Poster Tasarımında “İllüstrasyon”

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 29, 347 - 374, 04.08.2021

Barış Aydın

Öz

18. yüzyılın sonlarından itibaren ortaya çıkan ve belli bir durumu ya da olguyu ulaşmak istediği kitleye aktarmak amacıyla kurumlara/kuruluşlara veya toplumlara
hizmet eden grafik tasarım ürünü poster tasarımı, her geçen gün artan bir ivmeyle görsel iletişim unsuruna dönüşerek önemini artırmaktadır. Bu durum, gelişen teknoloji ile beraber posterin yanı sıra diğer grafik tasarım ürünleriyle birlikte sanat eserlerinin de tasarım sürecinden geçerek var olmaya başladığını ifade etmeye yol açmaktadır. Sanat eseri ya da poster tasarımı için değişim ve dönüşüm süresince, içinde bulunulan şartlar çerçevesinde tercih edilen teknik ve üslup farklılık gösterebilmektedir. Özellikle araştırma konusu olmasının yanı sıra zengin bir tarihsel sürece sahip olan illüstrasyon, doğası gereği sahip olduğu ilgi çekici ve hatırlanabilir olma niteliğinden ötürü ulaşılmak istenen hedef kitle üzerindeki önemli etkisi, göz ardı edilemez bir realitedir. Kullanıldığı mecraya bakılmaksızın, görseller yardımıyla iletişim olgusunun güçlü bir şekilde gerçekleştirilmesine olanak sağlayan poster tasarımlarında tercih edilen illüstrasyonun, tasarımcının veya sanatçının iletmek istediği mesajı etkin bir biçimde aktarmakta uyguladığı kreatif ve özgün yollardan bir olduğu söylenebilir. Aynı zamanda bu durum tasarımcıya ya da sanatçıya güçlü bir anlatı dili ile tasasını/mesajını/mitini/hikayesini aktarma imkânı sağlamaktadır. Bu bağlamda çalışmada, görsel iletişim unsuru olan illüstrasyonun ve grafik tasarım ürünlerinden poster tasarımının ele alınması, pek çok tasarımcının ve sanatçının değişen ve gelişen teknolojinin olanak verdiği yeni seçenekler ile poster tasarımlarında illüstrasyonun gücünden yararlanmaya yönelmesinden ötürüdür. Ayrıca kavramların tarihsel bağlamının yanı sıra üretiminde yer alması gereken nitelikler ve anlatım biçimleri ile beraber örneklerine yer verilmektedir.

Anahtar Kelimeler

İllüstrasyon, Poster Tasarımı, Görsel İletişim

Kaynakça

• AMBROSSE, Gavin ve HARRİS, Paul, (2010), Görsel Grafik Tasarım Sözlüğü, (Çev: B. Barhana), İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• ANABRITANNICA, (2004), Ana Britannica Ansiklopedisi. Ana Yayıncılık, c.11, İstanbul.
• BECER, Emre, (2006), İletişim ve Grafik Tasarım, (5. Baskı), Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• CÜCELOĞLU, Doğan, (1992), Yeniden İnsan İnsana, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• DÖKMEN, Üstün, (1995), İletişim Çatışmaları ve Empati. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• DUNN, S. Watson, (1990), Advertising: Its Role in Modern Marketing (The Dryden Press Series in Marketing). 7.Baskı, The Dryden Press. ECZACIBAŞI SANAT ANSİKLOPEDİSİ, (2008), (2. Baskı). Yönetim Şakir Eczacıbaşı; Yayın Kurulu Şakir Eczacıbaşı vb. İstanbul: Yem Yayın.
• ERTEP, Hakan, (2007), “Gündelik Yaşamımızın Ucundan Tutunan Bir Tasarım Nesnesi: Afiş”, Grafik Tasarım: Görsel İletişim Kültürü Dergisi, (13): 80.
• ESKILSON, Stephen J., (2007), Graphic Design: A New History, Yale University Press; First Edition.
• FISKE, John, (1996), İletişim Çalışmalarına Giriş (Çev: Süleyman Irvan). Ankara: Ark.
• FLEISHMAN, Michael, (2004), Exploring Illustration, Australia: Thomson/Delmar Learning.
• GÜRGEN, Haluk, (1997), Örgütlerde İletişim Kalitesi, İstanbul: Der Yayınları.
• HALL, Andrew, (2011), Illustration, London: Laurence King Pub.
• HELLER, Steven ve CHWAST, Seymour, (1994), Graphic Style: From Victorian to Post-Modern, London: Harry N Abrams Inc.
• IŞIK, Metin, (2000), İletişimden Kitle İletişimine, Konya: Mikro Yayınları.
• KETENCİ, Hasan Fehmi ve BİLGİLİ, Can, (2007), Görsel İletişim ve Grafik Tasarımı, Beta Yayınları, İstanbul.
• KILIÇ, Levend, ALTUNAY, Alper, SAVAŞ, Hakan ve DURMAZ, Birsen, (2009). Görsel Estetik, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Web-ofset Tesisleri
• MEB, (2011). MEGEP (Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi), Gazetecilik: İletişim Süreci ve Türleri, Ankara. http://www.mku.edu.tr/files/1060-e14aaff3-8ca9-4107-80a9-a5a35c55c074.pdf
• MEGGS, Philip B. ve PURVIS, Alston W. (2012). Meggs’ History Of Graphic Design, (5. Baskı). Hoboken, N.J.: J. Wiley.
• RIVERS, Charlotte, (2007), Poster Art: Innovation in Poster Design, Mies, Switzerland: Rotovision Sa.
• SÖZER, Metin, ve Tanyeli, Uğur, (1986), Sanat Kavramı ve Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• ŞİMŞEK, Ali ve EROĞLU, Ömer, (2013), Davranış Bilimleri, Konya: Eğitim Yayınevi.
• ŞİMŞEK, M. Şerif, AKGEMCİ, Tahir ve ÇELİK, Adnan, (1998), Davranış, Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış, Konya: Nobel Yayın Dağıtım.
• TEKER, Ulufer, (2009), Grafik Tasarım ve Reklam, İstanbul: Yorum Sanat Yayınevi.
• TUTAR, Hasan, (2003), Örgütsel İletişim, Ankara, Seçkin Yayıncılık A.Ş.
• UÇAR, Tevfik Fikret, (2004), Görsel İletişim ve Grafik Tasarım, İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• ÜNLÜ, Sezen, (2001). Psikoloji. (Editör: Ayhan Hakan), Anadolu Üniversitesi. Yayın No:1288, Eskişehir.
• WEILL, Alain, (2007), Grafik Tasarım, (Çev. Orçun Türkay). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• WIGAN, Mark, (2012), Görsel İllüstrasyon Sözlüğü, (Çev. Mehmet Emir Uslu), İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• YÜKSEL, Ahmet Haluk, (1989). İletişim Süreci ve Sistem Yaklaşımı Açısından İletişim Sürecinin İncelenmesi. Kurgu Anadolu Üniversitesi Dergisi, Sayı: 6. sf: 20-34.
• ZEEGEN, Lawrence ve CRUSH, (2005), The Fundamentals of Illustration, Lausanne, Switzerland: AVA Publishing.