Kağıdın Basılabilirlik Terimlerinin Anlamları ve Kullanılışları

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 3, 1 - 6, 24.12.2021

Lutfi Özdemir

Öz

Matbaacılık sektöründe basılı her türlü mamul üretiminde en çok kullanılan hammadde kağıt/karton ve mürekkeplerdir. Kağıt ve kartonun yüzlerce fiziksel ve kimyasal farklılık gösteren çeşidi vardır. Ancak ilk ilkel kağıdın üretiminden bugüne kadar kağıdın temel hammaddelerinde ve üretim yöntemlerinde çok önemli bir değişiklik olmamıştır. Her türlü kağıt ve kartona ait teknik terimler vardır. Bu terimler kağıt ve kartonun ormandaki odun halinden basılı ürün haline gelinceye kadarki teknik, ticari ve akademik iletişimde çok önemlidir. Ülkemizde yayınlanmış bir kağıt terimleri sözlüğü bulunmamaktadır. Tercüme edilerek araştırma, yayın ve ticari kullanımlarında da sıkça tam olarak neyin ifade edildiği anlaşılamamakta ve kavram kargaşaları yaşanmaktadır.
Yapılan çalışmada temel kağıt ve karton terimlerinin Türkçe ve yabancı yayınlarda bilinen kapsamlı tanım ve kullanımları, hangi farklı kavramlarla ifade edildiği incelenmiştir. Kağıdın basılabilirliğinin incelenmesinde kullanılan; Kağıt Gramajı, Kalınlık, Kağıdın Su Yönü, Kağıdın Opaklığı, Kağıdın Beyazlığı, Kağıdın Parlaklığı ve Kağıdın Nemi kavramları hem İngilizce’den çevrisi yapılırken hem de Türkçe de doğru kullanımları belirtilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Basılabilirlik, Kağıt su yönü, Opaklık, Beyazlık, Parlaklık, Nem

Meanings and Uses of The Term Printability of Paper

Öz

The raw materials used most in all forms of printed materials in the printing industry are paper/cardboard and inks. Paper and cardboard have hundreds of different types of physical and chemical differences. However, from the production of the first primitive paper to date, there has been no significant change in the basic raw materials and manufacturing methods of the paper. There are technical terms for all types of paper and cardboard. These terms are very important in technical, commercial and academic communication, from paper and cardboard wood to printed product in the forest. There is no paper terms dictionary published in our country. In the case of translations, research, publication and commercial use, it is not often understood what is expressed, and there are confusion of concept.
In this study, the comprehensive definitions and usage of the essential paper and cardboard terms in Turkish and foreign publications and their expressions with different concepts were examined. The terms of paper weight, thickness, grain direction, paper opacity, paper whiteness, paper brightness and moisture of paper used in the study of paper printability are stated both when translating from English and in Turkish and their correct use is indicated.

Anahtar Kelimeler

Printability, Paper grain direction, Opacity, Whiteness, Brightness, Humidity

Kaynakça

• Bajpai, P., 2018. Biermann's Handbook of Pulp and Paper Third Edition, Elsevier Inc., ISBN: 978-0-12-814240-0, 647 Sayfa.
• Barnard, M., Peacock, J., 2000. Dictionary of Printing and Publishing, Pira International Ltd, ISBN: 1-85802-381-5, Leatherhead-London, 216 Sayfa.
• Casey, J.P., 1981. Pulp and Paper: Chemistry and Chemical Technology, Volume 3, Wiley Publishing, ISBN: 0471031771, Minessota, 592 Sayfa.
• Erkan, Z.E., Malayoğlu, U., 18-19 Ekim 2001. Kağıt-Karton Sanayiinde Kullanılan Endüstriyel Hammaddeler ve Özellikleri. 4. Endüstriyel Hammaddeler Sempozyumu, Düzenleyen: Dokuz Eylül üniversitesi Mühendislik Fakültesi Maden Mühendisliği Bölümü ve TMMOB Maden Mühendisleri Odası İzmir Şubesi
• Eroğlu, H., Usta, M., 2004. Kağıt ve Karton Üretim Teknolojisi Cilt I., Selüloz ve Kağıt Sanayii Vakfı, ISBN: 975-98513-1-8, Trabzon, 444 Sayfa.
• Hagiopol, C., & Johnston, J.W. 2012. Chemistry of Modern Papermaking (1st ed.). CRC Press. ISBN: 978-1-4398-5644-4
• Hu, K. T., Li, M., Hu, B., 2012. The Impact of Paper Formation on Printability. Applied Mechanics and Materials, 217–219, 849–852. DOI: 10.4028/www.scientific.net/amm.217-219.849
• Gamm, B., 2011. An Analysis of the Factors Influencing Paper Selection for Books of Reproduced Fine Art, Rochester Institute of Technology, Thesis.157 Sayfa.
• Ghazali, A., Dermawan, Y. M., Mohd Zukeri, M. R. H., Ibrahim, R., Ghazali, S., 2013. EFB Nano Fibrous Cells for Paper Smoothing and Improved Printability. Advanced Materials Research, 832, 537–542. DOI: 10.4028/www.scientific.net/amr.832.537
• Karıncaoğlu, M., 2010. Kağıt ve Karton Üretimi I. Cilt, Tmmob Makine Mühendisleri Odası Yayınları, İzmir.
• Kartopu, E., 2002. Dolgu Maddelerinin Kağıt ve Kartonların Basılabilirlik Özelliklerine Etkisinin Belirlenmesi. T.C. Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Matbaa Eğitimi Anabilim Dalı Yayınlanmamış Doktora Tezi, 214 sayfa, İstanbul
• Kasmani, J.E., Mahdavi, S., Alizadeh, A., Nemati, M., Samariha, A., 2013. Physical Properties and Printability Characteristics of Mechanical Printing Paper with LWC, BioResources, 8(3), 3646-3656.
• Kipphan, H., 2001. Handbook of Print Media, Springer, ISBN: 978-3-540-67326-2, 1207 Sayfa.
• Kirwan, M.J., 2005. Paper and Paperboard Packaging Technology, Blackwell Publishing Ltd. ISBN: 1–4051–2503–9, Oxford UK, 429 sayfa.
• Lourenço, A.F., Gamelas, J.A.F., Sarmento, P. Ferreira, P.J.T., 2020. Cellulose Micro and Nanofibrils as Coating Agent for Improved Printability in Office Papers. Cellulose 27, 6001–6010 DOI:10.1007/s10570-020-03184-9
• Mettänen, M., 2010. Printing: Methods for Measuring and Predicting the Printability of Paper Printing Methods for Measuring and Predicting the Printability of Paper. Nordic Pulp & Paper Research Journal, 25(3), 391-404. DOI:10.3183/npprj-2010-25-03-p391-404
• Özomay, Z., 2016. Kağıt ve Kartonun Yapısal Özelliklerinin Basılabilirlik Parametrelerine Etkisinin İncelenmesi, T.C. Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Matbaa Eğitimi Anabilim Dalı Yayınlanmamış Doktora Tezi, 171 sayfa, İstanbul
• Preston, J., 2018. The Surface Analysis of Paper, Oxford. DOI: 10.15376/frc.2009.2.749.
• Romano, R.M., 1981. The Gatf Encyclopedia Of Graphic Communications, Graphic Arts Technical Foundation, ISBN: 0-88362-190-8, Minessota, 592 Sayfa.
• Sakarya, S., Doğan Ö. 2014. Kağıt Karton Sektör Raporu, Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği
• Smyth, S., 2009. The Print and Production Manual 11th Edition, Pira International Ltd, ISBN: 1-85802-514-1, 747 Sayfa.
• Svanholm, E., 2007. Printability and Ink-Coating Interactions in Inkjet Printing, Karlstad University Faculty of Technology and Science Chemical Engineering Dissertation, 48 sayfa, Karlstad Sweden.
• Ülgen, M., Oktav, M., Gençoğlu, E.N., 2008. Matbaacının Kağıt Hakkında Bilmesi Gerekenler, BASEV Yayınları, ISBN: 978-9944-0636-0-9, İstanbul, 333 sayfa.
• Wu, M., Xu, R., Liu, C., Li, B., Long, Z., 2020, Amelioration of Physical Properties and Printability of Paper Coated with N-methylated Chitosan, Scientific Reports, DOI:10.1038/s41598-020-66827-8
• Svanholm, E., 2007. Printability and Ink-Coating Interactions in Inkjet Printing, Karlstad University Faculty of Technology and Science Chemical Engineering Dissertation, 48 sayfa, Karlstad Sweden.
• Zhang, L., Zhang, M. Y., & Yang, J. P., 2010, Study on the Prediction Model of Paper Printability. Advanced Materials Research, 174, 370–373. DOI:10.4028/www.scientific.net/amr.174.370