2(2), 1-20. https://www.tamuc.edu/wp- content/uploads/2023/08/Sustaining-Teacher-Needs.pdf
• Marshall, C., & Rossman, G. (2016). Designing qualitative research (6. Baskı). Thousand Oaks: Sage.
• Neyişci, N., Turabik, T., Gün, F., & Kısa, N. (2020). Öğretmen adaylarının perspektifinden Türk eğitim sisteminin sorunları ve olası çözüm önerileri. Kastamonu Education Journal, 28(6), 2257-2270.
• Ingersoll, R. (2003). Is there really a teacher shortage? (Document R-03-4). Washington, DC: CPRE Research Reports.
• Ingersoll, R. M., & Smith, T. M. (2003). The wrong solution to the teacher shortage. Educational Leadership, 60(8), 30–33. https://repository.upenn.edu/entities/publication/034ed84b-3261-45b1-b918- 29434dd4c488
• Patton, M. Q. (2014). Qualitative research and evaluation models (4. Baskı). Thousand Oaklands, CA: SAGE.
• Ronfeldt, M., Loeb, S., & Wyckoff, J. (2013). How teacher turnover harms student achievement. American Educational Research Journal, 50, 4–36. https://doi.org/10.3102/0002831212463813
• Sutcher, L., Darling-Hammond, L., & Carver-Thomas, D. (2019). Understanding teacher shortages: An analysis of teacher supply and demand in the United States. Education Policy Analysis Archives, 27(35). http://dx.doi.org/10.14507/epaa.27.3696
• Türk Eğitim-Sen (2022). Ekonomiye, mesleğe, eğitim yönetimine ve ÖMK’ya dair öğretmenler günü raporu. https://turkegitimsen.org.tr/storage/2022/11/Ogretmenler-gunu-rapor- 21.11.2022-2.pdf
• Uyar, B., & Polat, S. (2023). Eğitim yöneticilerinin güç istismarı. Eğitim Yönetimi & Politikaları Dergisi, 4(1), 27-40.
• Ünsal, S. (2018). Türkiye’de öğretmenlik mesleğinin statüsüne ilişkin bir pareto analizi. Sakarya University Journal of Education, 8(2), 111-130. https://doi.org/10.19126/suje.379040
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.