Ortaokul Öğrencilerinin Problemli İnternet Kullanımları ile Anne Baba Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Suat Altıntaş; Muhammet Öztabak

Araştırma Makalesi

Ortaokul Öğrencilerinin Problemli İnternet Kullanımları ile Anne Baba Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2016, Sayı: 13, 109 - 128, 01.11.2016

Suat Altıntaş Muhammet Öztabak

Öz

Bu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin problemli internet kullanımları ile algılanan anne-baba tutumları
arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırma 2015-2016 eğitim-öğretim yılında, İstanbul Güngören ilçesindeki 189’u
erkek, 187’si kadın olmak üzere 376 ortaokul 8. sınıf öğrencileriyle gerçekleştirilmiştir. Araştırma betimsel nitelikli
olup ilişkisel model kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS istatistik programında yapılmış olup, t testi Tek Yönlü Var-
yans Analizi (ANOVA) ve korelasyon analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Elde edilen bulgular değerlendirildiğinde;
problemli internet kullanımının cinsiyet, annenin eğitim durumu, babanın eğitim durumu, ailenin aylık geliri, annenin
çalışması ve kendine ait bilgisayar olup olmaması durumuna göre anlamlı düzeyde farklılaşmadığı ancak kendisine ait
odanın olup olmaması ve internete bağlanılan araçlara göre, tablet, bilgisayar ve cep telefonuna sahip olup olmamaya
göre anlamlı düzeyde farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Problemli internet kullanımı ve algılanan anne-baba tutumları
arasındaki ilişkiye ait bulgular değerlendirildiğinde; internetin olumsuz sonuçları, sosyal fayda, aşırı kullanım ve problemli internet kullanımı demokratik tutum ile düşük düzeyde negatif yönlü bir ilişkiler gösterirken, koruyucu-istekçi
tutum ile otoriter tutum arasında orta düzeyde pozitif ilişkiler göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

problemli internet kullanımı, algılanan anne-baba tutumları, ortaokul öğrencileri

Kaynakça

Aksüt, M. ve Batür, Z. (2007). İnternet perspektifinde ergenlerin sosyalleşme ve iletişim kurma süreci. http://ab.org.tr/ab07/bildiri/134.doc, (Erişim Tarihi: 15.12.2015).
Aydın, B. (1996). Çocuk psikolojisinin temelleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi, İstanbul.
Baykan, N. (2014). Anne-baba tutumları ile internet bağımlılık düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı, İstanbul.
Ceyhan, E. (2008). Ergen Ruh sağlığı açısından bir risk faktörü: internet bağımlılığı, Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 15 (2), 109-116.
Ceyhan, E., Ceyhan, A., Gürcan, A. (2007). Problemli internet kullanımı ölçeğinin geçerli güvenirlik çalışmaları, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7(1),387- 416.
Cicioğlu, M., (2014). Öğrencilerin Problemli İnternet Kullanımı ve Siber Zorbalık davranışlarına İlişkin Görüşler. Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı. Bolu.
Eftekin, P. (2015). Ergenlik dönemindeki öğrencilerin internet bağımlılığı ve anne baba tutumları arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Eğitim Bilimleri ve Öğretim Bilim Dalı, Kayseri.
Eripek, S. (1982). Kuramsal açıdan çocuklardaki problem davranışların nedenleri ve bir sınıflandırma, Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 15(2): 35-46.
Gönül, S. (2002). Patolojik internet kullanımı (internetin kötüye kullanımı), Yeni Symposium, 40 (3), 105–110.
Gürcan, N. (2010). Ergenlerin problemli internet kullanımları ile uyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
İşleyen, F. (2013). Lise öğrencilerinin internet bağımlılığı düzeylerinin kişisel ve ailesel faktörlerle ilişkisinin incelenmesi (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı, İzmir.
Kağıtçıbası, Ç. (1999). Yeni insan ve insanlar. İstanbul: Evrim Yayınevi, 102.
Karaca, M. (2007). Sosyolojik bir olgu olarak internet gençliği: Elazığ örneği (Yayınlanmış Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
Karaca, D.T. (2015). http://cocukpsikiyatrisiizmir.com/tr/cocuklarimizi-televizyon-bil- gisayar-oyunlarinin-zararli-etkileri.php. (Erişim Tarihi: 14 Aralık 2015).
Karasar, N. (2004). Bilimsel araştırma yöntemi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kelleci, M. (2008). İnternet, cep telefonu, bilgisayar oyunlarının çocuk ve gençlerin ruh sağlığına etkileri. TAF Preventive Medicine Bulletin, 7(3), 253-256.
Kopar, N. (2013). Algılanan anne baba tutumlarının ergenlerin iletişim becerilerine et- kileri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler ve Tanıtımı Ana Bilim Dalı Kişilerarası İletişim Bilim Dalı, İstanbul.
Kuzgun, Y. ve Eldeleklioğlu, J. (2005). Anne baba tutumları ölçeği. Editör: Y. Kuzgun ve F. Bacanlı, PDR’de Kullanılan Ölçekler, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Odacı, H., Berber Çelik, Ç. (2011). Üniversite öğrencilerinin problemli internet kullanımlarının akademik öz-yeterlik, akademik erteleme ve yeme tutumları ile ilişkisi. 5th International Computer & Instructional Technologies Symposium, 22-24 Eylül 2011, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
Oktay, M. (1996). Davranış Bilimlerine Giriş, İstanbul: Der Yayınları, s.172.
Özer, Ş. (2013). Problemli internet kullanımının benlik saygısı ve öznel iyi oluş ile açık- lanabilirliği (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı rehberlik psiko- lojik Danışmanlık Bilim Dalı, Trabzon.
Özgüven, İ.E. (2001). Ailede İletişim ve Yaşam. Ankara: PDREM Yayıncılık.
Sarıkaya, M. (2011). Öğretmen adaylarının problemli internet kullanımı ve öz-yeterlik düzeylerinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yönetmeliğinin Bilgisayar ve Öğretim Tekno- lojileri Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara.
Sevindik, F. (2011). Fırat üniversitesi öğrencilerinde problemli internet kullanımı ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya.
Şendil, G. (2003). Çocuk, ergen ve anne baba. İstanbul: Çantay Yayınları. İstanbul.
Tutgun, A. (2009). Öğretmen adaylarının problemli internet kullanımlarının incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Tuik. (2014). Haber Bülteni, Sayı: 15975. 11 Temmuz 2014. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=15975. (Erişim Tarihi: 15 Aralık 2015).
Yıldız, İ. (2010). Lise öğrencilerinde problemli internet kullanımı ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Programı Çocuk Sağlı- ğı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı, Sivas.
Yurttaş A. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin zorbalık eğilimleri ile algıladıkları anne-baba tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı, İstanbul.
Yücel, Y. (2013). Ortaokul öğrencilerinin algıladıkları anne-baba tutumlarının, benlik saygısı ve öğrenilmiş çaresizlikle ilişkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Ana Bilim Dalı, İstanbul.
Zorbaz, O. (2013). Lise Öğrencilerinin Problemli İnternet Kullanımının Sosyal Kaygı ve Akran İlişkileri Açısından İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Psikolojik Danışma ve Rehberlik Bilim Dalı, Ankara
Zorbaz, O., Tuzgöl Dost, M. (2014). Lise Öğrencilerinin Problemli İnternet Kullanımının Cinsiyet, Sosyal Kaygı ve Akran İlişkileri Açısından İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education) 29(1), 298- 310

Yıl 2016, Sayı: 13, 109 - 128, 01.11.2016

Suat Altıntaş Muhammet Öztabak

Öz

Kaynakça

Aksüt, M. ve Batür, Z. (2007). İnternet perspektifinde ergenlerin sosyalleşme ve iletişim kurma süreci. http://ab.org.tr/ab07/bildiri/134.doc, (Erişim Tarihi: 15.12.2015).
Aydın, B. (1996). Çocuk psikolojisinin temelleri. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi, İstanbul.
Baykan, N. (2014). Anne-baba tutumları ile internet bağımlılık düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı, İstanbul.
Ceyhan, E. (2008). Ergen Ruh sağlığı açısından bir risk faktörü: internet bağımlılığı, Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 15 (2), 109-116.
Ceyhan, E., Ceyhan, A., Gürcan, A. (2007). Problemli internet kullanımı ölçeğinin geçerli güvenirlik çalışmaları, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7(1),387- 416.
Cicioğlu, M., (2014). Öğrencilerin Problemli İnternet Kullanımı ve Siber Zorbalık davranışlarına İlişkin Görüşler. Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı. Bolu.
Eftekin, P. (2015). Ergenlik dönemindeki öğrencilerin internet bağımlılığı ve anne baba tutumları arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Eğitim Bilimleri ve Öğretim Bilim Dalı, Kayseri.
Eripek, S. (1982). Kuramsal açıdan çocuklardaki problem davranışların nedenleri ve bir sınıflandırma, Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 15(2): 35-46.
Gönül, S. (2002). Patolojik internet kullanımı (internetin kötüye kullanımı), Yeni Symposium, 40 (3), 105–110.
Gürcan, N. (2010). Ergenlerin problemli internet kullanımları ile uyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
İşleyen, F. (2013). Lise öğrencilerinin internet bağımlılığı düzeylerinin kişisel ve ailesel faktörlerle ilişkisinin incelenmesi (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı, İzmir.
Kağıtçıbası, Ç. (1999). Yeni insan ve insanlar. İstanbul: Evrim Yayınevi, 102.
Karaca, M. (2007). Sosyolojik bir olgu olarak internet gençliği: Elazığ örneği (Yayınlanmış Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
Karaca, D.T. (2015). http://cocukpsikiyatrisiizmir.com/tr/cocuklarimizi-televizyon-bil- gisayar-oyunlarinin-zararli-etkileri.php. (Erişim Tarihi: 14 Aralık 2015).
Karasar, N. (2004). Bilimsel araştırma yöntemi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kelleci, M. (2008). İnternet, cep telefonu, bilgisayar oyunlarının çocuk ve gençlerin ruh sağlığına etkileri. TAF Preventive Medicine Bulletin, 7(3), 253-256.
Kopar, N. (2013). Algılanan anne baba tutumlarının ergenlerin iletişim becerilerine et- kileri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler ve Tanıtımı Ana Bilim Dalı Kişilerarası İletişim Bilim Dalı, İstanbul.
Kuzgun, Y. ve Eldeleklioğlu, J. (2005). Anne baba tutumları ölçeği. Editör: Y. Kuzgun ve F. Bacanlı, PDR’de Kullanılan Ölçekler, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Odacı, H., Berber Çelik, Ç. (2011). Üniversite öğrencilerinin problemli internet kullanımlarının akademik öz-yeterlik, akademik erteleme ve yeme tutumları ile ilişkisi. 5th International Computer & Instructional Technologies Symposium, 22-24 Eylül 2011, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
Oktay, M. (1996). Davranış Bilimlerine Giriş, İstanbul: Der Yayınları, s.172.
Özer, Ş. (2013). Problemli internet kullanımının benlik saygısı ve öznel iyi oluş ile açık- lanabilirliği (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı rehberlik psiko- lojik Danışmanlık Bilim Dalı, Trabzon.
Özgüven, İ.E. (2001). Ailede İletişim ve Yaşam. Ankara: PDREM Yayıncılık.
Sarıkaya, M. (2011). Öğretmen adaylarının problemli internet kullanımı ve öz-yeterlik düzeylerinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yönetmeliğinin Bilgisayar ve Öğretim Tekno- lojileri Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara.
Sevindik, F. (2011). Fırat üniversitesi öğrencilerinde problemli internet kullanımı ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya.
Şendil, G. (2003). Çocuk, ergen ve anne baba. İstanbul: Çantay Yayınları. İstanbul.
Tutgun, A. (2009). Öğretmen adaylarının problemli internet kullanımlarının incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Tuik. (2014). Haber Bülteni, Sayı: 15975. 11 Temmuz 2014. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=15975. (Erişim Tarihi: 15 Aralık 2015).
Yıldız, İ. (2010). Lise öğrencilerinde problemli internet kullanımı ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Programı Çocuk Sağlı- ğı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı, Sivas.
Yurttaş A. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin zorbalık eğilimleri ile algıladıkları anne-baba tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı, İstanbul.
Yücel, Y. (2013). Ortaokul öğrencilerinin algıladıkları anne-baba tutumlarının, benlik saygısı ve öğrenilmiş çaresizlikle ilişkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Ana Bilim Dalı, İstanbul.
Zorbaz, O. (2013). Lise Öğrencilerinin Problemli İnternet Kullanımının Sosyal Kaygı ve Akran İlişkileri Açısından İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Psikolojik Danışma ve Rehberlik Bilim Dalı, Ankara
Zorbaz, O., Tuzgöl Dost, M. (2014). Lise Öğrencilerinin Problemli İnternet Kullanımının Cinsiyet, Sosyal Kaygı ve Akran İlişkileri Açısından İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education) 29(1), 298- 310

Toplam 33 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm	Dergi Kapağı
Yazarlar	Suat Altıntaş Bu kişi benim Muhammet Öztabak
Yayımlanma Tarihi	1 Kasım 2016
Gönderilme Tarihi	25 Mayıs 2017
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2016 Sayı: 13

Kaynak Göster

APA	Altıntaş, S., & Öztabak, M. (2016). Ortaokul Öğrencilerinin Problemli İnternet Kullanımları ile Anne Baba Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Eğitim Ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori Ve Uygulama, 7(13), 109-128.

Makale Dosyaları

Tam Metin

Dergi Ana Sayfası
Arşiv