Öz
Dede Korkut Hikayeleri Türk yazılı ve sözlü kültürünün en önemli eserlerinden birisidir. Bu hikayeler Türk kültürünün kuşaktan kuşağa aktarılmasında, toplumsal değerlerin kazandırılmasında ve belirli normların ortaya çıkmasında önemli etkiler oluşturmuştur. Dede Korkut Hikayeleri edebiyat, tarih ve sosyolojinin alanına girdiği kadar eğitim bilimlerinin de alanına girmektedir. Zira bu hikayeler aracılığı ile toplumsal normların ve değerlerin kazandırılmasına ve çocuk yetiştirme yahut ideal birey tasavvuruna ilişkin bazı detayları ve dönemin pedagoji anlayışını da görmek mümkündür. Bu çalışmada Orhan Şail Gökyay çevirisi esas alınarak Dede Korkut Hikayelerinde yer alan çeşitli pedagojik unsurlar irdelenmeye çalışılmıştır. Sözlü kültürün bir toplumsal bellek oluşturucu tarafı esas alınarak Türklerin kendi öncelediği değerleri bu tür hikayeler aracılığı ile yaşatarak ideal birey yetiştirmeye çalıştıkları görülmektedir. Dede Korkut Hikayelerinde bir çocuktan beklenen çeşitli davranışların neler olduğunun yanı sıra çocuk yetiştirmede başta anne-babalara olmak üzere topluma düşen sorumlulukların neler olduğunu da görmek mümkündür.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Bekki, S. (2015). “Dedem Korkut Kitabı’nın Mukaddimesi ile Boylar Arasındaki Organik Bağ”. Millî Folklor, 27(107), 5-13.
- Connerton, P. (2012). Modernite Nasıl Unutturur? (K. Kelebekoğlu, Çevirmen). İstanbul: Sel Yayıncılık.
- Dellaloğlu, B. F. (2021). Modernleşmenin Zihniyet Dünyası: Bir Tanpınar Fetişizmi. İstanbul: Timaş Yayınevi
- Çetin, A.Y. (2015). “Dede Korkut Kitabı’nda Baba, Oğul ve Baba-Oğul İlişkisi”. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 15(2), 55-63.
- Goody, J. (2009). “Sözlü Kültür”. Milli Folklor, 21(83), 128-132
- Gökyay, O. Ş. (1963). Bugünkü Dille Dede Korkut. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- İlhan, M. E. (2018). Kültürel Bellek: Sözlü Kültürden Yazılı Kültüre Hatırlama: Ankara: Doğu-Batı Yayınları
- Kafesoğlu, İ. (2001). Türk Milli Kültürü. İstanbul: Ötüken Yayınları.
- Kaplan, M. (1976). Türk Edebiyatı Üzerine Araştırmalar. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- Kaplan, M. (2007). Türk Edebiyatı Üzerine Araştırmalar-3: Tip Tahlilleri. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- Karatay, O. ve Aygün, E. (2012). “Alpler ve Elfler: Türk ve İskandinav Dünyalarında Kahramanlık Olgusu”. Karadeniz Araştırmaları, 33, 1-12.
- Ong, W. J. (1993). Sözlü ve Yazılı Kültür (Çev: Sema Postacıoğlu Banon). İstanbul: Metis Yayınları
- Ögel, B. (1982). Türklerde Devlet Anlayışı (13. Yüzyıl sonlarına kadar). Ankara: Başbakanlık Basımevi.
- Öztan, G.G. (2015). Türkiye’de Çocukluğun Politik İnşası. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Pehlivan, G. (2015). Dede Korkut Kitabında Yapı, İdeoloji ve Yaratım. İstanbul: Ötüken Yayınları.
- Uyumaz, G. (2012). Dede Korkut Hikayeleri’nde çocuk eğitimi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Öz
Dede Korkut Stories are one of the most important works of Turkish written and oral culture. These stories have had important effects on the transfer of Turkish culture from generation to generation, the acquisition of social values , and the emergence of certain norms. Dede Korkut Stories are in the field of educational sciences as well as literature, history, and sociology. Because through these stories, it is possible to see some details about the acquisition of social norms and values, raising children or the ideal individual conception, and the pedagogy of the period. In this study, various pedagogical elements in Dede Korkut Stories were tried to be examined based on the Orhan Şail Gökyay translation. Based on the social memory-forming aspect of oral culture, it is seen that Turks try to raise ideal individuals by keeping the values they prioritized through such stories. In Dede Korkut Stories, it is possible to see the various behaviors expected from a child, as well as the responsibilities of the society, especially the parents, in raising children
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Bekki, S. (2015). “Dedem Korkut Kitabı’nın Mukaddimesi ile Boylar Arasındaki Organik Bağ”. Millî Folklor, 27(107), 5-13.
- Connerton, P. (2012). Modernite Nasıl Unutturur? (K. Kelebekoğlu, Çevirmen). İstanbul: Sel Yayıncılık.
- Dellaloğlu, B. F. (2021). Modernleşmenin Zihniyet Dünyası: Bir Tanpınar Fetişizmi. İstanbul: Timaş Yayınevi
- Çetin, A.Y. (2015). “Dede Korkut Kitabı’nda Baba, Oğul ve Baba-Oğul İlişkisi”. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 15(2), 55-63.
- Goody, J. (2009). “Sözlü Kültür”. Milli Folklor, 21(83), 128-132
- Gökyay, O. Ş. (1963). Bugünkü Dille Dede Korkut. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- İlhan, M. E. (2018). Kültürel Bellek: Sözlü Kültürden Yazılı Kültüre Hatırlama: Ankara: Doğu-Batı Yayınları
- Kafesoğlu, İ. (2001). Türk Milli Kültürü. İstanbul: Ötüken Yayınları.
- Kaplan, M. (1976). Türk Edebiyatı Üzerine Araştırmalar. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- Kaplan, M. (2007). Türk Edebiyatı Üzerine Araştırmalar-3: Tip Tahlilleri. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- Karatay, O. ve Aygün, E. (2012). “Alpler ve Elfler: Türk ve İskandinav Dünyalarında Kahramanlık Olgusu”. Karadeniz Araştırmaları, 33, 1-12.
- Ong, W. J. (1993). Sözlü ve Yazılı Kültür (Çev: Sema Postacıoğlu Banon). İstanbul: Metis Yayınları
- Ögel, B. (1982). Türklerde Devlet Anlayışı (13. Yüzyıl sonlarına kadar). Ankara: Başbakanlık Basımevi.
- Öztan, G.G. (2015). Türkiye’de Çocukluğun Politik İnşası. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Pehlivan, G. (2015). Dede Korkut Kitabında Yapı, İdeoloji ve Yaratım. İstanbul: Ötüken Yayınları.
- Uyumaz, G. (2012). Dede Korkut Hikayeleri’nde çocuk eğitimi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Alan Eğitimleri |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 12 Haziran 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 2 Mayıs 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 1 Sayı: 1 |
Genel Yayın Yönetmeni: Deniz Demiryakan