Topluma Hizmet Uygulamaları Dersine Yönelik Öğretmen Adayı Görüşlerinin İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 1, 22 - 41, 21.11.2017

Murat Boran , Fazilet Karakuş

Öz

Bu çalışmanın amacı, Topluma Hizmet Uygulamaları (THU) dersinin değerlendirilmesi yapılırken topluma hizmet kavramı ile THU dersinin amaç, işleniş ve kazanımlarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerini incelemek ve dersin daha etkin öğretimine ilişkin önerileri ortaya koymaktır. Olgu bilim deseninde yapılan bu çalışma, 2014-2015 bahar yarıyılında Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi İngilizce Öğretmenliği bölümü 3. sınıf THU dersini alan yedi adet öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırma problemlerine ilişkin bilgi toplamaya yönelik olarak hazırlanan ve geçerliği iki eğitim programı uzmanının kanısı doğrultusunda sağlanan dokuz adet açık uçlu sorulardan oluşan bir form kullanılmıştır. Formda ayrıca katılımcıların demografik özellikleriyle ilgili bilgilerin sorulduğu kapalı uçlu sorular da yer almaktadır. Elde edilen veriler içerik analizi tekniği ile analiz edilmiştir. Veriler içerikleri doğrultusunda sınıflandırılmış ve temalar oluşturulmuştur. Bu temalar iki eğitim programı uzmanı tarafından incelenmiş, karşılaştırılmış ve ardından güvenirlikleri “Güvenirlik katsayısı=Görüş Birliği/(Görüş Birliği+Görüş Ayrılığı)x100” formülü kullanılarak hesaplanmıştır. 18/(18+3)*100=85 olarak hesaplanan güvenirlik katsayısı, uzmanlar arasında görüş birliğinin sağlandığını ve dolayısıyla çalışmanın iç tutarlılığa sahip olduğunu göstermiştir (Miles & Huberman, 1994). Elde edilen veriler, THU dersinin genel olarak amaçlarına uygun olarak işlendiğini ortaya koymuştur. Dersin amaçlarına ulaşma durumu incelendiğinde, öğretmen adaylarının toplumu daha yakından tanıyıp, toplumla bütünleşme, farklı kurum/kuruluşları tanıma ve işbirliği yapma, öğretmenlik mesleğinin duygusal boyutunu ve maneviyatını tatma, özgüven gelişimine ve sosyalleşmeye katkıda bulunma gibi dersin temel amaçlarına ulaşıldığı ama bazı sorunların da yaşandığı görülmüştür. Öğretmen adaylarının, bu dersi oldukça yararlı bulduğu tespit edilmiş ancak dersin daha verimli hale getirilebilmesi için bazı önerilerin dikkate alınması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Topluma Hizmet Uygulamaları, öğretmen adayı, görüş

An Investigation of Teacher Candidates' Perceptions on Community Service Practices (CSP) Course

Öz

The purpose of this study is to examine the opinions of the teacher candidates about the goals, implementation and outcomes of the Community Service Practices (CSP) Course and to propose suggestions for a more effective teaching of the course. This phenomenological study was carried out with seven teacher candidates in their 3rd year and taking the Community Service Practices (CSP) Course in Mersin University, Faculty of Education, English Language Teaching Department in spring term of 2014-2015 academic year. A form consisting of nine open ended questions which were prepared by the researchers and evaluated by two experts for their validity was used to collect data about research problems. The form also included closed-ended questions where participants were asked about their demographic characteristics. The obtained data were analyzed by content analysis technique. The data were classified according to their contents and the themes were created. These themes were examined and compared by two experts of educational science and then their reliability was calculated using the formula "Reliability=(Number of Agreements/Total Number of Agreements and Disagreement) x 100". The reliability coefficient calculated as 18 / (18 + 3) * 100 = 85 shows that there is a reasonable consensus among the experts and therefore the internal consistency of the study (Miles & Huberman, 1994). The obtained data indicated that the course was overall implemented in line with its goals. As for the achievement of the goals of the course, many goals were considered to be attained because teacher candidates stated that they had the chance to get to know the society better and to integrate with it; cooperated with different institutions; strengthened the emotional dimension and spirituality of the teaching profession; developed self-confidence and socialized more. On the other hand, teacher candidates also reported some issues related to the course. Bearing these findings in mind, it can be concluded that teacher candidates found this course very useful, and that some suggestions about the issues should be taken into account so that the course could be implemented more productively.

Anahtar Kelimeler

Community Service Practices (CSP) Course, teacher candidate, opinion

Kaynakça

• Akkocaoğlu, N. & Albayrak, A. & Kaptan, F. (2010). “Topluma hizmet uygulamaları dersini alan öğretmen adaylarının toplumsal duyarlılık düzeyleri üzerine nitel bir çalışma (HÜ ilköğretim bölümü örneği)”, II. Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sempozyumu’nda sunulmuş bildiri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi. 16–18 Mayıs 2010.
• Arkün, S. & Seferoğlu, S. S. (2010). Topluma hizmet uygulamaları dersinin işlenişine yönelik bir örnek uygulama ve sürece ilişkin öğrenci görüşlerinin değerlendirilmesi. 7. Eğitimde İyi Örnekler Konferansı’nda sunulmuş bildiri. Sabancı Üniversitesi, İstanbul.
• Asturias, H. (1994). Using student’s portfolios to assessment mathematical understanding. The Mathematics Teachers, 87(9), 698-701.
• Avcı, D. (2008). Using students’ diary on science and technology education. Eurasian Journal Of Educational Research, 30, 17-32.
• Banerjee, M. & Hausafus, C. O. (2007). Faculty use of service-learning: Perceptions, motivations, and impediments for the human sciences. Michigan Journal of Community Service Learning, 14(1), 32-45.
• Bloom, L. A. & Bacon. E. H. (1995). Professional portfolios: An alternative perspective on the preparation of teachers of students with behavioral disorders. Behavioral Disorders, 20(4), 290-300.
• Bringle, R. G. & Hatcher, J. A. (1995). A service-learning curriculum for faculty. Michigan Journal of Community Service Learning, 2(1), 112-122.
• Chirema, K. D. (2007). The use of reflective journals in the promoting reflection and learning in post-registration nursing students. Nurse Education Today, 27,192-202.
• Cipolle, S. (2004). Service-learning as a counter-hegemonic practice: evidence pro and con. Multicultural Education, 11(3), 12-23.
• Coşkun, H. (2009). Topluma Hizmet Uygulamaları. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çavuş, E. & Özden, M. (2012). İlköğretim öğrencilerinin fen ve teknoloji dersinde fen günlüğü kullanımına ilişkin görüşleri. Adıyaman Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 2(2), 34 48.
• Çoban, B. & Kaskaya, A. & Ağırbaş, Ö. (2010). Sınıf öğretmenliği bölümünde okuyan öğrencilerin topluma hizmet uygulamaları dersine ilişkin tutumlarının diğer bölümler ile karşılaştırılması (Erzincan üniversitesi örneği. 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu’nda sunulmuş bildiri. Elazığ: Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi. 20- 22 Mayıs 2010.
• Çuhadar, A. (2008). Topluma hizmet uygulamaları dersi aracılığı ile yurttaş-öğretmen yaratmak. VII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu’nda sunulmuş bildiri. Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi. 2–4 Mayıs 2008.
• Dinçer, Ç. & Ergül, A. & Şen, M. & Çabuk, B. (2011). Bir topluma hizmet uygulaması örneği: “Haydi kavram oyuncaklarıyla oynayalım”. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), 19-38.
• Elma, C. & Kesten, A. & Kıroğlu, K. & Uzun, E. M. & Dicle, N. A. & Palavan, Ö. (2010) Öğretmen adaylarının topluma hizmet uygulamaları dersine ilişkin algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi [Educational Adminstration: Theory and Practice], 16(2), 231-52.
• Erciyes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Topluma Hizmet Uygulamaları Rehberi. (2008). Kayseri.
• Gürol, A. & Özercan, M. G. (2010). Topluma hizmet uygulaması dersinin uygulanmasına ilişkin görüşlerin belirlenmesi. 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu’nda sunulan bildiri. Elazığ: Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi. 20- 22 Mayıs 2010.
• Howard, J. (2003). Service-learning research: Foundational issues. In S. H. Billig & A. S. Waterman (Eds.), Studying service-learning: Innovations in education research methodology (pp. 1-12). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Klenowski, V. (2000). Portfolios: Promoting teaching. Assessment in Education, 7, no. 2, 215-236.
• Miclo, S. J. (1997). Math portfolio in the primary grades. Childhood Education, 97,194-199.
• Miles, MB. & Huberman, AM. (1994). Qualitative Data Analysis (2nd edition). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• O’Meara, K. & Niehaus, E. (2009). Service-learning is…How faculty explain their practice. Michigan Journal of Community Service Learning, 16(1), 17-32.
• O'Grady, C. (2000). Integrating service learning and multicultural education: An overview. In C. O'Grady (Ed.), Integrating service learning and multicultural education in colleges and universities (pp. 1-19). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Inc., Publishers.
• Orlang-Barak, L. & Yinon, H. (2007). When theory meets practice: What student teachers learn from quided reflection on their own classroom discourse. Teaching and Teacher Education, 23, 957-969.
• Özdemir, S. M. & Tokcan, H (2010). Topluma hizmet uygulamaları dersinin öğretmen adaylarının görüşlerine göre değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 41-61.
• Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Topluma Hizmet Uygulamaları Dersi Yönergesi. (2009). Denizli.
• Schnaubelt, T & Statham, A. (2007). Faculty perceptions of service as a mode of scholarship. Michigan Journal of Community Service Learning, 14(1), 18-31.
• Sönmez, Ö. F. (2009). Topluma Hizmet Uygulamaları Dersi ve Tanımlar. Aksoy, B., Çetin, T., Sönmez, Ö. F. (Eds.). Topluma Hizmet Uygulamaları. Ankara: PegemA Akademi.
• Sönmez, Ö. F. (2010). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının topluma hizmet uygulamaları dersine yönelik görüşlerinin kazanım boyutunda değerlendirilmesi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 53-71.
• Tanrıseven, I. & Üredi, L. & Yanpar-Yelken, T. (2010). Öğretmen adaylarının topluma hizmet uygulamaları dersine ilişkin kazanımları, karşılaştıkları güçlükler ve çözüm önerileri. 1. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi’nde sunulan bildiri. Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi. 13-15 Mayıs 2010.
• Tuncel, G. & Kop, Y & Katılmış, A. (2011). Sosyal bilgiler dersi öğretmen adaylarının “Topluma Hizmet Uygulamaları” dersine yönelik görüşleri. In Z. Kaya & U. Demiray (Eds.), 2nd
• International Conference on New Trends in Education and Their Implications (pp. 435-447). Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Uğurlu, Z. & Kral, E. (2011). Öğretmen adaylarının topluma hizmet uygulamaları dersinin işleyiş süreci ve kazanımlarına ilişkin görüşleri. In Z. Kaya & U. Demiray (Eds.), 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications (pp. 720-734). Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Wade, A & Demb, A. (2009). A conceptual model to explore faculty community engagement. Michigan Journal of Community Service Learning, 15(2), 5-16.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yılmaz, K. & Horzum, M.B. (2005). Küreselleşme, bilgi teknolojileri ve üniversiteler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (10), 103–121.
• Yükseköğretim Kurulu. (2006). Lisans programı ders içerikleri. Ankara. Erişim tarihi:15.04.2016, http://www.yok.gov.tr/documents/10279/49665/aciklama_programlar/aa7bd091-9328-4df7-aafa-2b99edb6872f