Risk Altındaki Çocukların Tespiti Ve Korunmasına Yönelik Öğretmen Adaylarının Görüşleri

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 28, 187 - 202, 23.04.2021

Nida Bayındır

Öz

Toplumun geleceğini o toplumun çocukları yaratır. Çocuklar, her türlü olumsuz etkiden korunarak ve arındırılarak bedensel, ruhsal ve sosyal yönden sağlıklı bireyler
haline gelir. Araştırma; öğretmen adaylarının risk altındaki çocukların tespiti ve bu çocuklara yönelik müdahale yaklaşımlarına ilişkin görüşlerini kapsamaktadır. Araştırma, 2019-2020 eğitim öğretim yılı güz döneminde risk altındaki çocuklar seçmeli dersini alan 19 öğretmen adayının gönüllü katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu amaçlı örnekleme türlerinden ölçüt örnekleme tekniği kullanılarak belirlenmiştir. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından hazırlanmış yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, öğretmen adaylarının yarıdan fazlası risk altındaki çocukları sergiledikleri riskli davranış göstergelerinden tanıyabileceğini bildirmiştir. Öğretmen adaylarının risk altında olduğunu saptadıkları öğrenciler için, öncelikli olarak, bilgi toplamayı tercih edecekleri, bunu sırasıyla okul yönetimine ve rehberlik servisine bildireceklerini, eğer somut bir suç varsa vakit geçirmeden kolluk kuvvetini haberdar edecekleri ortaya çıkmıştır. Öğretmen adaylarının yarıdan fazlası; risk altındaki çocukların belirlenmesi, riskli davranışın önlenmesi ve gerekli yönlendirilmelerin yapılabilmesi için bu yönde bir eğitim alınması gerektiğini düşünmektedirler.

Anahtar Kelimeler

öğretmen adayları, Risk altındaki çocuklar, öğretmen adayları, müdahale yaklaşımları

Kaynakça

• Aksel, Ş, ve Yılmaz-Irmak, T, (2015). Çocuk Cinsel İstismarı Konusunda Öğretmenlerin Bilgi Ve Deneyimleri, Ege Eğitim Dergisi, 16(2):373-391.
• AKSOY, Naciye, ve SURAL, Çoban, Ülkü, (2018). “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Çocuğun Korunma Hakkına Yönelik Bilgileri Ve Bilgi İhtiyaçları”, Eğitim Ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 5(2):66-89.
• ALTUNTAŞ, Onur, ve ALTINOVA, Hasan, Hüseyin, (2015). “Türkiye’de Risk Altındaki Çocukların Ana Akım Basında Temsili”, Ergoterapi Ve Rehabilitasyon Dergisi, 3(2):59-70.
• ARIKAN, Arzu, (2020). “Dezavantajlılık Bağlamında Proje Yaklaşımı: Öğretmenler, Çocuklar Ve Ailelerin Deneyimleri”, Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi,4(1):106-134.
• ARTAN, İsmihan, (2014). “Engelli Çocukların Eğitiminde Etkili Bir Teknik: Müzik” Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2):43-55.
• ATICI, Meral, (2006). “İlköğretim Öğrencilerinin Davranış Problemleriyle Baş etme Konusunda Öğretmen Psikolojik Danışman İşbirliğine İlişkin Görüşlerinin Karşılaştırılması”, Türk Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Dergisi, 3(25):55-68.
• AYDOĞDU, Mavi, Gonca, Saadet, ve ÖZSOY, Ülkü, (2017). “Çocuk Hakları İhlali”, JAREN, 3:57-60.
• BACIOĞLU, Donat, Seda, ve KAYA, Zöhre, (2020). “Öğretmen Adaylarının Çocuk İstismar Ve İhmaline İlişkin Bilgi Düzeyleri İle Çocuğa Yönelik Cinsel İstismarı Bildirme Tutumlarının İncelenmesi”, YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1):894-929.
• BAĞLA, Güven, Aysel, (2017). “Sağlık Çalışanları, Öğretmenler Ve Üniversite 1. Sınıf Öğrencilerinin Çocuk İstismarı Ve İhmali İle İlgili Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi”, Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(1):1-10.
• BAĞLA, Aysel, Güven, ARIKAN, Merve, KILIÇ, Rabia Özlem, ORULLUOĞLU, Fatma, KUYUCU, İlayda, ÖZĞAN, Merve, ÖNGÜ, Baran, ÖZDEMİR, Tayfun, GERGER, Ali, Selçuk, BAYKAN, Azra, Yuşa, TUTAR, Fulden, KORKMAZ, Derya, URSAVAŞ, Selin, SÜMBÜLOĞLU, Vildan, SORAN, Özlem, (2017). “Sağlık Çalışanları, Öğretmenler Ve Üniversite 1. Sınıf Öğrencilerinin Çocuk İstismarı Ve İhmali İle İlgili Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi”, Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(1):1-10.
• BAKIR, Elif, ve KAPUCU, Sevgisun, (2017). “Çocuk İhmali Ve İstismarının Türkiye’de Yapılan Araştırmalara Yansıması, Bir Literatür İncelemesi”, Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 4(2):13–24.
• BAYIR, Gürdoğan, Ömür, (2019). “Dezavantajlı Gruptaki Çocuklarla Eğitim Süreci: Sınıf Öğretmeni Adaylarının Görüşleri”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20:1-14.
• ÇETİNÖZ, Duygu, ve DOĞRU, Yıldırım, Sunay, (2016). “Gelişimi Risk Altında Olan Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Sosyal Beceri Düzeylerinin Değerlendirilmesi”, Mediterranean Journal Of Humanities, 6(2):151-172
• DİLSİZ, Habibe, ve MAĞDEN, Duyan, (2015). “Öğretmenlerin Çocuk İstismar Ve İhmali Konusunda Bilgi Ve Risk Tanıma Düzeylerinin Tespit Edilmesi”, Hacettepe University Faculty Of Health Sciences Journal, 1(2):678-694.
• KAĞNICI, Dilek, Yelda, (2017). “Suriyeli Mülteci Çocukların Kültürel Uyum Sürecinde Okul Psikolojik Danışmanlarına Düşen Rol Ve Sorumluluklar”, İlköğretim Online, 16(4):1768-1776.
• KARABIYIKLI, Tuba, Him, (2017). “Öğretmen Adaylarının Çocuk İstismarı Ve İhmaline Yönelik Farkındalık Düzeyleri”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(50):541-546.
• KOÇTÜRK, Nilüfer, (2018). “Çocuk İhmalini Ve İstismarını Önlemede Okul Çalışanlarının Sorumlulukları”, MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1):38-47.
• KOÇTÜRK, Nilüfer, ve YILMAZ, Defne, (2018). “Çocuk İstismarı Ve İhmali İçin Risk Altındaki Çocukları Belirlemeye Ve Müdahale Etmeye Yönelik Model/Veri Tabanı Önerisi”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(6):1919-1927.
• KOLUKIRIK, Suat, (2017). “Risk Altındaki Çocukların Mesleki Eğitimi Ve İsdihdamı”, ACED, 11:68-83.
• KÜRKLÜ, Ahu. (2011). Öğretmenlerin Çocuk İstismarı Ve İhmaline Yönelik Farkındalık Düzeyleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsu, Afyon.
• NALBANT, Aygül, ve BABAOĞLAN, Emine, (2016). “Risk Altındaki Öğrenciler: Yozgat Örneği”, E Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(3):11-30.
• ÖGEL, Kültekin, YÜCESAN, Sena, VAİZOĞLU, Çiğdem, ERASLAN, Emin, DEMİRTAŞ, Mesut, YILDIRIM Serpil, SULU, Celal, ve ERGÜT, Kürşat, İbrahim, (2016). “Koruma Ve Bakım Altındaki Çocuklara Yönelik Bireysel Risk Değerlendirme Formu’nun (BİRDEF) Geliştirilmesi, Güvenirlik Ve Geçerliği”, Klinik Psikiyatri, 19:5-12.
• ÖZGENTÜRK, İlyas, (2014). “Çocuk İstismarı Ve İhmal”, International Journal Of Human Sciences, 11(2):265-278.
• PEKDOĞAN, Serpil, ve BOZGÜN, Kayhan, (2018). “Öğretmenlerin Çocuk İhmali Ve İstismarı Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi”, MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(2):433-443.
• SAĞIR, Murat, ve GÖZLER, Alpaslan, (2013). “Sınıf Öğretmenlerinin Çocuk İstismarı Ve İhmaline Yönelik Görüşleri Ve Farkındalık Düzeyleri”, OPUS-Türkiye Sosyal Politika Ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi, 3(5):67-102.
• SAVİ, ÇAKAR, Firdevs, ve YAZICI, OKUYAN, Hülya, (2017). “Öğretmen Adaylarının Çocuk İstismarı Ve İhmaline İlişkin Görüşleri”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4:250-275.
• ŞAHİN, Zarife, (2018). Risk Altındaki Çocuklar Ve Eğitimleri, Ankara: Eğiten Kitap
• ŞEKER, Betül, Dilara, ve ASLAN, Zafer, (2015). “Eğitim Sürecinde Mülteci Çocuklar: Sosyal Psikolojik Bir Değerlendirme”, Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 8(1):86-105.
• ŞEN, Bülent, ve KAHRAMAN, Fatih, (2012). “Oyun Hakkının Uzağında Yaşamak: Türkiye’de İçgöç Ve Çocuk Emeği”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27:167-189.
• TOSUN, Ali, AY, Hami, Mustafa, ve KOÇAK, Seval, (2020). “Yönetici Gözüyle Dezavantajlı Okullar: Sosyal Adaletin Sağlanması İçin Çözüm Önerileri”, ENAD, 8(3):980-999. TCK, (2004). Türk Ceza Kanunu, https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5237.pdf.
• UÇUŞ, Şükran, (2016). “Dezavantajlı Çocukların Velilerine Uygun Olarak Hazırlanan Aile Katılım Etkinliklerinin (AKE) Değerlendirilmesi: Nallıhan Örneği”, E Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(1):1-20.
• YAŞAR, Ruhat, Muhammet, ve AMAÇ, Zeynel, (2018). “Öğretmen Adaylarının Dezavantajlı Öğrencilere Eğitim Verme Deneyimleri”, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2):611-634
• YILDIZ, Yasin, KAÇAR, Murat, ALBAYRAK, Eda, Çalaboğlu, Tuğba, ÇAKMAK, Semiha, ve BAYRAKTAR, Tuğba, (2017). “Çocuk İhmali Ve İstismarı Hakkında İlköğretim Öğretmenlerinin Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi”, Van Tıp Dergisi, 24(4):303-309.