Problem Statement: Research studies indicate that teachers with negative
attitudes toward science tend to use didactic approaches rather than
approaches based on students’ active participation. However, the reviews
of the national academic literature in Turkey located a few research
studies on the relationship between playful science experiences and
attitudes toward science. This study examines the following components
of attitudes: a) enjoyment of learning science and b) interest and
motivation toward science, the nature of the classroom environment, and
the content of group work.
Purpose of the Study: The purpose of this study was to determine
preservice science teachers’ attitudes on the roles of playfulness, content of
group work, and the class atmosphere after taking a two-semester
required science methods course.
Methods: Data were collected by a survey and an open-ended question to
examine the role of playful science experiences and positive classroom
atmosphere on preservice science teachers’ attitudes toward learning and
teaching science. Forty-two preservice teachers participated in the study,
18 males and 24 females with an average age of 20. The course was
designed to model inquiry-based science teaching, and it focused on
discrepant event demonstrations and fun and playful hands-on activities
for preservice teachers.
Playful science teaching and learning attitude positive social environment
Problem Durumu: Yapılan araştırmalar fen bilimlerine karşı negatif tutumu olan
öğretmenlerin bu derse daha az zaman ayırdığını, öğrencilerin ders içi etkinliklere
katılımına ve keşfetmelerine dayanan dersler yerine düz anlatım yolunu seçtiklerini
göstermektedir. Yurtdışında yapılan araştırmalar, oyun aracılığıyla gerçekleştirilen
etkinliklerin hem öğretmenin hem de öğrencilerin fen bilgisine karşı tutumlarını
olumlu yönde geliştirdiğini ortaya koymaktadır. Ancak yapılan alanyazın
taramasında, ülkemizde oyunla bütünleştirilmiş fen bilgisi öğretimi/öğrenimi ile
öğretmen ya da öğretmen adaylarının tutumları arasındaki ilişkiyi araştıran
çalışmalara rastlanamamıştır. Bu çalışmada, tutumun fen öğrenimi ve öğretimi
deneyimlerinden duyulan mutluluk, öğretmen algısı, derse dair motivasyon, sınıf
ortamının özellikleri ve gerçekleştirilen etkinlikler konu edilmiştir.
Araştırmanın Amacı: Bu çalışmada oyun yoluyla yapılan fen bilgisi etkinlikleri, grup
çalışmaları ve pozitif sınıf atmosferinin öğretmen adaylarının fen öğrenme ve
öğretmeye karşı tutumlarıyla olan ilişkisi incelenmiştir.
Araştırmanın Yöntemi: Oyun yoluyla gerçekleştirilen fen bilgisi etkinliklerinin,
pozitif sınıf atmosferinin öğretmen adaylarının fen öğrenme ve öğretim tutumları
arasındaki ilişki ele alınmıştır. Veri toplama aracı olarak anket ve açık uçlu bir soru
kullanılmıştır. Çalışma, bahar ve güz yarıyılında okutulan Fen Bilgisi Öğretimi ve
Laboratuar Uygulamaları I ve II dersinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya yaş
ortalamaları 20 civarında 18 erkek, 24 kız toplam 42 öğretmen adayı katılmıştır. Söz
konusu derslerde araştırma ve oyun yoluyla fen öğretimi yaklaşımı esas alınmıştır.
Araştırmanın Bulguları: Öğretmen adaylarının ankete vermiş oldukları puanlar, fen
öğretimi dersi ile ilgili değişkenlerin ortalamalarının oldukça yüksek ve bu
değişkenler arasında anlamlı bir ilişki olduğunu göstermiştir. Fen bilgisi öğrenimi ve
öğretimine karşı olumlu tutum geliştirmeyi en çok belirleyen değişkenlerin oyun
yoluyla işlenen etkinliklerinin fen öğrenmeyi kolaylaştırması ve bu etkinliklerin dersi
sıkıcı olmaktan kurtarması olduğu belirlenmiştir. Bu değişkenlerin genel tutumun
%43’ne denk geldiği saptanmıştır. Öğretmen adaylarınca en çok eğlenceli ve oyun
içeren etkinliğin a) kara kurbağası için teraryum yapma ve besin zincirini gözlemek
için onu böceklerle besleme, b) çeşitli aynalar ve merceklerle deneyler yapma, c)
atmosfer basıncının Erlenmayer üzerindeki balona basıncını keşfetme, d) hidrojen balonu yapma ve balondaki gazın yanıcı özelliği ile ilgili deneyler yapma ve e)
araştırma projesi yapmak olmuştur. Öğrencilerin yapmış olduğu değerlendirmelere
göre derste oyun gibi ve eğlenceli bulunan deneylerin ortak özellikleri şunlardır: 1)
ilginç ve süpriz etkinliklerin derste işlenmesi, 2) biyoloji ile ilgili gerçek hayattan
deneyimlerin deneyimlerin derste yaşatılması, 3) derste işlenen kavram ya da doğal
olayların görselleştirilebilmesi, 4) deneylerde yeni, sıradışı, ve beklenmedik şeylerin
yaşanması, 5) araştırma becerilerinin öğrenilmesi.
Araştırmanın Sonuçları ve Öneriler: Bu çalışmada fen öğrenimi ve öğretimine karşı
pozitif tutum geliştirmede, oyun yoluyla fen öğretiminin motivasyon içeren
özellikleri vurgulanmıştır. Yaparak-yaşayarak fen öğretiminde özellikle keşfederek
yapılan etkinliklerin eğlenceli ve oyun içermesi, öğretmenin ilgisini çekmesinin yanı
sıra, onlara fen etkinliklerini çocuklar için nasıl daha fazla oyun içerecek şekilde
işlemeleri, ilgi çekici hale getirmeleri ve daha verimli kılma konularında model
almalarını sağlayacak deneyimler sunmaktadır. Bu çalışmanın sonuçları fen
öğretiminde ilgi ve tutum geliştirmek için, fen derslerinde birçok ilgi uyandıran
farklı etkinliklerin gerçekleştirilmesinin yanı sıra, yapılan etkinliklerin oyun ile
bütünleştirilerek öğrencileri araştırma ve keşfetmeye cesaretlendirecek sınıf
ortamlarının düzenlenmesini önermektedir.
Oyun yoluyla fen öğretimi pozitif sınıf ortamı tutum fen bilgisi öğretimi
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 29 Temmuz 2015 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Sayı: 58 |