Sosyal Medyanın Vücut Dismorfobiye ve İntihara Etkisi

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 36, 831 - 844, 08.01.2024

Kadriye Özadmaca

Öz

ÖZ
Bu çalışmanın amacı KKTC’de yaşayan kişilerin sosyal medya kullanımlarının vücut dismorfobiye ve intihara etkisini tespit etmektir. Ayrıca İntihar Olasılığı Ölçeğinin, Beden İmgesi Bozukluğu Testi ile Sosyal Medya Ölçeği arasında aracı bir etkisinin olup olmadığı konusu araştırılmak istenmiştir. Araştırma için KKTC’de yaşayan 195 kişiye ulaşılmıştır. Çalışmada kişisel bilgi formu, Sosyal Medya Kullanım Bilgileri, İntihar Olasılığı Ölçeği, Beden İmgesi Bozukluğu Testi ölçekleri kullanılmıştır. Bu noktada çalışmanın amacı bu ölçekler arasındaki ilişkiyi araştırmanın yanı sıra bu ilişkilerin birbirleriyle ilişkisinde aracılık rolünün olup olmadığını araştırmak olarak belirlenmiştir. Analizlere başlamadan önce veri seti üzerine normallik testleri yapılmıştır. Verilerin normallik varsayımı altında olduğu kanıtlanmasının ardından grup karşılaştırmaları için t testi ve ANOVA testleri kullanılmıştır. Sürekli değişkenler arasındaki ilişki için ise korelasyon analizi uygulanmıştır. Analizler sonucunda, sosyal medya kullanıcıların platforma göre farklı davranışlara sahip olabileceği fakat sosyal medyayı kullanma amacına göre Beden İmgesi Bozukluğu Testi sonuçlarının değişiklik göstermediği sonuçlarına ulaşılmıştır. Ayrıca Beden İmgesi Bozukluk Testi ile İntihar Olasılığı Ölçeği arasında bir ilişki olmadığı ve bu yüzden Beden İmgesi Bozukluk Testi ile Sosyal Medya Ölçeği arasındaki ilişki için İntihar Olasılığı Ölçeği’nin aracı etkisinin olmadığı gözlemlenmiştir. Son olarak Beden İmgesi Bozukluk Testi ile Sosyal Medya Ölçeği arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

İntihar Olasılığı Ölçeği, Sosyal Medya, Beden İmgesi Bozukluk Testi

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

1

Teşekkür

çalışmamı yapmamda yardımcı olan tüm katılımcılar

Kaynakça

• Almiş, B. H., Cumurcu, B. E., Karlıdağ, R., Kartalcı, Ş. ve Gül, İ. G. (2011) Beden Dismorfik Bozukluğu-Psikoz İlişkisi: Bir Vaka Sunumu, Journal of Turgut Ozal Medical Center, 18 (3), 190-193.
• Atlı, Z. (2007) İntihar Olasılığı Ölçeği’nin Klinik Örneklemdeki Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 106s.
• Avcılar, E.G. (2022) Sosyal Medyada Kadın Bedeninin İdealize Edilmesi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Kadın ve Aile Araştırmaları Dergisi, 2(2), 445-464s.
• Ayçin, T. (2023) İntihar Olgusu ve Medya İlişkisi: Enes Kara İntiharının Haber Siteleri Üzerinden İncelenmesi, Yeni Medya Elektronik Dergisi, 7 (1), 58-83
• Bahtiyar, M. (2021) Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Karşılaştırma, Sosyal Medya Tutumu ve Beden İmgesi İlişkisinin İncelenmesi, Online Journal of Technology Addiction & Cyberbullying, 8(2), 23-38.
• Cash, T. F. (2004) Body Image: Past, present and future, An International Journal of Research, 1, 1-5.
• Cull, J. G. ve Gill, W. S. (1990) Suicide probability scale manual. Western psychological services, Los Angeles. Duman, N. (2019) İntihar ve Medya, Ekev Akademi Dergisi, 23 (77), s323-332.
• Eşiyok Sönmez, E. ve Özgen, Ö. (2017) Medya Kullanımı ve Beden İmajı: Türkiye ve İngiltere Örneği, Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (27), 78-95.
• Kaya, Z. ve Dalkıç, A. (2020) Instagram Kullanan ve Kullanmayan Ergenlerde Beden Algısı ve Öz-yeterliğin İncelenmesi, Gençlik Araştırmaları Dergisi, 8, 48-69s.
• Öztürk O. (2008) Nevrotik, Stresle ilgili ve Somatoform Bozukluklar. Ruh Sağlığı ve Bozuklukları, Ankara, Tuna Matbaacılık San.ve Tic. A.Ş. (11. Baskı), 512-37.
• Öztürk, O. (2002) Ruh Sağlığı ve Bozuklukları, Ankara, Nobel Yayınları.
• Ray P. Ç., Demirkol M. E. ve Tamam L. (2012) Beden Dismorfik Bozukluğu. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(4): 547-565.
• Şener, S. ve Yiğit, B.N. (2021) Sosyal Medyanın Gençlerin Düşünce ve Değerlerine Etkisi, Akademik Platform İslami Araştırmalar Dergisi, 5/3, 529-553s.
• Şengönül, M. ve Aydın, B.N. (2023) Genç Yetişkinlerde Sosyal Medya Kullanımına Dair Özellikler ile Sosyal Görünüş Kaygısı ve Yeme Tutumlarının İlgisi, Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6/1, 113-134s.