Okul Yöneticilerinin Psikolojik Sermaye Düzeyinin İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 12 Sayı: 23, 149 - 170, 31.07.2021

Muhammet İbrahim Akyürek

Öz

Bu araştırmanın amacı, öğretmen görüşlerine göre okul yöneticilerinin psikolojik sermaye düzeyini belirlemektir. Bu araştırma, öğretmen görüşlerine göre okul yöneticilerinin psikolojik sermaye düzeyini belirlemeye yönelik kesitsel tarama modelindedir. Araştırmanın örneklemini, Ankara ilindeki okullarda (anaokulu, ilkokul, ortaokul, lise) görevli toplam 360 öğretmen oluşturmaktadır. Bu araştırmada, okul yöneticilerin psikolojik sermaye düzeyini ölçmek üzere Luthans, Avolio, Avey ve Norman (2007) tarafından geliştirilen Çetin ve Basım (2012) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Psikolojik Sermaye Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan ölçme aracı, 25-29 Kasım 2019 tarihleri arasında, Ankara ilinde araştırmacı tarafından uygulanarak veriler toplanmıştır. Araştırma sonucunda; öğretmen görüşlerine göre okul yöneticilerinin psikolojik sermayesinin katılıyorum düzeyinde olduğu görülmüştür. Okul yöneticilerinin psikolojik sermaye düzeyi, öğretmenlerin medeni durum, eğitim durumu, yaş ve mesleki kıdem değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermişken; cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermemiştir. Okul yöneticilerine, okullarda psikolojik sermayenin ve özellikle iyimserliğin önemi ve geliştirilmesi konusunda kişisel gelişim eğitimleri verilebilir.

Anahtar Kelimeler

Okul, yönetici, psikolojik sermaye

Kaynakça

• Avey, J. B., Wernsing, T. S., & Luthans, F. (2008). Can positive employees help positive organizational change? Impact of psychological capital and emotions on relevant attitudes and behaviors. The Journal of Applied Behavioral Science, 44(1), 48-70.
• Beal, L., Stavros, J. M., & Cole, M. L. (2013). Effect of psychological capital and resistance to change on organisational citizenship behaviour. SA Journal of Industrial Psychology, 39(2), 1–11.
• Burhanuddin, N. A. N., Ahmad, N. A., Said, R. R., & Asimiran, S. (2019). A systematic review of the psychological capital (psycap) research development: Implementation and gaps. International Journal of Academic Research in Progressive Education and Development, 8(3), 133-150.
• Büyüköztürk, Ş. (2013). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
• Carver, C. S. (2002). Optimism. 23/04/2020 tarihinde http://dccps.cancer.gov/brp/constructs/dispositional_optimism/dispositional_optimism.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Çetin, F., & Basım, H. N. (2012). Örgütsel psikolojik sermaye: Bir ölçek uyarlama çalışması. Amme İdaresi Dergisi, (45)1, 121-137.
• Çetin, M., Özdemir, A. N., & Akpolat, T. (2017). Okul yöneticilerinin psikolojik sermaye değerleri ve etik liderlik özellikleri arasındaki ilişki. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(13), 247-267.
• George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference, 17.0 update (10th ed.). Boston, MA: Pearson.
• Gravetter, F. J., & Wallnau, L. B. (2000). Statistics for the behavioral Sciences (5th ed.). Belmont, CA: Wadsworth/Thomson Learning.
• Hair, J. F., Ringle, C. M., & Sarstedt, M. (2011). PLS-SEM: Indeed a silver bullet. Journal of Marketing, The oryand Practice, 19(2), 139-152.
• Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel.
• Keser, S. (2013). İlköğretim okulu yöneticilerinin otantik liderlik ve psikolojik sermaye özelliklerinin karşılaştırılması. Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Larson, M., & Luthans F. (2006). Potential added value of psychological capital in predicting work attitudes. Journal of Leadership and Organizational Studies, 13(1), 45-67.
• Luthans, F. (2002). The need for and meaning of positive organizational behavior. Journal of Organizational Behavior, 23, 695-706.
• Luthans, F., Avey, J. B., & Patera, J. L. (2008). Experimental analysis of a web-based training intervention to develop positive psychological capital. Acad Manag Learn & Edu. 7, 209-221.
• Luthans, F., Avolio, B. J. Avey, J. B., & Norman, S. M. (2007). Positive psychological capital: Measurement and relationship with performance and satisfaction. Personnel Psychology, 60, 541-572.
• Luthans, F., & Youssef-Morgan, C. (2004). Human, social, and now positive psychological capital management: Investing in people for competitive advantage. Organizational Dynamics, 33, 143-160.
• Luthans, F., & Youssef-Morgan, C. (2017). Psychological capital: An evidence-based positive approach. Annual Review of Organizational Psychology and Organizational Behavior, 4, 339-366.
• Luthans, F., Youssef-Morgan, C., & Avolio, B. J. (2007). Psychological capital: Developing the human competitive edge. New York: Oxford University Press.
• MacInnis, D. J., & Mello, G. E. (2005). The concept of hope and its relevance to product evaluation and choice. Journal of Marketing, 69, 1-14.
• MEB (2019). 2018-2019 öğretim yılı eğitim istatistikleri. 18/11/2019 tarihinde http://ankara.meb.gov.tr/www/egitim-istatistikleri/icerik/24 sayfasından erişilmiştir.
• Norman, S. M. (2006). The Role of Trust: Implicatıons for Psychological Capital and Authentic Leadership. Yayımlanmış doktora tezi, University of Nebraska, USA.
• Seligman, M. E., Parks, P. A. C., & Steen, T. (2004). A balanced psychology and a full life. Trans Royal Society, 359, 1379-1381.
• Simons, J. C., & Buitendach, J. H. (2013). Psychological capital, work engagement and organisational commitment amongst call centre employees in South Africa. SA Journal of Industrial Psychology, 39(2), 1-12.
• Stajkovic, A. D., & Luthans, F. (1998). Self effecacy and work-related performans: A meta analysis. Psycnological Bulletin, 124(2), 240-261.