Sosyal Bilgiler Dersinde Tarih Konularının Öğretiminde Fıkraların Kullanımının Akademik Başarıya Etkisi

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 17, 0 - 0, 02.08.2017

Salih Özkan , Sefekat Geneç

Öz

Bu araştırmada sosyal bilgiler öğretiminde fıkra kullanmanın öğrencilerin
akademik başarılarına olan etkisi tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla ön-test,
son-test, kontrol ve deney gruplu deneysel bir çalışma yapılmıştır. Ünite olarak
“Türk Tarihinde Yolculuk” ünitesi seçilmiştir. Araştırmadan önce verileri toplamak
amacıyla bir başarı testi geliştirilmiştir. Bu başarı testi uzman kişilerin görüş-
leri alınarak, ünitenin tüm kazanımlarını karşılayacak şekilde araştırmacı tarafından
hazırlanmıştır. Hazırlanan bu test deney ve kontrol grubuna hem araştırma
öncesinde hem de araştırmanın bitiminde uygulanmıştır. Araştırma 2012-2013
eğitim-öğretim yılı Ağrı ili Tutak ilçesi Gazi Ortaokulu’nda öğrenim gören 7. sı-
nıf öğrencileri arasından tesadüfen seçilen iki grupla bizzat araştırmacı tarafından
gerçekleştirilmiştir. Bu grubun bir tanesi deney grubu bir tanesi de kontrol grubu
olarak atanmıştır. Araştırma öncesinde hazırlanan başarı testi ön-test olarak iki
gruba da uygulanmış, iki grubun da başarı düzeyinin birbirine yakın olduğu sonucuna
ulaşılmıştır. Ardından deney grubuna ilgili ünitedeki kazanımlar fıkralarla
desteklenerek verilmeye çalışılmıştır. Kontrol grubunda ise geleneksel yöntemler
kullanılarak bir öğretim yapılmıştır. Araştırmanın bitiminde ise iki gruba da aynı
başarı testi uygulanmıştır. Araştırmanın alt problemleri SPSS programına göre
analiz edilmiş, yorumlarda ise t testinden faydalanılmıştır. Araştırmanın sonu cunda ise fıkra kullanılarak yapılan sosyal bilgiler öğretiminde deney grubunun
başarı düzeyinin, geleneksel yöntemle öğretim yapılan kontrol grubundan daha
yüksek olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

sosyal bilgiler, sosyal bilgiler öğretim programı, akademik başarı, fıkra, fıkra kullanımı

Kaynakça

• ARIKAN, Metin, Gaye Yavuzcan A. Aghdam Akbar, (2012) Fıkralarda Bektaşi Tipine Atfedilen İktidar Algısının Kökenleri, Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Merkezi. BAYRAK, Mehmet, (2001), Halk Gülmecesi, Ankara, Kültür Bakanlığı Yayınları. BORATAV, Pertev Naili, (1969), 100 Soruda Türk Halk Edebiyatı, İstanbul,Gerçek Yayınevi. BORATAV, Pertev Naili, (2011), Az Gittik Uz Gittik, Ankara, İmge Kitapevi Yayıncılık. GÜNEY, Eflatun Cem, (1971), Folklor ve Halk Edebiyatı, Özellikleri, Sözlü Gelenekleri ve Yazılı Örnekleri, İstanbul, Milli Eğitim Basımevi. HOCAOĞLU, Ömer Lütfü, (1978), Anahtari Bendedur, Ankara, Üçer Ofset Matbaacılık. KAYMAKCI, Selahattin ve ER, Harun, (2014), “Sosyal Bilgilerde Biyografi Kullanımı”, (Ed. Mustafa Safran), Sosyal Bilgiler Öğretimi, (3. Baskı), Ankara Pegem Akademi. KUDRET, Cevdet, (1980), Örneklerle Edebiyat Bilgileri, İstanbul, inkılap Kitabevi. ÖZDEMİR, Mehmet Soner, (2014), “Sosyal Bilgiler Öğretim Programı ve Değerlendirilmesi”,(Ed. Safran Mustafa ) , Sosyal Bilgiler Öğretimi (3. Baskı ), Ankara,Pegem A Yayıncılık. ÖZTÜRK, Cemil, DİLEK, Dursun, (Ed.) (2004), Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi, Ankara, Pegem A Yayıncılık. SÖZER, Ersan (1998), Kuramdan Uygulamaya Sosyal Bilimlerin Öğretimi,Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları. ŞAHİN, Halil İbrahim, (2010), “Bektaşi Fıkraları ve Gülme Teorileri”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, 2010/55. ŞİMŞEK, Ahmet, (2014), “Sosyal Bilgiler Derslerinde Bir Öğretim Materyali Olarak Edebi Ürünler”, (Ed. Mustafa Safran), Sosyal Bilgiler Öğretimi, (3. Baskı), Ankara, Pegem Akademi. YILDIRIM, Dursun, (1998), Türk Bitiği, Ankara, Akçay Yayınları. YILDIRIM, Dursun, (1999), Türk Edebiyatında Bektaşi Tipine Bağlı Fıkralar (inceleme-metin, doktora tezi), Ankara, Kültür Bakanlığı Milli Folklor Araştırma Dairesi Yayınları:18, Halk Edebiyatı Dizisi. YILMAZ, Demirhan, (2008), Fıkralarla Tarih, Burdur, Ö.K.M. Yayınlar