Öz
Kültür toplumları birbirinden ayıran, her topluma farklı bir kimlik kazandıran özelliklerin tamamından oluşmaktadır. Toplumları iyi tanıyabilmek için kültür unsurlarının iyi bir şekilde incelenmesi gerekmektedir. Ölüm ve ölü ile ilgili uygulamalar da her toplumun kültür özelliklerine göre farklılık göstermektedir. İnsan yaşantısının geçiş dönemlerinden biri olan ölüm, dünya hayatının son bulması anlamını taşıması sebebiyle tarihsel gelişim içerisinde insanlar açısından farklı bir önem taşımıştır. Ölüm, Türk kültür hayatı içerisinde çok önemli ve geniş bir yer tutmaktadır. Gerek İslamiyet öncesi inanışlarda gerekse İslamiyet sonrasında ölüm ile ilgili uygulamalar Türk kültüründe önemli bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada geçmiş dönemlerde değişik Türkmen oymaklarının ve Türk boylarının yerleştiği Gaziantep ili Şehitkâmil ilçesine bağlı Sam Köyüne ait olan ölüm ve ölü ile ilgili uygulamalar incelenmiştir
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Atalay, B. (1985). Divan-ı Lügatı’t-Türk, Ankara
- Bayat, F. (2005). Mitolojiye Giriş. Karam Yayınları, Çorum.
- Bekki, S. (2004). Milli Folklor, Yıl 16, Cilt 8, Sayı 62, Yaz 2004, Sayfa 53-66.
- Ergin, M. (1971). Dede Korkut Kitabı, İstanbul.
- Eroğlu, A. H. (2000). “Kırgızistan’da Bağımsızlık Sonrası Milli İdeoloji Arayışı
- Çerçevesinde Tengircilik”, Ankara Üni. İlahiyat Fak. Dergisi.
- Ersoy, R. (2002).Türklerde Ölüm ve Ölü İle İlgili Rit ve Ritüeller, Milli Folklor, S.54, ss. 86-101.
- ERDİ, Seçkin-YURTSEVER, Serap Tuğra (2005), Divanü Lugati’t Türk, İstanbul.
- Günay, Ü. ve Güngör, H. (1998). Türk Din Tarihi, Laçin Yayınları, Kayseri.
- İnan, A. (2000).Tarihte ve Bugün Şamanizm, Türk Tarih Kurumu Yayınları, ss. 176-200, Ankara.
- Kalafat, Y. (1996). İslamiyet ve Türk Halk İnançları, Kültür Bakanlığı Yayınları, ss. 23-37, Ankara.
- Karaman, H. (1996). Ölüm, Ölü, Defin ve Merasimler, İslam Dünyasında Mezarlıklar
- ve Defin Gelenekleri, TTK. (Ed.) Türk Tarih Kurumu Yayınları, c.I, ss. 3-15, Ankara.
- Nirun, N. ve Özönder, C. (1990). “Türk Sosyo-Kültür Yapısı İçinde Adetler, Örfler,
- Görenekler, Gelenekler” Milli Kültür Unsurlarımız Üzerine Genel Görüşler, AKMY, s. 251-264, An- kara.
- Örnek, S. V. (1979). Anadolu Folklorunda Ölüm, Ankara.
- Roux, J. P. (1999).Altay Türklerinde Ölüm. Kazancıgil A. (çev.), Kabalcı Yayınları, ss. 36-267, İstan- bul.
- Şener, C. (2003). Şamanizm, Türklerin İslamiyet’ten Önceki Dönemi, Etik Yayınları, ss.61-65, İstan- bul.
- Tan, N. (1997). Folklor (Halkbilimi) Genel Bilgiler, Halk Kültürü Yayınları, 4. baskı, İstanbul
- Tekin, T. (1988). Orhon Yazıtları, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara,
- Yalman (Yalgın), A. R. (1977). Cenupta Türkmen Oymakları, Kültür Bakanlığı Yayınları, c. I, ss. 31-64, Ankara.
Öz
Culture, consist of the all features that distinguish communities and give a different identity to each community. Communities need to be analyzed in a good
way to know the elements of culture.The rıtuals related to death and dead vary according to cultural characteristics of each community.As it carries the meaning of
world life come to an end , death ,which is one of the transition periods of human life ,carries different importance for the people in historical process.Death has an
important and wide place in the cultural life of Turkish.In both the pre-Islamic
beliefs and after Islam ,the rıtuals related to death appears to be an important issue
in Turkish culture. In this study, the rıtuals related to Sam Village and its surrounding, that is linked to Sehitkamil district in Gaziantep city where various Turkmen
tribes and Turkish clans settled in the past, were examined.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Atalay, B. (1985). Divan-ı Lügatı’t-Türk, Ankara
- Bayat, F. (2005). Mitolojiye Giriş. Karam Yayınları, Çorum.
- Bekki, S. (2004). Milli Folklor, Yıl 16, Cilt 8, Sayı 62, Yaz 2004, Sayfa 53-66.
- Ergin, M. (1971). Dede Korkut Kitabı, İstanbul.
- Eroğlu, A. H. (2000). “Kırgızistan’da Bağımsızlık Sonrası Milli İdeoloji Arayışı
- Çerçevesinde Tengircilik”, Ankara Üni. İlahiyat Fak. Dergisi.
- Ersoy, R. (2002).Türklerde Ölüm ve Ölü İle İlgili Rit ve Ritüeller, Milli Folklor, S.54, ss. 86-101.
- ERDİ, Seçkin-YURTSEVER, Serap Tuğra (2005), Divanü Lugati’t Türk, İstanbul.
- Günay, Ü. ve Güngör, H. (1998). Türk Din Tarihi, Laçin Yayınları, Kayseri.
- İnan, A. (2000).Tarihte ve Bugün Şamanizm, Türk Tarih Kurumu Yayınları, ss. 176-200, Ankara.
- Kalafat, Y. (1996). İslamiyet ve Türk Halk İnançları, Kültür Bakanlığı Yayınları, ss. 23-37, Ankara.
- Karaman, H. (1996). Ölüm, Ölü, Defin ve Merasimler, İslam Dünyasında Mezarlıklar
- ve Defin Gelenekleri, TTK. (Ed.) Türk Tarih Kurumu Yayınları, c.I, ss. 3-15, Ankara.
- Nirun, N. ve Özönder, C. (1990). “Türk Sosyo-Kültür Yapısı İçinde Adetler, Örfler,
- Görenekler, Gelenekler” Milli Kültür Unsurlarımız Üzerine Genel Görüşler, AKMY, s. 251-264, An- kara.
- Örnek, S. V. (1979). Anadolu Folklorunda Ölüm, Ankara.
- Roux, J. P. (1999).Altay Türklerinde Ölüm. Kazancıgil A. (çev.), Kabalcı Yayınları, ss. 36-267, İstan- bul.
- Şener, C. (2003). Şamanizm, Türklerin İslamiyet’ten Önceki Dönemi, Etik Yayınları, ss.61-65, İstan- bul.
- Tan, N. (1997). Folklor (Halkbilimi) Genel Bilgiler, Halk Kültürü Yayınları, 4. baskı, İstanbul
- Tekin, T. (1988). Orhon Yazıtları, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara,
- Yalman (Yalgın), A. R. (1977). Cenupta Türkmen Oymakları, Kültür Bakanlığı Yayınları, c. I, ss. 31-64, Ankara.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Eğitim ve Toplum Sayı 3 |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 13 Ağustos 2014 |
| Gönderilme Tarihi | 9 Nisan 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2012 Cilt: 1 Sayı: 3 |
Eğitim Bilimleri ve Sosyal Bilimler alanında Türkçe makale yayınlamaktadır. Dergi basılı olarak Türkiye ve yurt dışındaki kütüphanelere ulaşmakta, elektronik nüshası ise pek çok index tarafından taranmaktadır.