Üst Düzey Okuduğunu Anlama Becerileri: Başarı Testi Geliştirme Çalışması

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 20, 2 - 22, 31.12.2019

Derya Yıldız Ayşe Vildan Ünal Muhammet Remzi Bayrakcı Mehtap Polat

Öz

Uluslararası düzeyde geçerliği olan PISA sınavlarında OECD tarafından her üç yılda bir 15 yaş grubundaki zorunlu eğitimin sonuna yaklaşan öğrencilerin okuma, matematik ve fen becerileri ölçülmekte ve değerlendirilmektedir. Türkiye 2003 yılından beri katıldığı bu sınavlarda özellikle okuduğunu anlama alanında diğer ülkeler arasında son sıralarda yer almaktadır. Bu durumun nedenleri arasında öğrencilerimizin üst düzey okuduğunu anlama becerilerini ölçecek şekilde hazırlanmış sorularla karşılaşmamaları yer almaktadır. Bu sebeple bu çalışmanın amacı üst düzey okuduğunu anlama konusunda öğrencilerin başarısını ölçmek için PISA formatında bir başarı testi geliştirmek olarak belirlenmiştir. İlk olarak üst düzey okuduğunu anlama alanında kazanım listesi oluşturulmuş ve bu kazanımlara uygun olarak 52 soru hazırlanmıştır. Sorular 2017-2018 eğitim-öğretim yılının bahar yarıyılında Konya ilindeki 8., 9., 10. ve 11. sınıfta öğrenim gören toplam 280 öğrenciye uygulanmıştır. Bu ön uygulamadan sonra geçerlik ve güvenirlik analizleri yapılmış ve sorular yine aynı sınıf düzeylerindeki farklı 280 öğrenciye uygulanmıştır. Madde analizleri ile testin ortalama madde güçlük ve ayırt edicilik indeksleri 0.46 ve 0.45 olarak belirlenmiştir. Testin güvenirlik analizi KR-20 ve KR-21 teknikleri ile hesaplamıştır. Kuder Richardson-20 güvenirlik katsayısı (r) 0.84; KR-21 ise 0.83 olarak bulunmuştur. Yapılan analizler sonucunda üst düzey okuduğunu anlama becerisini ölçen 24 soruluk geçerli ve güvenilir bir başarı testi geliştirildiği belirtilebilir.

Anahtar Kelimeler

Üst düzey okuduğunu anlama, başarı testi, geçerlik, güvenirlik

Kaynakça

• Akbulut, H. İ. & Çepni, S. (2013). Bir üniteye yönelik başarı testi nasıl geliştirilir? : ilköğretim 7. sınıf kuvvet ve hareket ünitesine yönelik bir çalışma. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 18-44.
• Aksoy, M. (2010). Ortaöğretim kimya dersindeki çözünürlük konusunun kavram haritaları ile öğretilmesinin öğrencilerin başarı ve tutumlarına etkisi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi.
• Ayvacı, H. Ş. & Durmuş, A. (2016). Bir Başarı Testi Geliştirme Çalışması: Isı ve Sıcaklık Başarı Testi Geçerlik ve Güvenirlik Araştırması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(1), 87-102.
• Atılgan, H. (2013). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Batur, Z. & Ulutaş, M. (2013). PISA ile Türkçe öğretim programındaki okuduğunu anlama kazanımlarının örtüşme düzeylerinin incelenmesi, International Journal of Social Science (JASSS), 6(2),1549-1563.
• Bozkurt, Ü. (2014). Development of reading literacy in South Korea from PISA 2000 to PISA 2009. Education and Science. 39(173),140-154.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara. Pegem A Yayıncılık.
• Can, A. (2014). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Coşkun, Y. D. (2013). Türkçe ders kitaplarının Pisa okuma ölçütleri açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(26), 22-43.
• Çalık, M. & Ayas, A. (2003). Çözeltilerde kavram başarı testi hazırlama ve uygulama. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 1-17.
• Demir, N., Kızılay, E. & Bektaş, O. (2016). 7. sınıf çözeltiler konusunda başarı testi geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1).
• Durak, H. Y. & Seferoğlu, S. S. (2015). PISA sonuçlarının sayısal uçurumun göstergeleri açısından karşılaştırılması: Türkiye, Finlandiya ve Güney Kore örnekleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(1), 1-16.
• Epstein, R. L. & Kernberger, C. (2006). Critical thinking. Canada: Thomson Wadsworth.
• Eraslan, A. (2009). Finlandiya’nın PISA’daki başarısının nedenleri: Türkiye için alınacak dersler. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2(3), 238-248.
• Erdağı Toksun, S. & Toprak, F. (2019). Türkçe öğretmenlerinin okuma stratejileri bilişsel farkındalık becerilerini kullanma düzeylerine ilişkin bir araştırma (Kars ili örneği). Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 8(2), 1137-1157.
• Fidan, E. (2013). İlkokul öğrencileri için matematik dersi sayılar öğrenme alanında başarı testi geliştirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Gömleksiz, M. & Erkan, S. (2010). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (2. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Gönen, S., Kocakaya, S. & Kocakaya, F. (2011). Dinamik konusunda geçerliliği ve güvenilirliği sağlanmış bir başarı testi geliştirme çalışması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (1), 40-57.
• Güçlü, N. & Yılmaz, G. (2014). Uluslararası öğrenci değerlendirme programlarına göre bazı ülkelerin eğitim sistemlerinin incelenmesi. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(4).
• Güler, N. (2012). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
• Halpern, D. F. (2003). Thought & knowledge: An introduction to critical thinking (Fourth Edition). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• Hauser, C. & Kingsbury, G, G. (2009). Individual score validity in a modest-stakes adaptive educational testing setting. Paper presented at the annual meeting of the National Council on Measurement in Education, San Diego, CA.
• İdin, Ş. & Aydoğu, C. (2016). Kuvvet ve hareket ünitesi başarı testi geçerlik ve güvenirlik araştırması. Eğitim, Bilim ve Teknoloji Araştırmaları Dergisi, 1(1), 14-33.
• Karabulut, A. (2017) . MEB’in yayınlamış olduğu örnek PISA sorularının 2015 Türkçe öğretim programı okuma anlama kazanımları çerçevesinde analizi. Uluslararası Eğitim Bilim ve Teknoloji Dergisi. 3(3) . 166 -174.
• Kıngır, S. (2011). Using the science writing heuristic approach to promote student understanding in chemical changes and mixtures. ODTÜ, Doktora Tezi.
• MEB (2011). PISA Türkiye. Ankara: EğiTek Yayınları.
• MEB (2016). PISA 2015 ulusal raporu. Ankara: EARGED Yayınları.
• OECD (2004). A Profile of student performance in reading and science in learning for tomorrow’s World: first results from PISA 2003, OECD publishing. 12 Eylül 2018 tarihinde http://dx.doi.org/10.1787/97892640064016-7en adresinden erişildi.
• OECD (2007). PISA 2006, science competenties for tomorrow’s world, 08 Aralık 2018 tarihinde http://www.oecd.org/ dataoecd/30/18/39703566.pdf adresinden erişildi.
• OECD (2010). PISA 2009 Results: What Students Know and Can Do - Student Performance in Reading, Mathematics and Science. 12 Ekim 2018 tarihinde http://www.oecd.org/pisa/pisaproducts/48852548.pdf ardesinden erişildi.
• OECD (2013). PISA 2012 Results in Focus: What 15-Year-Olds Know and What They Can Do with What TheyKnow. 21 Ekim 2018 tarihinde http://www.oecd.org/pisa/keyfindings/pisa-2012-results-overview.pdf adresinden erişildi.
• OECD (2016a). PISA 2015 assessment and analytical framework: science, reading, mathematic and financial literacy. PISA, Paris: OECD Publishing.
• OECD, (2016b). PISA 2015 Results (Volume II): Policies and practices for successful schools. PISA, Paris: OECD Publishing.
• Özçelik, D. A. (2013). Test hazırlama kılavuzu. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Öznusul, M. & Kaya, A. (2014). Türkiye’nin PISA 2009 ve 2012 sonuçlarına ilişkin karşılaştırmalı bir analiz. Journal of European Education, 4(1), 23-40.
• Petscher, Y. (2010). A meta-analysis of the relationship between student attitudes towards reading and achievement in reading. Journal of Research in Reading, 33(4), 335-355.
• Saraç, H. (2018). Fen bilimleri dersi ‘maddenin değişimi’ ünitesi ile ilgili başarı testi geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 416-445.
• Şen, H. C. & Eryılmaz, A. (2011). Bir başarı testi geliştirme çalışması: Basit elektrik devreleri başarı testi geçerlik ve güvenirlik araştırması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 1-39.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Şener, N. & Taş, E. (2017). Developing achievement test: A research for assessment of 5th grade biology subject. Journal of Education and Learning, 6(2), 254.
• Tanrıöğen, A. (Ed.). (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Tekin, H. (2016). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Yargı Yayınevi.
• Tosun, C. & Taşkesenligil, Y. (2011). Revize edilmiş Bloom’un taksonomisine göre çözeltiler ve fiziksel özellikleri konusunda başarı testinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 499-522.
• Turgut, M. F. & Baykul, Y. (2010). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Pegem Akademi. Ankara.
• Wilcox, R. (2003). Applying contemporary statistical methods. San Diego, CA: Elsevier Science.
• Yalçın, K. (2011). Almanya ve Türkiye’de 2003-2006-2009 PISA Araştırma Sonuçlarına Göre Alınan Önlemler ve Uygulamalar. Türk Kütüphaneciliği. 25(4) . 494-508.
• Yıldız, D. (2015). Türkçe dersi sınav sorularının yeniden yapılandırılan Bloom taksonomisine göre analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 14(2):479-497.
• Yıldız, D. (2017). Türk Öğrencilerin PISA Sınavlarındaki Okuma Becerileri. Uluslararası Türk Dünyası Sempozyumu Bildiri Kitabı, Ankara: Halk Kültürü Araştırmaları Kurumu Yayınları. 197-205.
• Yıldız-Durak, H. & Seferoğlu, S. S. (2015). PISA sonuçlarının sayısal uçurumun göstergeleri açısından karşılaştırılması: Türkiye, Finlandiya ve Güney Kore örnekleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(1),1-16.