Türk Siyaset Kültüründe Kadınların Rolü

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 1, 17 - 24, 13.08.2014

Arzu Terzi

Öz

Bu çalışmada, genel hatlarıyla İslâmiyet’ten önceki devirlerden Osmanlı Devletinin
sonuna kadar uzanan geniş zaman diliminde Türk siyaset kültüründe önemli
bir konuma sahip olan kadınların, devlet idaresindeki etkileri örneklemelerle ele
alınacaktır. Araştırmaya İslamiyet Öncesi Türk devletlerinden başlayarak, İslamiyet
Dönemi Türk devletleri de incelenmiş ve örnekler verilerek çıkarımlar yapılmıştır.
Türk siyaset kültüründe kadınların etkisi ve bu etkinin derecesi ortaya konulmaya
çalışılmıştır. Bu devletlerden bazılarında kadınların zaman zaman siyasete
yön verme derecesinde etkilerinin olduğu da açıkça görülmüş ve detaylarıyla
anlatılmıştır. Ayrıca Türk devletlerinde kadınların etkisi anlatılırken, kadın erkek
eşitliğinin sadece devlet siyasetinde değil halk tabakaları arasında da var olduğunu
göstermektedir. Osmanlı’da da kadınların son derece etkin olduğu ve sosyal
hayatın içinde olduğu hatta seferlere çıkıp savaşlara katılması kadınların devlet ve
siyasetten ayrı düşünülmediğinin de bir göstergesi olmuştur.
Anahtar kelimeler: Türk siyaseti, siyaset, kadın, kültür, rol

Anahtar Kelimeler

Türk siyaseti, siyaset, kadın, kültür, rol

The Role Of Turkısh Women’s Politıcal Culture

Öz

In this study, previous periods of the Ottoman Empire until the end of Islam
in general time period ranging from women who have an important position in
the Turkish political culture, state-run effects will be discussed with sampling.
Pre-Islamic Turkish states, starting the study, inferences using examples of Islamic
Period Turkish states and were also examined. Influence of women in Turkish political culture and the degree of this effect were put forward. Degree in politics
from time to time gives direction to this effect states that some women also clearly
seen and described in detail. In addition, the effect of the Turkish women to describe states, the state policy of gender equality not only among the public that there
are layers. And social life of women in the Ottoman Empire was extremely active
in the women’s participation in wars or even out of state and politics separate expeditions of suspected to be was a sign of.

Anahtar Kelimeler

Turkish politics, politics, women, culture, role

Kaynakça

• AHMETBEYOĞLU,Ali; Avrupa Hun İmparatorluğu, TTK.yay., Ankara 2001.
• ALTINAY, Ahmed Refik; Kadınlar Saltanatı, Yayına Hazırlayan: İbrahim Delioğlu, Yücel Demi- rel, Tarih Vakfı Yurt Yay., İstanbul 2011.
• BALTACI, Cahit; Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, cilt 18.
• BAYRAM Mikail; Fatma Bacı ve Bâciyân-ı Rum (Anadolu Bacıları Teşkilatı), Nüve Kültür Merkezi, Konya 2007.
• BAYSUN M. Cavid;“Kösem Sultan”, İslam Ansiklopedisi, VI.
• GENÇ, Reşat; Karahanlı Devlet Teşkilatı, TTK. yay., Ankara 2002.
• GÖDE, Kemal; Eratnalılar (1327-1381), TTK. yay., Ankara 2000.
• GÖKBİLGİN, Tayip; “Hurrem Sultan”, İslam Ansiklopedisi, V/2.
• İbn-i Battuta Seyahatnâmesi, I-II cilt, Yapı Kredi yay., İstanbul 2010.
• İLGÜREL, Mücteba; “Kösem Sultan”, Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, cilt 26.
• KAFESOĞLU, İbrahim; Türk Millî Kültürü, Ötüken yay., İstanbul 2007.
• KESİK, Muharrem; Türkiye Selçuklu Devleti Tarihi Sultan I. Mesud Dönemi (1116-1155), TTK. yay.
• KİTAPÇI, Prof. Dr. Zekeriya; Mukaddes Çevreler ve Eski Hilafet Ülkelerinde Türk Hatunları, Konya 1995. 27 Ayrıntılı bilgi için bkz. Arzu Terzi, Sarayda İktidar Mücadelesi, Saray Mücevher İktidar, Timaş
• yayınları, İstanbul 2011, ikinci baskı.
• KİTAPÇI, Zekeriya; Türk ve Selçuklu Hatunları, Konya 2008.
• LESLİE PİERCE; Harem-i Hümayun, Osmanlı İmparatorluğunda Hükümranlık ve Kadınlar, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, Çev. Ayşe Berktay, İstanbul 1996.
• LUCİENNE THYS-ŞENOCAK; Hatice Turhan Sultan – Osmanlı İmparatorluğu’nda Kadın Ba- niler, Kitap Yayınevi, İstanbul 2009.
• MERÇİL, Erdoğan; Fars Atabegleri Salgurlular, Ankara 1975.
• Merçil, Erdoğan; Kirman Selçukluları, TTK. yay., Ankara 1989.
• MERÇİL, Erdoğan; Müslüman Türk Devletleri Tarihi, İstanbul 1985,
• MERÇİL, Erdoğan; Selçuklularda Saraylar ve Saray Teşkilatı, Bilge Kültür Sanat yay., İstanbul 2011.
• NİZAMÜLMÜLK, Siyasetnâme, Çeviren: Nurettin Bayburtlugil, Dergâh yay., İstanbul 1998.
• ÖZAYDIN, Abdülkerim; Sultan Muhammed Tapar Devri Selçuklu Tarihi (498-511/1105-1118), TTK., yay., Ankara 1990,
• TAŞAĞIL, Ahmet; Göktürkler III, TTK yay., Ankara 2004.
• TERZİ, Arzu, Sarayda İktidar Mücadelesi, Saray Mücevher İktidar, Timaş yayınları, İstanbul 2011, ikinci baskı.
• ULUÇAY Çağatay, Padişahların Kadınları ve Kızları , Ankara 1992; Uluçay, Harem, Ankara 2001.
• UZLUK, Feridun Nafiz; Anadolu Selçukluları Tarihi III, Ankara 1952.
• UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı; Osmanlı Devleti Teşkilatına Medhal, TTK., yay., Ankara 1984,
• UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı; Osmanlı Devletinin Saray Teşkilatı, TTK. yay., Ankara 1984,
• YİNANÇ, Refet, Dulkadir Beyliği, Ankara 1989.