Osmanlı Minyatürlerinde Hz. Muhammed ve Hz. İsa Tasvirlerinin Benzer ve Farklı Yönleri

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 18, 829 - 844, 20.12.2017

Ülkem Yaz , Nefise Yüksel

Öz

İslamiyet’te, canlı figürlerin ve özellikle Hz. Muhammed’in resmedilmesi yasaklanmıştır.
Buna karşılık olarak sanatçılar resim ve tasvir sanatları ile ilgili olarak
dini kurallara saygı çerçevesinde incelikli üsluplar yaratmışlardır. Kitap resmi
sanatı olan minyatürde de konuları betimleyen resimler yapılmıştır. Siyer-i Nebi
gibi Hz. Muhammed’in hayatını ve ailesini anlatan kitaplarda, Zübbet-üt Tevarih
gibi Hz. İsa’yı anlatan kitaplarda ve falnamelerde peygamberlerin tasviri gereken
durumlarda bir çözüm olarak peygamberler, ateş nur şeklinde resmedilmiştir. Kutsallık
arz eden hemen her durumda peygamberler yada soylarından olan kişileri
betimlemede başvurulan bu çözüm çok incelikli bir ayrıntı olarak karşımıza çıkmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Minyatür, Osmanlı, tasvir, ikonografi, Osmanlı resim sanatı

Kaynakça

• AND Metin, (1982), Osmanlı Şenliklerinde Türk Sanatları, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara Minyatürlerde Osmanlı- İslam Mitologyası, (1998), Ak Bank Kültür Yayınları, İstanbul Osmanlı Tasvir Sanatları, Minyatür I, (2004), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul ANONİM, Miraçname Minyatürlerinde Üçüncü Gök Sahneleri: http://lebriz. com/pages/lsd.aspx?lang=TR&sectionID=1&articleID=823&bhcp=1: 2017 ASLANAPA Oktay, (1993), Türk Sanatı El Kitabı, İnkılap Yayınevi, İstanbul ATEŞ Ahmet, (1949), İslam Ansiklopedisi,V., İstanbul BAĞCI Serpil (2006), Osmanlı Resim Sanatı, TC Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayını, İstanbul Adem’den III. Mehmed’e: Osmanlı Silsilesi”, Padişahın Portresi. Tesâvir-i Âl-i Osman, 2000, İstanbul s.188-202. BAYRAM Sadi, (1991), İrlanda- Dublin Chester Beatty Library’de Minyatürlü bir Osmanlı Tarihi, Kültür ve Sanat XII, s. 63-68 Silsilenameler ve İrlanda Dublin Chester Beatty Library’de Bulunan 1598 Tarihli Zübbet-üt Tevarih, Vakıflar 14, 1994 ÇAM Nusret, (1999), İslamda Sanat Sanatta İslam, Akçağ Basın Yayın, Ankara ERTAYLAN İ. Hakkı, (1951), Falname, İstanbul ERGİNSOY Ülker, (1977), İslam Maden Sanatının Gelişimi, İstanbul ESİN Emel, (2003), Türk Sanatında İkonografik Motifler, İstanbul İPŞİROĞLU Mazhar, (2005), İslamda Resim Yasağı ve Sonuçları, İstanbul MAHİR Banu, (2004), Osmanlı Minyatür Sanatı, İstanbul MILSTEIN Rachel, (1999), Stories of the Prophets, California RENDA Günsel, (1973), Sanat Tarihi Yıllığı V, “Topkapı Sarayı Müzesindeki H.1321 No’lu Silsilename’nin Minyatürleri, The Miniatures of Sılsılename No. 1321 ın the Topkapı Saray Museum Library, İstanbul Üç Zübbet-üt Tevarih Yazmasının İncelenmesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara, Hacettepe Üniversitesi, 1969 TANINDI Zeren, (1984), Siyer-i Nebi, Hürriyet Vakfı Yayınları, İstanbul Türk Minyatür Sanatı, (1996), Türkiye İş Bankası, Ankara