“Akut İnmeli Hastalara Verilecek Sağlık Hizmetleri Hakkında Yönerge” Bağlamında Türkiye’de İnme Organizasyonu: Beklentiler, İhtiyaçlar Ve Kısa Vadede Gelecek Projeksiyonu

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 1, 1 - 4, 30.06.2021

Mehmet Akif Topcuoglu

Öz

Türkiye’de yaşam süresinin giderek uzaması ile inme sıklığında belirgin bir yükselme gözleniyor. İnme insidansının gelecek on yıllarda Türkiye’de yükselmeye devam edeceği, en azından düşüş göstermeyeceğini söylemek yanlış olmaz. İnmenin hiperakut dönem tedavileri olarak intravenöz doku plazminojen aktivatörü (IV tPA) uygulaması ve nörogirişimsel yöntemlerin özelleşmiş bir hasta tanı, sevk ve tedavi sistemi gerektirdiği biliniyor. Bu realite temelinde Sağlık Bakanlığı (SB) ile Türkiye’de inme biliminin akademik otoriteleri olan Türk Beyin Damar Hastalıkları Derneği (TBDHD) ve Türk Nöroloji Derneği (TND)’nin yakın işbirliği ile önemli aşamalar geçildi ve Türkiye’de “Akut inmeli hastalara verilecek sağlık hizmetleri hakkında yönerge” 18 temmuz 2019’da yayınlandı.[1] Bir yıl sonra tümüyle yürürlüğe girmesi beklenirken şimdi pandemi nedeniyle zorunlu olan bir erteleme yaşanıyor. Bu dönemde inme sistemine dair hazırlıklarımız pandemi mücadelemiz ile eş zamanlı olarak devam etmektedir. Bu hazırlıklar kapsamında TBDHD olarak kısa vadede sonuç alınabilecek düzenlemelere dair açıklama ve hatırlatma amacıyla bu mektubu kaleme alma ihtiyacı doğmuştur.

Anahtar Kelimeler

acute stroke, thrombolytic, stroke unit, stroke center, neurointensive care unit

Organization Of Stroke In Turkey In The Context Of "Directive On Health Services To Be Given To Patients With Acute Stroke": Expectations, Needs And Future Projectıon In Short Term

Öz

Letter formatında oldugu için abstract yerine ilk paragrafı koyuyorum...
Türkiye’de yaşam süresinin giderek uzaması ile inme sıklığında belirgin bir yükselme gözleniyor. İnme insidansının gelecek on yıllarda Türkiye’de yükselmeye devam edeceği, en azından düşüş göstermeyeceğini söylemek yanlış olmaz. İnmenin hiperakut dönem tedavileri olarak intravenöz doku plazminojen aktivatörü (IV tPA) uygulaması ve nörogirişimsel yöntemlerin özelleşmiş bir hasta tanı, sevk ve tedavi sistemi gerektirdiği biliniyor. Bu realite temelinde Sağlık Bakanlığı (SB) ile Türkiye’de inme biliminin akademik otoriteleri olan Türk Beyin Damar Hastalıkları Derneği (TBDHD) ve Türk Nöroloji Derneği (TND)’nin yakın işbirliği ile önemli aşamalar geçildi ve Türkiye’de “Akut inmeli hastalara verilecek sağlık hizmetleri hakkında yönerge” 18 temmuz 2019’da yayınlandı.[1] Bir yıl sonra tümüyle yürürlüğe girmesi beklenirken şimdi pandemi nedeniyle zorunlu olan bir erteleme yaşanıyor. Bu dönemde inme sistemine dair hazırlıklarımız pandemi mücadelemiz ile eş zamanlı olarak devam etmektedir. Bu hazırlıklar kapsamında TBDHD olarak kısa vadede sonuç alınabilecek düzenlemelere dair açıklama ve hatırlatma amacıyla bu mektubu kaleme alma ihtiyacı doğmuştur.

Anahtar Kelimeler

akut inme, trombolitik, inme ünitesi, inme merkezi

Kaynakça

• 1. Acar BA, Akpınar ÇK, Alioğlu Z, Arlıer Z, Arsava EM, Aytaç E, et al. İnme klinik pratiğinde NOAK kullanımı: Türk Beyin Damar Hastalıkları Derneği Uzman Görüşü. Türk Beyin Damar Hastalıkları Dergisi 2020; 26.
• 2. TC Sağlık Bakanlığı, Akut İnmeli Hastalara Verilecek Sağlık Hizmetleri Hakkında Yönerge, https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/31489,akut-inmeli-hastalara-verilecek-saglik-hizmetleri-hakkinda-yonergepdf.pdf?0 , 2019, Erişim Tarihi: 28.12.2020.
• 3. TC Sağlık Bakanlığı, Akut İskemik İnme Rehberi, https://shgmargestddb.saglik.gov.tr/Eklenti/36615/0/ akutiskemikinmetanitedavirehberi20200226pdf.pdf , 2020, Erişim Tarihi: 28.12.2020.
• 4. TC Sağlık Bakanlığı, İnme Klinik Protokolü, https://argestd.saglik.gov.tr/Eklenti/39428/0/inmepdf.pdf , 2017, Erişim Tarihi: 28.12.2020.
• 5. Topcuoglu M, Arsava E, Ozdemir A. COVID-19 pandemisinde akut iskemik inme tedavisi: Uzman görüşü. Türk Beyin Damar Hastalıkları Dergisi 2020; 26(1): 91-94. doi: 10.5505/tbdhd.2020.62134.
• 6. Topcuoglu MA, Arsava EM, Ozdemir AO, Gurkas E, Necioglu-Orken D, Ozturk S. Akut İnme Tedavisinde İntravenöz Trombolitik Tedavi: Sorunlar ve Çözümler. Turk J Neurol 2017; 23(4): 162-75. doi: 10.4274/tnd.71084.
• 7. Topcuoglu MA, Arsava EM, Ozdemir AO, Gurkas E, Necioglu-Orken D, Ozturk S. Akut İnme Tedavisinde İntravenöz Trombolitik Tedavi: Sık Görülen Sistemik Sorunlar ve Çözümleri. Turk J Neurol 2018; 24(1): 13-25. doi: 10.4274/tnd.01212.
• 8. Topcuoglu MA, Tulek Z, Boyraz S, Ozdemir AO, Ozakgul A, Guler A, et al. İnme Hemşireliği: Standartlar ve pratik uygulamalar kılavuzu Türk Beyin Damar Hastalıkları Derneği ve Nöroloji Hemşireliği Derneği Ortak Strateji Projesi. Türk Beyin Damar Hast Derg 2020; 26(1): 1-90 2020; 26(1): 1-90. doi: 10.5505/tbdhd.2020.41713.