Using dendrochronology methods dating of historical wooden graves in Büyükyurt Village (Niksar-Tokat)

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 3, 187 - 195, 29.09.2021

Ünal Akkemik Hakan Çelik

https://doi.org/10.31195/ejejfs.1000630

Öz

In Tokat-Niksar-Buyukyurt Village, there are 20 graves which are not known to which period and to whom they belong and made with the wooden Cantı technique. The aim of the paper is to determine which periods they belong to by dendrochronology methods by taking samples from the graves. A total of 26 samples were taken from the village mosque and 11 graves and dated. Although the building date of the village mosque is 1935 on the signboard, the woods from the base of the mosque are dated to 1906. It has been determined that these historical graves belong to the period of 1870-1950. It is stated that the area was used as a plateau in the second half of the 19th century. Due to spreading the life in the plateau through the year, it was turned to the village. It can be concluded that the graves were built first in the plateau time and continued to be built for a while afterwards. It can be suggested that these historical graves should be studied in terms of construction technique, sociology and anthropology.

Anahtar Kelimeler

Niksar, wooden grave, Cantı technique, historical grave

Büyükyurt Köyü (Niksar-Tokat) Tarihi Ahşap Mezarların Dendrokronoloji Yöntemleriyle Tarihlendirmesi

Öz

Tokat-Niksar-Büyükyurt Köyü’nde, dönemleri ve kimlere ait oldukları bilinmeyen, ahşap çantı tekniği ile yapılmış 20 mezar bulunmaktadır. Makalenin amacı bu mezarlardan örnekler alınarak hangi dönemlere ait olduğunu dendrokronoloji yöntemleriyle belirlemektir. Köy camisi ile 11 mezardan toplam 26 örnek alınmış ve tarihlendirme çalışmaları yapılmıştır. Köy camisinin tabelasında 1935 yazmasına rağmen temelindeki ahşaplar 1906 yılına tarihlendirilmiştir. Tarihi mezarların da 1870-1950 dönemi aralığına ait olduğu belirlenmiştir. 19.yüzyılın ikinci yarısında yayla olarak kullanıldığı belirtilen yerin, yerleşimin bütün yıla yayılmasıyla köy haline geldiği belirtilmiştir. Bu mezarların da yayla olarak kullanıldığı ve sonrasında da bir süre yapılmaya devam ettiği sonucuna varılabilir. Tarihsel değeri bulunan bu mezarların yapım tekniği ile sosyolojik ve antropolojik açıdan araştırılması gereklidir.

Anahtar Kelimeler

Niksar, ahşap mezar, çantı tekniği, tarihi mezar

Kaynakça

• Akkemik, Ü. and N. Dağdeviren. 2004. Using Dendrochronological Methods to Date the Wooden Materials Used in Balkapanı Han, İ.Ü.Or. Fak. Dergisi 54 (1): 45-53
• Akkemik, Ü., Köse, N., Wazny, T., Kızıltan, Z., Öncü, Ö.E., 2019. Dating and dendroprovenancing of the timbers used in Yenikapı historical jetty (İstanbul, Turkey). Dendrochronologia 57 (2019) 125628
• Akkemik, Ü. and S. Güzel, 2004. Kastamonu civarındaki bazı ahşap yapıların dendrokronolojik yöntemlerle tarihlendirilmesi, Anadolu Universitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi. 5 (1): 65-71
• Akkemik, Ü., B. Aytuğ and S. Güzel, 2004. Archaeobotanical and dendroarchaeological studies in the Ilgarini Cave, Pınarbaşı-Kastamonu, Turkey. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 28 (1): 9-17
• Akkemik, Ü., Köse, N., 2010. With dendrochronology methods determining of construction dates of some important historical buildings in Tokat and its environ. Journal of Faculty of Forestry, İstanbul University (JFFIU) 60 (2), 7–16.
• Bayhan, A. A. 2005. Ordu/İkizce’den Bir Ahşap Camii: Laleli (Eski) Camii”, Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, S. 14, Erzurum, ss. 1-22.
• Can, Y. 2007. Samsun’da Bulunan İki Önemli Ahşap Eser Gökçeli ve Bekdemir Camileri”, Geçmişten Geleceğe Samsun 2. Kitap, Samsun, ss. 509-527.
• Dolu, Y. B. 2015. Kocaeli ve Çevresinde Çandı (Ahşap Yığma) Teknikle Yapılmış Camiler. Uluslararası Gazi Akçakoca ve Kocaeli Tarihi Sempozyumu, Kocaeli: Kocaeli Belediyesi Yayını, s.1685-1701
• Gürsoy, M. 2012. Doğu Kazakistan Tarbagatay yamacındaki Şilikti Baygetöbe kurganı. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi Sayı: 1/3: 40-54.
• Karpuz, H. 1987. Halk Mimarimizde Ahşap Yığma ‘Çantı’ Yapılar. III. Milletler Arası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, Ankara: Başbakanlık Basımevi, Cilt:.5, s.165-181
• Kuniholm, P.I., 2000. Dendrochronologically dated ottoman monuments, A Historical Archaeology of the Ottoman Empire: Breaking New Ground, edited by Uzi Baram and Lynda Carrol. Kluwer Academic/Plenum Publishers, New York
• Simpson, E. 2010. Gordion wooden objects. Cilt 1: The Furniture from Tumulus MM. Series: Culture and History of the Ancient Near East, Volume: 32. ISBN: 978-90-04-16539-7
• Yıldırım Altun, C. 2020. Ahşap eserlerin kullanım alanlarının sınıflandırması. Akademik Sanat Dergisi. 5 (10): 1-18.