Öz
Batı Anadolu’da, geçmişte haksızlığa uğrayanın yanında olan zeybekler, özellikle Millî Mücadele yıllarında vatanın özgürlüğü için savaşmalarıyla, halkın sevgilisi haline gelmiş, halk her yerde her ortamda ve her şekilde zeybeklerin yanında olmuş, onlara sıkı sıkı sarılmış ve bağlanmışlardır. Halk, bu duygu, düşünce ve anlayışla, zeybeklere takdir ve hayranlıklarını içeren türküler yakmışlardır. Bu sebeple zeybekliğe ithaf edilen hatta zeybeklik kurumunun içerisinden çıkan müziklerin; kahramanlık, savaş, hasret, sevgi, ayrılık, üzüntü gibi konular üzerine kurulduğu bilinmektedir. Bu yakılan türkülerin kültürel değerleri vardır ve gelecek nesillere aktarımı, eksiksiz, net bir şekilde sağlanmalıdır. Buradan yola çıkarak; ezgileri notalayan kişilerin veya kurumların, müzik ölçülerinin zaman tespitinde veya birim değer tespitlerinde yeteri kadar özenli davranmadığı saptanmıştır. Eski alışkanlıklara göre konulmuş birim değerler veya zamanlar ile notalama yapılmamalıdır. Notalar, hız ile belirlenen birim değerlere göre yazılmalıdırlar. Ayrıca, 27 zamanlı ölçülerin, 9 zamanlı ölçü içerisine zorlama yapılarak notaya alanların da olduğu tespit edilmiştir. Bu tür yanlışlıkların doğru algılandığı durumlarda ise karışıklık çıkması elbette kaçınılmazdır ve gelecek nesillere aktarımda karmaşaya sebep olabilecektir. Bu çalışmanın amacı; günümüze kadar gelen zeybek müzik repertuvarı içerisinde tespit ettiğimiz sorunları, bilimsel bir tabana oturmayan ezgi derlemelerini, notaya alımları ve bunların sonucunda oluşan zamansal, tempo ve bireşimsel karışıklığı gidermektir. Çalışma, bugüne kadar doğru bilinen yanlışları karşılaştırmalı yöntem kullanarak, araştırmalar sonucunda varılan zamansal, tempo ve bireşimsel özellikleri farklı örneklerle ortaya koymayı hedeflemektedir.
Anahtar Kelimeler
Zeybek zeybeklik kurumu zeybek müziği 9 zamanlı ölçüler bireşimler tempo
Kaynakça
- Akgül, H. (1998). Manisa Türküleri. Manisa.
- Çine, H. (2003). Burdurdan Damlalar. Burdur.
- Erkan, S. (2012). Beden Dili ve Dans Eğitiminin Oyunculuk Sanatındaki Yeri Üzerine Bir Yöntem Önerisi. İzmir.
- Haydar Avcı. (2001). Zeybeklik ve Zeybekler. Almanya.
- İyiöz, E. (1999). Teke Yöresi Antalya Türküleri ve Oyun Havaları. Antalya.
- Karademir, A. (2003). Zeybek Dansları. Halk Bilimi Araştırmaları, 195-196.
- Onur Akdoğu. (2004). Bir Başkaldırı Öyküsü Zeybekler Tarihi, Ezgileri, Dansları. İzmir.
- Özbilgin, M. Ö. (2003). Zeybeklik Kurumu ve Zeybek Oyunları. İzmir.
- Özer, H. (2011). Antalya Folkloru ve Halk Oyunları. Antalya.
- Sarısözen, M. (1962). Türk Halk Musikisi Usulleri. Ankara.
- Urhan, S. (2004). Öyküleri ve Notalarıyla Gurbet Havaları. İzmir.
- Uslu, M. (2003). Bodrum Türküleri, Öyküleri ve Musikişinasları. Bodrum.
Öz
In western Anatolia; zeybeks, who stood by those who suffered wrong in the past, became the love of the local people, especially during the years of the National Struggle, as they fought for the freedom of the country, and the people stood by the zeybeks everywhere, under any circumstances and in every way, they were tightly held and attached to them. With this feelings, thoughts and understanding, Western Anatolian people made a lot of folk songs for the zeybeks. For this reason, the music that is dedicated to zeybeks and even originated from the “Institution of Zeybeks”; was founded on subjects such as heroism, war, longing, love, separation, and sorrow. These folk songs have cultural values and their transmission to future generations must be provided in a complete and clear manner. Based on this; it has been determined that the people or institutions that score the melodies do not act diligently in determining the time or unit value (time signatures) of the musical measures. Notating should not be made with unit values or times set according to old habits. Notes should be written according to the unit values determined by the tempo value. In addition, it was determined that the 27 beat time signatures were forcibly scored in the 9 beat time signatures. In cases where such mistakes are perceived as “correct”, confusion is inevitable and may be seen in “correct” transfer to the future generations. This study aims; eliminating the problems we have identified in the zeybek music repertoire that has survived until today, melody collections not having any scientific basis, confusing and “wrong” scoring resulting temporal, tempo and rhythmic composition confusion. The study aims to reveal the temporal, tempo and rhythmic composition features obtained as a result of the researches with different examples by using the comparative method.
Anahtar Kelimeler
Zeybek zeybek institution zeybek music 9 time meter rhythmic composition tempo
Kaynakça
- Akgül, H. (1998). Manisa Türküleri. Manisa.
- Çine, H. (2003). Burdurdan Damlalar. Burdur.
- Erkan, S. (2012). Beden Dili ve Dans Eğitiminin Oyunculuk Sanatındaki Yeri Üzerine Bir Yöntem Önerisi. İzmir.
- Haydar Avcı. (2001). Zeybeklik ve Zeybekler. Almanya.
- İyiöz, E. (1999). Teke Yöresi Antalya Türküleri ve Oyun Havaları. Antalya.
- Karademir, A. (2003). Zeybek Dansları. Halk Bilimi Araştırmaları, 195-196.
- Onur Akdoğu. (2004). Bir Başkaldırı Öyküsü Zeybekler Tarihi, Ezgileri, Dansları. İzmir.
- Özbilgin, M. Ö. (2003). Zeybeklik Kurumu ve Zeybek Oyunları. İzmir.
- Özer, H. (2011). Antalya Folkloru ve Halk Oyunları. Antalya.
- Sarısözen, M. (1962). Türk Halk Musikisi Usulleri. Ankara.
- Urhan, S. (2004). Öyküleri ve Notalarıyla Gurbet Havaları. İzmir.
- Uslu, M. (2003). Bodrum Türküleri, Öyküleri ve Musikişinasları. Bodrum.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Müzik |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 23 Kasım 2020 |
| Kabul Tarihi | 12 Aralık 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 |
Kaynak Göster
Cited By
AYDIN YÖRESİ HALK DANSLARI EZGİLERİNİN YAPISAL ANALİZİ
Motif Akademi Halk Bilimi Dergisi
https://doi.org/10.12981/mahder.1510340
Eurasian Journal of Music and Dance