Nihad Sami Banarlı’nın Edebiyat Tarihçiliği

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 2, 129 - 143, 13.08.2014

Necati Tonga

Öz

Edebiyat ve tarihin kesişim noktasında ortaya çıkan edebiyat tarihi, edebî eserleri, şahsiyetleri ve edebiyat olaylarını kronolojik bir şekilde inceleyen bir disiplin olarak tanımlanmaktadır. Bu disiplinin ilk örnekleri, Batı edebiyatlarında ortaya çıkmıştır. Divan şairlerinin biyografileriyle birlikte dönemin edebî eserlerini de değerlendiren şuara tezkireleri, türün Türk edebiyatındaki ilk örnekleri olarak kabul edilmektedir.Gustave Lanson’un fikirlerinden etkilenen Fuad Köprülü, Türk edebiyatında batılı anlamda edebiyat tarihçiliğimizin kurucusudur. Köprülü yazdığı eserlerle kendinden sonraki edebiyat tarihçilerinin pek çoğunu etkilemiştir. Fuad Köprülü’nün etkilediği bu isimlerin başında aynı zamanda öğrencisi olan Nihad Sami Banarlı gelmektedir. Bu makalede Nihad Sami Banarlı’nın edebiyat tarihçiliği; yazarın edebiyat tarihi ile ilgili düşünceleri, etkilendiği isimler, metodu ve bu sahada yazdığı kitaplardan hareketle bir bütün hâlinde incelenmeye çalışılacaktır

Anahtar Kelimeler

Edebiyat tarihi, edebî eser, Fuad Köprülü, Nihad Sami Banarlı, millî romantizm

Nihad Sami Banarlı And His Contributions to Writting Literary History

Öz

Literary history is defined as a discipline that examines literary works, writers,
literary events in a chronological order. The first examples of this discipline emerged in Western literatures. In Turkish literature tezkires, which evaluate some Divan poets and their works, are accepted as the first examples of this kind.
Fuad Köprülü, who was affected by the ideas of Gustave Lanson, is the founder
of a literary history writing in a Western sense in Turkish literature. He became a
leading figure and an example with his works about this issue. Many writers of literary history have been affected by his views. One of these writers was Nihad Sami Banarlı, who was also one of his students. This article discusses Nihad Sami Banarlı’s
way of writing literary history based on his ideas about literary history writing, the
persons who affected him, his method in writing and his books in this field.

Anahtar Kelimeler

Literary history, literary work, Fuad Köprülü, Nihad Sami Banarlı, national romanticism

Kaynakça

• AYATA, Yunus,(2006), “Edebiyat Tarihi Metodolojisi Açısından Nihad Sami Banarlı’nın ‘Resimli Türk Edebiyatı Tarihi’nin Değerlendirilmesi”, Arayışlar –İnsan Bilimleri Araştırmaları, S.15, s.127-145.
• BANARLI, Nihad Sami, (1948 a), Edebî Bilgiler, Remzi Kitabevi Yay., İst.
• BANARLI, Nihad Sami, (1948 b), Resimli Türk Edebiyâtı Târihi, Yedigün Yay., İst.
• BANARLI, Nihad Sami, (Ocak 1972). “Beyannâme”, Kubbealtı Akademi Mecmuası, S.1, 1 Ocak 1972, s.9-23
• BANARLI, Nihad Sami, (Nisan 1972). “Millî Romantizmin İdrâki”, Kubbealtı Akademi Mecmuası, S.2, 1 Nisan 1972, s.17-32
• BANARLI, Nihad Sami, (1998), Resimli Türk Edebiyâtı Tarihi, MEB Yay., İst.
• BANARLI, Nihad Sami, (2004 b). “Edebiyât Tarihi”, Edebiyat Sohbetleri, Kubbealtı Neşriyatı Yay., 2.Bas., İst., s.40-44
• BANARLI, Nihad Sami, (2004 a). Türkçenin Sırları, 20.Bas., Kubbealtı NeşriyatıYay., İst.
• BANARLI, Nihad Sami, (2004 b). Edebiyat Sohbetleri, Kubbealtı Neşriyatı Yay.,2.Bas., İst.
• BANARLI, Nihad Sami, (2009). Kitaplar ve Portreler, Kubbealtı Neşriyatı Yay., 2.Bas., İst.
• ÇETİN, Nurullah, (1991). “Türkçede İlk Edebiyat Tarihi”, Türkoloji Der., C.IX, S.1, Ankara, 1991, s.143
• EMİL, Birol, (2004), “Şiir ve Edebiyat Sohbetlerine Dâir”(Nihad Sami Banarlı’nın Edebiyat Sohbetleri Kitabına Önsöz),Edebiyat Sohbetleri,2.Bas., Kubbealtı Yay., İst.
• ENGİNÜN, İnci, (1977).“Edebiyat Tarihi” maddesi, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, Dergâh Yay., C.2, İst.
• GÖNENSAY Hıfzı Tevfik-BANARLI Nihad Sami,(1942). Başlangıçtan Tanzimat’a Kadar Türk Edebiyatı Tarihi, Remzi Kitabevi Yay., 2.Bas., İst.
• GÖNENSAY, Hıfzı Tevfik,(1944). Türk Edebiyatı Tarihi Tanzimat’tan Zamanımıza Kadar, Remzi Kitabevi Yay., İst.
• İLAYDIN, Hikmet,“Resimli Türk Edebiyatı Târihi”, Türk Dili, 1-9 Mart 1972, C XXVI, S 247, s. 9-14.
• İLAYDIN, Hikmet,, “Resimli Türk Edebiyatı Târihi”, Türk Dili, 10-25 Nisan 1972, C.XXVI, S.248, s. 96-102.
• İLAYDIN, Hikmet,, “Resimli Türk Edebiyatı Târihi”, Türk Dili, 26-38, Mayıs 1972, C.XXVI, S: 249, s. 210-215.
• KÖPRÜLÜ, Fuad, (1986). Türk Edebiyatı Tarihi, Ötüken Neşriyat, İst.
• KÖPRÜLÜ, Fuad,(2004). Edebiyat Araştırmaları 1, Akçağ Yay., Ank.
• OKAY, Orhan(2005). Batılılaşma Devri Türk Edebiyatı, Dergâh Yay., İst.
• PEKİN, Nermin Suner(2007). Doğumunun Yüzüncü Yılında Nihad Sami Banarlı Hayatı Şahsiyeti ve Eserleri, İstanbul Fetih Cemiyeti Yay., İst.
• POLAT, Nâzım Hikmet(2005).“Türk Edebiyatı Tarihi Çalışmalarının Neresindeyiz?”, Beşinci Türk Kültürü Kongresi-Cumhuriyetten Günümüze Türk Kültürünün Dünü, Bugünü ve Geleceği (17-21 Aralık 2002) Bildirileri Kitabı, Edebiyat C.II, Atatürk Kültür Merkezi Yay., Ank.