Koordinasyon ile Öğretim Yöntemi Uygulamalarının 6 Yaş Çocuklardaki Bazı Motor Becerilere Etkisi

Yıl 2017, Cilt: 17 Sayı: 68, 49 - 61, 20.03.2017

Mustafa Altınkok

Öz

Problem Durumu: Bilim,
teknoloji, eğitim ve sosyal alanındaki ilerleme ve gelişmelerin etkisi, hızlı,
etkili ve işlevsel olarak spor bilimleri ve hareket eğitimi alanlarına da
yansımaktadır. Çocukların aktif olarak katıldığı etkinlikler süresince
çocukların, temel hareket becerileri, beden farkındalığı, motor ve fiziksel
uygunluğunun yanı sıra sosyalleşme düzeylerindeki artışı da olumlu yönde
etkilendiği bilinmektedir. Son gelişmelerin spor bilimi ve hareket eğitimi
alanına entegre olması ile birlikte etkili ve verimli bir öğretim için hareket
eğitimine bakış, öğrenme–öğretme ortamındaki kullanılan öğretim yöntemlerinin
işlevselliği ile çocukların etkinliklere katılımındaki aktifliğin
arttırılmasının önemini ortaya koymaktadır. İlkokuldaki oyun ve fiziki
etkinlikler dersinde, büyük ve küçük kas gruplarını geliştirmek için kullanılan
en etkili yöntemlerden birisi de koordinasyon ile öğretim yöntemidir. Koordinatif yeteneklerin eğitiminde; özellikle de çocuk
dönemi antrenmanlarında, her ısınma evresinde ve sonrasındaki bütün teknik
antrenmanlar da kondisyonel özelliklerin geliştirilmesi için, oyun ve beceri
alıştırmaları şeklinde yapılmakta iken, koordinasyon çalışmalarının erken
yaşlarda daha verimli olduğu, yaş ilerledikçe bilgi alma, kavram ve bilgiyi
işletme süreçlerinin zayıfladığı ifade edilmektedir. Fakat alanyazına bakıldığında
özellikle beden eğitimi alanında öğrenme–öğretme sürecinde kullanılan öğretim
yöntemlerini inceleyen ve geliştiren araştırmaların az olduğu belirlenmiş, bu
araştırma alanyazına katkı sağlayarak öğrenme–öğretme süreci içinde kullanılan
öğretim yöntemlerinin etkililiğini belirleyerek ortaya konulması açısından
önemlidir.

Araştırmanın Amacı: beden eğitimi derslerinde
uygulanan 10 haftalık koordinasyon
ile öğretim yöntemine dayalı etkinlikleri, öğrenme öğretme sürecinde 6
yaşındaki çocuklara uygulayarak, çocukların bazı motor becerilerinin gelişimine
etkisini araştırmak amaçlanmıştır.

Araştırmanın Yöntemi: Araştırmada, “ön test – son test kontrol
gruplu deneysel araştırma modeli kullanılmıştır. Çalışma grubundaki, 6 yaş
ilkokul 1. sınıf, 30 deney ve 30 kontrol grubu olarak toplam 60 öğrenci, okul
yönetimine ve ailelerine gerekli bilgilendirmeler yapıldıktan sonra
çocuklarında kendi istekleri doğrultusunda araştırmaya dâhil edilmiştir.
Araştırmada beden eğitimi derslerinde uygulanan koordinasyon ile öğretim
yöntemine dayalı fiziksel etkinliklerin çocuklardaki bazı motor becerilerin
gelişimine etkisini araştırmak için; çeviklik,
çabukluk, tenis topu fırlatma, ayak ile top kontrol,
halkaya top atma ve koşu koordinasyon motor performans testleri
uygulanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde istatistik
paket programı kullanılmıştır. Deney ve kontrol gruplarının ön test ve son
testleri arasındaki farklılığı bulmak için “bağımsız grup t” kullanılır iken,
deney grubunun ön test – son test ve kontrol grubunun ön test – son test
aralarındaki farklılığı bulmak için ise “eşleştirilmiş grup t” istatistik
testleri kullanılmıştır. Araştırmada veriler; koordinasyon parkurları,
aktivite sınıfı, spor salonu ve okul bahçesinde çocukların da aktif katılımı
ile çalışmaların özelliklerine uygun olarak dizayn edilerek uygulatılmıştır.
Ölçümler; araştırmacı, ölçüm yardımcısı ve testlerden alınan puanları forma
işleyen bir röportör olmak üzere üç kişi ile yapılmıştır. Verilerin toplanması
dört aşamada gerçekleştirilmiştir.

1-      
Ön çalışma

2-      
Ön testlerin uygulanması

3-      
Koordinasyon ile öğretim yöntemine dayalı
etkinlikleri içeren beden eğitimi programının uygulanması

4-      
Son testlerin uygulanması

Araştırmanın Bulguları: İstatistik sonuçlarına göre, deney ve kontrol
gruplarının ön test; çeviklik, çabukluk, tenis topu
fırlatma, ayak ile top kontrol, halkaya top atma
ve koşu koordinasyon “bağımsız grup t” testi
sonucunda, ortalamalar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark
bulunamamıştır (p>0,05). Kontrol grubu ön–son test; çeviklik,
çabukluk, tenis topu fırlatma, ayak ile top kontrol,
halkaya top atma ve koşu koordinasyon
“eşleştirilmiş grup t” testi sonucunda, ortalamalar arasında istatistiksel
olarak anlamlı fark bulunamamıştır (p>0,05). Deney grubu ön–son test; çeviklik,
çabukluk, tenis topu fırlatma, ayak ile top kontrol,
halkaya top atma ve koşu koordinasyon
“eşleştirilmiş grup t” testi sonucunda, ortalamalar arasında son testler lehine
istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0,001). Deney ve kontrol
gruplarının son test; çeviklik, çabukluk, tenis topu fırlatma, ayak ile top kontrol, halkaya top atma ve koşu
koordinasyon “bağımsız grup t” testi sonucunda,
ortalamalar arasında deney grubu lehine farklı düzeylerde istatistiksel olarak
anlamlı fark bulunmuştur. (p<0,05; p<0,01; p<0,001).

Araştırmanın Sonuçları ve Öneriler: Araştırmada, deney grubuna uygulanan koordinasyon ile
öğretim yöntemine dayalı aktiviteleri içeren beden eğitimi derslerinin, kontrol
grubuna uygulanan beden eğitimi derslerine göre, motor becerin gelişimine
katkısının daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Beden eğitimi dersindeki
öğrenme–öğretme sürecinde Koordinasyon ile öğretim yöntemine dayalı
aktivitelere yer verilmesi, 6 yaş çocukların motor becerilerinin gelişimine
etkisinin daha yüksek olduğu söylenebilir. Aktivite seviyelerinin yüksek olmasına dikkat edilmeyen çocukların, ileriki dönemlerde bazı
solunum problemlerinin ortaya çıkabileceği, çocukluk döneminde yapılan
fiziksel aktivite programlarına önem verilmesi ve bu dönemde, aktif yaşamın ve rekreatif
etkinliklere katılımın ileriki yaşlarda aktif bir yetişkinliği sağlayabileceği
düşünülmektedir. Sonuç olarak; plânlı, uzun süreli ve
çocukların aktif olarak uygulamalara katılımının sağlanacağı, koordinasyon ile
öğretim yöntemi etkinliklerinin, 6 yaş çocukların motor becerilerini
geliştirmesinin yanı sıra bu dönemdeki çocukları bir üst eğitim kademesine,
psikomotor gelişim evreleri yönünden ve grup içi ve gruplar arası sosyal
ilişkilerin etkililiği noktasında, optimum düzeyde bir birey olarak
yetiştirilebileceği anlaşılmaktadır. Öğretmenlere;
büyük ve küçük kasları kullanarak vücut koordinasyonunu sağlayan etkinliklere
daha fazla zaman ayırmaları gerektiği, araştırmacılara ise; çocukların daha
aktif olduğu ve vücudun koordinatif yetilerini geliştirmeye yönelik eğitim
programlarını test eden araştırmalar planlamaları önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Hareket eğitimi, fiziksel aktivitede yöntemler, beden eğitiminde koordinasyon öğretimi, spor eğitimi, oyun eğitimi

The Effect of Coordinated Teaching Method Practices on Some Motor Skills of 6-Year-Old Children *

Öz

Purpose:  This study was designed to examine the
effects of Coordinated Teaching Method activities applied for 10 weeks on
6-year-old children, and to examine the effects of these activities on the
development of some motor skills in children. Research Methods: The
“Experimental Research Model with Pre-test and Post-test Control Group” was
used in the study. To examine
the effects of the Coordinated Teaching Method activities on the development of
some motor skills in children, the agility, quickness, throwing a tennis ball,
controlling the ball with feet, throwing a ball to a ring, and turning
coordination motor performance tests were used.

Findings According to the statistical results, no significant
differences were identified between the pre-test values of the experimental
group and the control group, and between the averages of the pre-test and
post-test values of the control group. Although a significant difference was
found between the pre-test and post-test values in favor of the post-tests in
the experimental group, significant differences were found at various levels
between the post-test values of the experimental and control groups in favor of
the experimental group.

Implications for Research and
Practice: It has been shown that planned and long-term coordinated teaching
activities can make children more active, develop the motor skills of
6-year-old children, and bring them up to an upper level education in terms of
psychomotor development levels, and the efficiency of the intragroup and
intergroup social relations will be developed at an optimum level.

Anahtar Kelimeler

movement education, methods in physical activity, coordinated teaching in physical education, Sport education, Games education

Kaynakça

• Altfeld, K. (1998). Die entwicklung der gesamtkorper koordination im grundschulalter. Koln, Diplomarbeit Koln.
• Altinkok, M. (2006). Temel motor hareketlerin gelistirilmesini iceren beden egitimi program tasarisinin 5–6 yas cocuklarin temel motor hareketlerinin gelisimine etkisinin arastirilmasi (Master dissertation). Marmara Universitesi, Egitim Bilimleri Enstitusu, Istanbul.
• Altinkok, M. (2015). Examining the effects of “activity education with coordination” on the development of balance and arm power in 6-year-old primary school children. İnternational Online Journal of Educational Sciences, 7(4), 140-147. doi:http://dx.doi.org/10.15345/iojes.2015.04.019
• Altinkok, M. (2016). The effects of coordination and movement education on pre school children’s basic motor skills improvement. Universal Journal of Educational Research, 4(5), 1050-1058. doi: 10.13189/ujer.2016.040515
• Ballard, W. (2004). A catalyst for quality physical education. Journal of Physical Education, Recreation & Dance, 75(3), 40-47.
• Bos, K., & Wohlmann, R. (1987). Allgemeiner sportmotorischer test fur kinder (AST 6-11) zur diagnose der konditionellen und koordinativen leistungsfähigkeit. Lernhilfen fur den Sportunterricht, 36, 145-160.
• Bower, J. K., Hales, D. P., Tate, D. F., Rubin, D. A., Benjamin, S. E., & Ward, D. S. (2008). The childcare environment and children’s physical activity. American Journal of Preventive Medicine. 34(1), 22–29.
• Boz, M. (2011). 5-6 yas grubu cocuklara uygulanan temel hareket egitim programinin hareket becerilerinin gelisimine etkisi (Unpublished doctoral dissertation). Gazi Universitesi, Egitim Bilimleri Enstitusu, Ankara.
• Celebi, B. (2010). Hareket egitiminin okuloncesi egitim kurumlarindaki 5–6 yas grubu cocuklarda fiziksel ve motor gelisime etkisi (Master dissertation). Mugla Universitesi, Sosyal Bilimler Enstitusu, Mugla.
• Chatratli, R. Chatrath, R., Shenoy, R., Serratto, M., & Thoele D. G. (2002). Physical fitness of urban American children, Pediatric Ccardiol, 23(6), 608-612. doi:10.1007/s00246-001-0074-3
• Dursun, Z. (2004). Temel becerileri iceren ozel beden egitimi program tasarisinin okuloncesi 6 yas cocuklarin motor beceri erisileri uzerine etkisi (Master dissertation). Hacettepe Universitesi, Saglik Bilimleri Enstitusu, Ankara.
• Fuchslocher, J., Romann, M., & Gulbin, J. (2013). Strategies to support developing talent. Schweizerische Zeitschrift fur Sportmedizin und Sporttraumatologie 61(4), 10–14.
• Gallahue, D. L. (1982). Understanding motor development in children. New York, NY: John Wiley & Sons.
• Gray, Ty-Am., & Judy, O. (2003). Primary school students' choices for a healthy active lifestyle. Journal of Physical Education, Recreation &
• Dance, 74(6), 52-57. http://dx.doi.org/10.1080/07303084.2003.10609221
• Harre, D. (1982). Principles of sports traning. Sportverlag, Berlin, Sportverlag.
• Hirtz, P. (1985). Koordinative fähigkeiten im schulsport. Berlin, Sportverlag.
• Hirtz, P. (2002). Koordinative fähigkeiten–gewandtheit–motorische kompetenz. İn G. Ludwig & B. Ludwig (Hrsg.). Koordinative fähigkeiten–koordinative. Kompetenz. (59-64). Kassel: University, Fachbereich 03, Fachrichtung Psychologie.
• Hollmann, W., & Hettinger, T. (1976). Sportmedizin – arbeits – und trainingsgrundlagen. Stuttgart, Schattauer.
• Jimmy, H. I. (2003). Participation in extracurricular physical activity in middle schools. Journal of Physical Education, Recreation & Dance, 4(4), 10. http://dx.doi.org/10.1080/07303084.2003.10609192
• Kerkez, F. İ. (2004). Gelistirilmis oyun-egzersiz programinin anaokulu cocuklarinda lokomotor becerilere etkisi., Spor Bilimleri Dergisi, 15(2), 76-90.
• Kerkez, F. İ. (2006). Oyun ve egzersizin yuva ve anaokuluna giden 5-6 yas grubu cocuklarda fiziksel ve motor gelisime etkisinin arastirilmasi (Doctoral dissertation). Karadeniz Teknik Universitesi, Sosyal Bilimler Enstitusu, Trabzon.
• Kiphard, E. J. (1970). Bewegungs-und koordinationsschwächen im grundschulalter. Schriftenreihe zur Praxis der Leibesubungen und des Sports. Band 39, Verlag Hofmann/Schorndorf.
• Kiphard, E. J., & Schilling, F.., & Kiphard, E. S. (1974). Korperkoordinationstest fur kinder (KTK). Beltz Verlag: Weinheim, Beltz.
• Kiphard, J. (1972). Bewegungskoordination und ihre schulung. İn: Koch, K. (Hrsg.). Motorisches lernen–uben–trainieren. (151-168), Schorndorf.
• Korkmaz, N. H., & Erol, S. (2004). Farkli egitim almis ogretmenlerin okul öncesi donemde yer alan beden egitimi ve spor aktivitelerini uygulamalarin iliskin bir inceleme (Bursa Ornegi). Journal of Physical Education and Sport Sciences, 6(3), 8-17.
• Kosel, A. (1994). Schulung der bewegungskoordination. Beratungsstelle fur Schadenverhutung des HUKVerbandes Koln (Hrsg.), Schorndorf.
• Meinel, K. & Schnabel, G. (2007). Bewegungslehre. Sportmotorik. Abriss einer Theorie der sportlichen Motorik unter pädagogischem Aspekt. (11. Aufl.). Aa-chen: Meyer & Meyer.
• Ozturk, A. (2009). 5-6 yas grubu cocuklarda farkli hareket egitim modellerinin fiziksel gelisim ve fiziksel uygunluk ozelliklerine etkisinin incelenmesi (Master dissertation). Marmara Universitesi, Saglik Bilimleri Enstitusu, Istanbul.
• Parish, L. E., Rudisill, M. E., & Onge, P. M. (2007). Mastery motivational climate: influence on physical play and heart rate in african american toddlers. Research Quarterly for Exercise and Sport, 78(3), 171-178.
• Prätorius, B., & Milani, T. L. (2004). Mmotorische leistungsfähigkeit bei kindern: koordinationsund gleichgewichtsfähigkeit: untersuchung des leistungsgefälles zwischen kindern mit verschiedenen sozialisationsbedingungen. in: Deutsche Zeitschrift für Sportmedizin 55(7/8), 172-176.
• Roth, K., & Winter, R. (1994). Entwicklung koordinativer fähigkeiten. İn : Baur, J., Bos, K., & Singer, R. Motorische entwicklung: Ein handbuch. Hofmann Schorndorf, 191-216.Entwicklung koordinativer fähigkeiten. Teoksessa J. Baur, K. Bös & R. Singer (toim.) Motorische
• Entwicklung. (191–216). Schorndorf: Verlag, Hofmann.
• Rutledge, C. D. (1993). The level of motor skill development of preschool children provided a physical education program and preschool children provided with free play environments. (The Dissertation for the Degree of Doctor of Education), University of Northern Colorado, Greeley, Colorado, USA.
• Sandercock, G., Angus, C., & Barton, J. (2010). Physical activity levels of children living in different built environments. Journal of Preventive Medicine, 50(4), 193–198.
• Tzuriel, D., & Egozi, G. (2010). Gender differences in spatila ability of young children: the effects of training and processing strategies. Child Development, 81(5), 1417–1430.
• Wellnitz, İ., & Hirtz, P. (1983). Langzeitwirkungen eines pädagogischen experimentes zur entwicklung koordinativer fähigkeiten in der unterstufe. Korpererziehung, 33, 4-7.