İDEALİST VE REALİST EĞİTİM FELSEFELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 19, 118 - 137, 14.06.2021

Alaattin Küçükaslan , Akif Akto , Turan Akman Erkılıç , Hicret Ulu

Öz

Eğitim, felsefi akımlarla yakın ilişki ve etkileşim içindedir. Felsefeler, eğitimi hem program hem de yönetimi bağlamlarında etkiler. Eğitim felsefesini etkileyen akımlar vardır. Bu akımlardan en önemlileri arasında idealizm ve realizm yer almaktadır. İdealist ve realist felsefenin en önemli temsilcileri, Antik Yunan’da yaşamış iki büyük filozof olan Platon ve Aristoteles’tir. Çalışmada idealist ve realist felsefelerin eğitimle ilgili benzerlik ve farklılıkları tartışılmıştır. Bu amaçla iki felsefenin tarihsel geçmişlerine yer verilmiş; ardından benzerlik ve farklılıkları ortaya konulmuştur. Çalışma alanyazın taramasına dayalı bir çalışmadır. İdealist felsefeye göre bilgi insan zihnindedir. Eğitim bireyi ideale ulaştırmalıdır. İnsanı olması gerektiği gibi eğitmeyi amaçlar. Bilgi doğuştan gelir. Realist eğitim felsefesi ise nesnel bir eğitimi savunur. Araştırma, gözlem, deney gibi yöntemlere yer verilmelidir. İki felsefenin ortak kimi nitelikleri ise şu biçimde özetlenebilir: Toplumun eğitimi önceliklidir. Öğretmen merkezlidir. Çalışmada, İdealist ve realist felsefelerin öğretim programının ögeleri amaç, içerik, öğretim süreci ve ölçme ve değerlendirme boyutlarında daha detaylı irdeleneceği araştırmalar önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İdealizm, realizm, eğitim, Platon, Aristoteles

Teşekkür

Teşekkür ederim.

Kaynakça

• Akto, Akif, (2020), “Sokrates Felsefesinin Dinamikleri”, Sosyal ve Beşeri Bilimlerde Teori ve Araştırmalar II, (Editör: Serdar Özgürk), Gece Kitaplığı, Ankara, s 1-18.
• Aristoteles, (1975), Politika, (Çev. Mete Tuncay),Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Aristoteles, (2017), Metafizik, (Çev. Y. Gurur Sev),Pinhan Yayıncılık, İstanbul.
• Aytaç, Kemal (2012), Avrupa Eğitim Tarihi, Phoenix Yayınevi, Ankara.
• Bayoğlu, Erol, (2012), Platon Ve Aristoteles'in Devlet Anlayışlarının Karşılaştırılması, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Bayraklı, Bayraktar (1986), “Eğitim Felsefesinde İdealizm”, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. 4, s.184-217
• Bayraklı, Bayraktar (1995), “İslam Ve Batı Eğitim Felsefesinde Realism”, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, s.113-153
• Bowen, Glenn A. (2009), "Document Analysis as a Qualitative Research Method", Qualitative Research Journal, Cilt:9, S.2, s. 27-40, doi: 10.3316 / QRJ0902027
• Burkaz, Vildan (2014), ”Platon Ve Roussea'da İnsan Doğası Bağlamında Eğitim”, Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 2, S.2, s.101-112
• Büyükdüvenci, Sabri (1989), “Realizm ve Eğitim”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt: 22, S.1, s.135-149
• Cevizci, Ahmet (2012), Eğitim Felsefesi, Say Yayınları, İstanbul.
• Cevizci, Ahmet (2017), İlkçağ Felsefesi (11. baskı), Say Yayınları, İstanbul.
• Cevizci, Ahmet (2018), Felsefe Tarihi, Say Yayınları, İstanbul.
• Copleston Frederick, (2013), Aristoteles, (Çev. Aziz Yardımlı), İdea Yayınevi, İstanbul.
• Corbin, Juliet ve Strauss, Anselm.(2008), Basics Of Qualitative Research Techniques And Procedures For Developing Grounded Theory (Third Edition), Sage, Los Angeles, USA.
• Çetin, Hasibe (1994), “Eğitimden İdealist Beklentiler Pragmatist Yaklaşımlar”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt: 27, S.2, s. 659-678
• Derbeder, Fazıl, (2007), Platon ve Aristoteles’te Ruh Beden Problem ve Karşılaştırılması, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Denizli.
• Elmas, Büşra, (2019), Platon Ve Locke Felsefelerinde Eğitim Düşüncesi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Erkızan, H. Nur ve Çüçen, A. Kadir. (2013). Felsefe tarihi 1 Antik Çağ ve Orta Çağ felsefe tarihi, (Düz. A. Kadir Çüçen),Sentez Yayıncılık, Ankara.
• Erol, Ahmet ve Erol, Mustafa (2018), “Platon'un ''Devlet'' Eserinin Eğitsel Açıdan Değerlendirilmesi”, Eğitim ve Yeni Yaklaşımlar Dergisi, S.1, s.12-27
• Gökberk, Macit (2017),Felsefe Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Güçlü, Mustafa (2019), Eğitim Felsefesi (2. baskı), Pegem Akademi, Ankara.
• Gündoğan, Ali Osman (2016), Felsefeye Giriş, Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları, İstanbul.
• Güven, Murat, (2014), Platon'un İdealist Ahlakı, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Güzel, Cemal (2003), “Aristoteles'te Bilgi, Bilim, Bilgide Kesinlik”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 20, S.1, s. 126-139
• Himmetoğlu, Beyza ve Erkılıç, Turan Akman (2015), “İdealist Felsefenin Eğitim Yönetimine ve Klasik Yönetim Yaklaşımlarına Etkileri”, Anadolu Journal of Educational Sciences İnternational, Cilt:5, S.2, s.94-108
• Kahyaoğlu, Elif Eylem, (2011), Greklerde ve Aristoteles'te Eğitim, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla.
• Kale, Nesrin (1993), “Eğitime İlişkin Felsefi Ve İdeolojik Görüşler Realizm Ve Eğitim”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, S.1, s.275-287
• Kılıç, Elife (2016), “Platon'un Devlet Diyaloğu Bağlamında Eğitim Anlayışı”, Felsefe Arkivi, S.45,s. 67-84.
• Kurt, İbrahim, (2016), Eğitim Felsefesinin Mahiyeti, Fonksiyonu ve Geleceğine İlişkin Bir İnceleme, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Marsh, Colin J. ve Wills, George. (2007), Curriculum Alternative Approaches Ongoing İssues (4th Edition), Merill Prentice Hall, Ohio.
• Ökten, Adem (2019),”Platon Ve Aristoteles Felsefelerinde Gerçeklik Algısına Dair Kısa Bir İnceleme”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 12, S.65, s. 676-682.
• Özturan, Hümeyra, (2013), Aristoteles Ve Farabi'de Ahlakın Kaynağı Problemi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Platon, (2018), Devlet (35. baskı), (Çev. Sabahattin Eyüboğlu ve M. Ali Cimcoz ), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• Platon, (2019), Yasalar (1. baskı), (Çev. Candan Şentuna ve Saffet Babür), Pharmakon, Ankara.
• Russel Bertrand, (2018), Batı felsefesi tarihi (5. baskı), (Çev.Ahmet Fethi), Alfa Basım Yayım Dağıtım San.ve Tic.Ltd.Şti., İstanbul.
• Senemoğlu, Olkan (2016), “Antik Yunan siyasal düşünüşünde insan doğası ve toplum anlayışı: Platon ve Aristoteles”, İnsan ve İnsan, S.10, s.43-61.
• Sönmez, Veysel (2014), Eğitim Felsefesi, Anı Yayıncılık, Ankara.
• Thılly Frank, (2010), Bir Felsefe Tarihi, (Çev. Nur Küçük ve Yasemin Çevik), İdea Yayınevi, İstanbul.
• Ünder, Hasan (1993), “Platon'un Devletinde Eğitim ve İnsan Doğası”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt: 26, S.1, s. 185-201.
• Wach, Elise. Learning about qualitative document analysis. IDS Practice Papers, 2013. Erişim adresi:https://www.researchgate.net/publication/259828893_Learning_about_Qualitative_Document_Analysis (Erişim tarihi:02.03.2021).
• Wiles, Jon ve Bondi, Joseph. (2002), Curriculum Development A Guide To Practice (6th Edition), Merill Prentice Hall, Ohio.
• Yıldırım, Ali ve Şimşek, Hasan.(2013),Nitel Araştırma Yöntemleri(9. baskı),Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Yılmaz, Zafer (2004), “Aristoles'in Eğitim Anlayışı”, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi S.10,s. 148-159.