MEB Tarafından Uzaktan Eğitimle Yapılan Hizmet İçi Eğitimlerin Öğretmenlerin Mesleki Gelişimlerine Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 24, 131 - 151, 30.11.2023

Sergen Köktaş , Bünyamin Ağalday

https://doi.org/10.55605/ejedus.1341521

Öz

Bu araştırma, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından uzaktan eğitimle yapılan hizmet içi eğitimlerin öğretmenlerin mesleki gelişimlerine etkisini incelemektedir. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik desende yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemi ile seçilen 29 öğretmen oluşturmaktadır. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme formuyla elde edilmiştir. Araştırmanın verilerinin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Bulgulara bakıldığında araştırmaya katılan öğretmenlerin çoğunun yapılan uzaktan hizmet içi eğitimlerin genel olarak amaca uygun olarak yapıldığını, mesleki gelişim ve kişilik gelişimine katkı sağladığı, öğretmenlerin motivasyonlarını artırmada etkili olduğunu ve hizmet içi eğitimlerin güncel bilgi ve becerilere dayalı olduğunu belirtmişlerdir. Uzaktan hizmet içi eğitimlere karşı olumsuz görüşte bulunan öğretmenlerin ise uzaktan hizmet içi eğitimlerin ihtiyaca uygun ve branşa özgü olmadığını, katılım sağlamada eksik olduğunu, uygulamaya dönük olmadığını vs. gibi görüşler belirtmiş ve bu sorunlar giderildiği takdirde eğitimlerin verimli ve etkili olacağını belirtmişlerdir. Araştırmanın sonucunda bazı öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Uzaktan Eğitim, Hizmet İçi Eğitim, Mesleki Gelişim, Öğretmen

Kaynakça

• Arslan, R. (2021). Salgın döneminde uygulanan uzaktan eğitime yönelik tutum ölçeği geliştirilmesi. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23, 369- 393. https://doi.org/10.36543/kauiibfd.2021.017
• Arslantaş, H. İ. ve Özkan, M. (2013). Eğitim müfettişlerinin hizmet içi eğitim ihtiyaçları. Education Sciences, 8(2), 179-192.
• Aslan, A., Göksu, İ., ve Karaman, S. (2018). Uyarlanabilir uzaktan hizmet içi eğitimin başarı ve eğitimin tamamlama süresine etkisi ile öğretmen görüşleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 45, 103-115.
• Ataünal, A. (2003). Niçin ve nasıl bir öğretmen?Ankara: Millî Eğitim Vakfı Yayınları. No: 4. Ayas, A., Çepni, S. ve Akdeniz, A. R. (1993). Development of the Turkish secondary science curriculum. International Science Education, 77(4), 433-440.
• Balaman, F. ve Tiryaki, S. H. (2021). Corona virüs (Covid-19) nedeniyle mecburi yürütülen uzaktan eğitim hakkında öğretmen görüşleri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10(1), 52-84.
• Bağdiken, P. ve Akgündüz, D. (2018). Fen bilimleri öğretmenlerinin teknolojik pedagojik alan bilgisi özgüven düzeylerinin incelenmesi. Gazi ÜniversitesiGazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(2), 535-566. https://doi.org/10.17152/gefad.357224.
• Bal, M. S. ve Karademir, N. (2013). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB) konusunda öz-değerlendirme seviyelerinin belirlenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 15-32. https://doi.org/10.9779/PUJE468.
• Buzpınar, V. ve Tosun, M. (2021). Üniversitelerde pandemi döneminde uzaktan eğitimin verimliliği üzerine bir araştırma (Sakarya Üniversitesi Alman Dili ve Edebiyatı Örneği). PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(2), 116-125. https://doi.org/10.25272 /j.2149-8385.2021.7.2.05
• Bümen, N., Ateş, A., Çakar, E., Ural, G. ve Acar, V. (2012), Türkiye bağlamında öğretmenlerin mesleki gelişimi: sorunlar ve öneriler. Milli Eğitim Dergisi, 194, 31-49.
• Chen, H., & Tseng, H. (2012). Factors that influence acceptance of web-based e-learning systems for the in-service education of junior high school teachers in Taiwan. Evaluation and Program Planning, 35(3), 398-406. https://doi.org/10.1016/j.evalprogplan.2011.11.007
• Creswell, J. (2013). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Sage.
• Çakmak, A. ve Uzunpolat, Y. (2021). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerine göre salgın döneminde uzaktan eğitim. Tasavvur / Tekirdağ İlahiyat Dergisi, 7(1), 855-892. https://doi.org/10.47424/tasavvur.916587
• Çalımfidan, M. (2007). İnternete dayalı uzaktan eğitim ve uzaktan hizmet içi eğitim yöntemiyle bilgisayar eğitimi hakkında öğretmen görüşleri (Tuzla örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul:85,86.
• Çetin, N. (2008). Kuramsal liderlik çözümlemelerinin ışığında, okul müdürlüğü veeğitilebilir durumsal liderlik özellikleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(23), 74- 84.
• Çığlık, H. ve Bayrak, M. (2015). Uzaktan öğrenme ve yapısalcı yaklaşım. IJODE, 1(1), 87-102.
• Delil, Y (2005). Yönetici asistanları ve büro çalışanlarının hizmet içi eğitimleri için bir web tabanlı uzaktan eğitim programı önerisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Demirer, V. ve Dikmen, C. H. (2018). Öğretmenlerin FATİH projesine yönelik görüşlerinin teknolojik pedagojik alan bilgisi bağlamında incelenmesi. İlköğretim Online, 17(1), 26-46. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2018.413735
• D'Costa, A. (2020). Development and deployment of an online course for training in service teachers in digital skills. Sambhāṣaṇ, 1(8), 16-29.
• Ersoy, F. (2016). Fenomenoloji. A. Saban ve A. Ersoy (Edt.), Eğitimde nitel araştırma desenleri içinde (s.51-109). Anı Yayıncılık.
• Gökyer, N. (2012). Öğretmenlerin hizmet içi eğitim sürecinde karşılaştıkları sorunlar ve öncelikli ihtiyaç duydukları konular. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 16(2), 233- 267.
• Gökdere, M. ve Küçük, M. (2003). Üstün yetenekli öğrencilerin fen eğitimindeki durumu. türkiye örneklemi. Kuramda ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 3(1), 101-124.
• Gönen, S. ve Kocakaya, S. (2006). Fizik öğretmenlerinin hizmet içi eğitimler üzerine görüşlerinin. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(19), 37-44.
• Gözler, A. (2009). Birleştirilmiş sınıflı okullarda görev yapan öğretmenlerin yeni ilköğretim programına yönelik görüşleri. Education Sciences, 4(3), 815-832.
• Günbayı, Cantürk, G. (2012). A comparison of primary school teachers and principals’ computer technology usage level. Journal of Human Sciences, 9(2), 1443-1475.
• Gülşen, C. ve Yörük, G. (2021). Okul öncesi eğitim kurumlarında görevli öğretmenlerin hizmet içi eğitimleri. Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 7(40), 1056- 1070. http://dx.doi.org/10.31589/JOSHAS.620
• Harris, D. N. & Sass, T. R. (2008). Teacher Training, Teacher Quality and Student achievement. National Center for Analysis Longitudinal Data in Education Research, Working Paper 3, 1 - 30.
• İşman, A. (2008). Uzaktan eğitim. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Karagöz, B. (2006). Ortaöğretim (genel lise) resim-iş öğretmenlerinin millî eğitim bakanlığınca düzenlenen hizmet içi eğitim faaliyetlerine katılım durumları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kavuk, E. ve Demirtaş, H. (2021). COVID-19 pandemisi sürecinde öğretmenlerin uzaktan eğitimde yaşadığı zorluklar. E-Uluslararası Pedandragoji Dergisi, 1(1), 55-73. https://doi.org/10.27579808/e-ijpa.20
• Keegan, D. (2013). Foundations of distance education. Routledge.
• Kocaoğlu, B. Ü. ve Akgün, Ö. E. (2015). Lise öğretmenlerinin fatih projesi teknolojilerini kullanmaya yönelik öz-yeterlilik inançları. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 4, 259- 276. https://doi.org/10.16991/Inesjournal.81.
• Limon, İ. (2014). Yüz yüze ve uzaktan hizmet içi eğitim faaliyetlerine yönelik öğremten algıları (Sakarya ili örneği) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Maden, S. ve Önal, A. (2021). Türkçe öğretimine yönelik hizmet içi eğitim faaliyetleri üzerine bir inceleme (2001-2017 Arası). Milli Eğitim Dergisi, 50(229), 295-318.
• MEB. (2022). “ÖBA üzerinden açılan eğitimlere 6 milyondan fazla katılım oldu”. https://www.meb.gov.tr/
• Özavcı, E. ve Çelikten, M. (2017). Öğretmen görüşlerine göre uzaktan hizmet içi eğitim uygulamalarında karşılaşılan sorunlar ve çözüm. Turkish Journal of Educational Studies, 4(2), 39-76.
• Özdem, C. (2007). Uzaktan hizmet içi eğitim sistemiyle bilgisayar eğitimi uygulamasının değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara:3.
• Özdemir, S. ve Yalın, H.İ. (1998). Öğretmenlerin hizmet içi eğiti ihtiyacının belirlenmesi üzerine bir araştırma. VII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. 9-11 Eylül 1998. Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Bölümü Yayınları Cilt I.
• Özkara, E. C., Konokman, G. Y. ve Yelken, T. Y. (2018). Eğitimde teknoloji kullanımı hizmetiçi eğitimine katılan öğretmenlerin TPAB özgüvenlerinin incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 371-412.
• Özmen, Ahmet ve Göktay Ediz. İ. (2002). Uzaktan eğitim ve Dumlupınar Üniversitesi modeli. Açık ve Uzaktan Eğitim Sempozyumu:8.
• Öztürk, M. ve Sancak, S. (2007). Hizmet İçi Eğitim Uygulamalarının Çalışma Hayatına Etkileri. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 2(7), 761-794.
• Öztürk, Ö. (2021). Eğitim ve Bilim (Ed. A.Kızılkaya Namlı). Türkiye’de 2001-2020 yılları arasında müzik öğretmenlerine yönelik düzenlenen hizmet içi eğitim programlarına genel bakış (s. 131-146). Efe Akademi Yayınları.
• Parmaksız, R.Ş. (2010). Türkiye’de ve bazı Avrupa Birliği Ülkeleri’nde öğretmenlere yönelik hizmetiçi eğitim programları ve uygulamaları (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara
• Pawan, F., Paulus, T.M., Yalcin, S. & Chang, C.F. (2003). Online learning: Patterns of engagement and interaction among in-service teachers. Language Learning and Technology, 7(3), 119-140.
• Sarısoy, B. ve Alcı, B. (2021). Hizmet içi eğitimde yaratıcı drama temelli aktif öğrenme uygulaması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1-29. https://doi.org/10.9779/pauefd.732952
• Taşlıbeyaz, E. ve Karaman, S. (2014). Uzaktan hizmet içi eğitim alan öğretmenlerin deneyimlerinin İncelenmesi. 7. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Taymaz, H. (1986). Okul yönetimi ve yönetici yetiştirme. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 19(1), 123-135.
• Tekin, S. ve Ayas, A. (2005). Kimya öğretmenlerine yönelik bir hizmet içi eğitim kursunun yansımaları: Akçaabat örneği. Millî Eğitim Dergisi, 165.
• Tok, H. ve Dos, B. (2010). Investigating the opinions of primary and high school teachers regarding online in-service education. European Journal of Educational Studies, 2(3), 331-338.
• Torkul, O. (2012). Uzaktan eğitim ve Türkiye’de yaygınlaşması önündeki engeller, Eğitime Bakış, Eğitim-Öğretim ve Bilim Araştırma Dergisi. 8(23), 42-44.
• Tüzün, F. ve Yörük Toraman, N. (2021). Pandemi döneminde uzaktan eğitim memnuniyetini etkileyen faktörler. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3), 822-845. https://doi.org/10.25287/ohuiibf.780189
• Yalın, H. İ. (2001). Hizmet içi eğitim programlarının değerlendirilmesi. Milli Eğitim, 150, 58- 68.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Baskı). Seçkin Yayınevi