The Agricultural Policies Applied for Hazelnut and Problems of Hazelnut Producers in Sakarya Province

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 1, 11 - 21, 30.04.2024

Sema Konyalı , Sibel Demir

Öz

In Turkey, which holds the world hazelnut production, whole hazelnut agriculture is done in the Black Sea region. Sakarya province is ranked 3th with 13% share in the ranking of provinces where hazelnuts are produced most. The highest share in agricultural income belongs to the livestock sector in Sakarya province. The largest share of fruit growing income belongs to hazelnut production. In the province of Sakarya where hazelnut production is made, the contribution of this product to the regional economy is extremely important. The purpose of this study is to examine the agricultural policies applied in hazelnut in Sakarya province to find solutions to the problems by identifying producer problems. For this purpose, a survey was conducted with 166 hazelnut producers in 2018. 21.7% of hazelnut producers stated that they sold their hazelnuts to the Soil Products Office, 15.1% to Fiskobirlik, 1.2% to the Agricultural Credit Cooperative, 59% to traders and 0.3% to other suppliers. While nearly 60% of the producers sell their hazelnuts to merchants, the rate of those selling to Turkish Grain Board and Fiskobirlik remains very low. 1.2% of the producers stated that government supports are less important, 0.6% stated that they have no idea, 33.3% stated that they are important, and 89.9% stated that they are very important. 22% of the producers stated that support payments are sufficient, 78% stated that they are not sufficient. Most of the producers stated that support payments are insufficient. As a result of the analysis, it was determined that the problems of hazelnut producers; increased input prices, product prices remained stable, government policies were inadequate, the impact of organizations such as Fiskobirlik disappeared day by day, and foreign companies in the export of hazelnuts were at the forefront. The measures to be taken as a result of the research are; in hazelnut production as much as 70% promoting a high rate with manufacturers in Turkey, the reorganization of this sense agricultural policy, eliminating the effects of foreign companies to determine the manufacturer of the product price, as in previous periods of Turkish Grain Board and was designated as the Fiskobirlik nuts should be provided again the exporter.

Türkiye’de Fındıkta Uygulanan Tarım Politikaları ve Sakarya İli Fındık Üreticilerinin Sorunları

Öz

Dünya fındık üretimini elinde bulunduran Türkiye’de fındık tarımının tamamına yakını Karadeniz bölgesinde yapılmaktadır. Fındığın en çok üretildiği iller sıralamasında, Sakarya ili %13’lük pay ile 3.sırada yer almaktadır. Sakarya ilindeki tarımsal gelirde en yüksek pay hayvancılık sektörüne aittir. Meyvecilik gelirleri içinde ise en büyük pay fındık üretimine aittir. Fındık üretiminin yapıldığı Sakarya ilinde, bu ürünün bölge ekonomisine yapacağı katkılar son derece önemlidir. Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de fındıkta uygulanan tarım politikalarını incelemek, Sakarya İlinde fındık üreticilerinin sorunlarını tespit ederek sorunlara çözüm önerileri getirmektir. Araştırma kapsamında 2018 yılında 166 fındık üreticisi ile anket çalışması yapılmıştır. Fındık üreticilerin %21.7’si fındığını Toprak Mahsulleri Ofisi’ne, %15.1’i Fiskobirlik’e, %1.2’si Tarım Kredi Kooperatifine, %59’u tüccara ve %0.3’ü diğer tedarikçilere sattığını belirtmiştir. Üreticilerin %60’a yakını fındığını tüccara satarken, Toprak Mahsulleri Ofisi ve Fiskobirlik’e satanların oranı ise çok düşük kalmıştır. Üreticilerinin %1.2’si devlet desteklerinin az önemli olduğunu, %0.6’sı fikri olmadığını, %33.3’ü önemli olduğunu, %89.9’u çok önemli olduğunu belirtmiştir. Üreticilerin %22’si verilen destek ödemelerinin yeterli olduğunu, %78’i yeterli olmadığını belirtmiştir. Üreticilerin çoğu destek ödemelerinin yetersiz olduğunu ifade etmişlerdir. Yapılan analiz sonucunda fındık üreticilerinin sorunlarının; girdi fiyatlarının artması, ürün fiyatlarının sabit kalması, hükümet politikalarının yetersiz olması, Fiskobirlik gibi kuruluşların gün geçtikçe etkisinin kaybolması, fındık ihracatında yabancı şirketlerin ön planda olması gibi sıkıntılar olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda alınması gereken önlemler ise; fındık üretiminde %70 gibi yüksek bir orana sahip Türkiye’de üreticilerin desteklenmesi, bu anlamda tarım politikalarının yeniden düzenlenmesi, üreticilerin ürün fiyatlarının belirlenmesinde yabancı şirketlerin etkisinin ortadan kaldırılması, daha önceki dönemlerde olduğu gibi Toprak Mahsulleri Ofisi ve Fiskobirlik’in fındık ihracatçı konumlarının tekrar sağlanması gerektiği olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fındık, Fındık üretimi, Fındık üreticisi, Tarım politikaları, Sakarya

Etik Beyan

Yazarlar aralarında herhangi bir çıkar çatışması olmadığını beyan etmişlerdir.

Kaynakça

• Anonim (2018a). Fındık Bitkisinin Morfolojik Özellikleri. https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/13474/mod_resource/content/1/FINDIK%20YET%C4%B0%C5%9ET%C4%B0R%C4%B0C%C4%B0L%C4%B0%C4%9E%C4%B0-II.pdf (erişim tarihi, 19.12.2018).
• Anonim (2018b). ZMO Fındık Raporu https://www.zmo.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=30070&tipi=17&sube=0 (erişim tarihi, 22.12.2018).
• Anonim (2018c). Fındık Yetiştiriciliği. https://www.sorhocam.com/etiket.asp?sid=1280&findik-toprak-istekleri/erişim (erişim tarihi, 19.12.2018).
• Demirbaş, A.R. (2010). Fındık Tarımı, Samsun İl Tarım Müdürlüğü Çiftçi Eğitimi Ve Yayım Şubesi Yayını, Samsun.
• Kızıltan A, Yalçın H. (2010). Türkiye’de Fındık Sektöründe Üreticilerin Sorunları: Samsun İlinde Bir Uygulama Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24 (4): 79.
• Kulaç A. (1997). Türk Fındık Piyasası ve Türk Fındığının Dış Talebinin Tahmini (Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Miran, B. (2007). Temel İstatistik, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir.
• Özkan AH. (2005). Türkiye’deki Fındık Üretimi ve Pazarlama Sorunlarına Global Bakış, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2(2): 183-192.
• Parlaktuna İ. (2009). Türkiye'nin Fındık İhracatı Analizi: 1980-2007 Dönemi Uygulaması. İktisat, İşletme ve Finans, 24.(277):61-80.
• Redpath, M. (2016). Bulletin 1: An introduction to growing hazelnuts in New Zealand, Guidelines for Growing Hazelnuts in New Zealand.
• TEPGE (2022). Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü Verileri, Ürün Raporu, Fındık. https://arastirma.tarimorman.gov.tr/tepge/Belgeler/PDF%20%C3%9Cr%C3%BCn%20Raporlar%C4%B1/2022%20%C3%9Cr%C3%BCn%20Raporlar%C4%B1/F%C4%B1nd%C4%B1k%20%C3%9Cr%C3%BCn%20Raporu%202022-365%20TEPGE.pdf (erişim tarihi, 13.03.2023).
• Vural MMA (2008). Fındıkta Destek Politikalarındaki Değişimin Üretici Üzerindeki Etkisi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yalçın H (2009). Fındık Sektörünün Türkiye Ekonomisi ve İhracatındaki Yeri, Önemi ve Sektörün Sorunları, (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• TUİK (2022). Türkiye İstatistik Kurumu Verileri. https://www.tuik.gov.tr (erişim tarihi, 12.03.2023).