Microtonal Clarinet Barrel and Sliding Thumb-Rest

Yıl 2019, Sayı: 15, 145 - 156, 31.12.2019

Özge Usta

https://doi.org/10.31722/ejmd.668480

Öz

One of the scientific outputs of the project named “The New System Microtonal Clarinet Mouthpiece/ Barrel and Sliding Thumb-Rest Project” funded by Yaşar University Scientific Research Project (SRP) is the subject of the production of microtonal clarinet barrel, a system that can be extended and shortened during the performance of the clarinet instrument. Within the scope of the project, the prototype has been produced and within the mechanism inside the product, high notes and low notes can easily played without interruption during execution. It has been able to obtain all the coma sounds from B flat and A clarinet used in western music with the subject of the invention. Thus, it has made these clarinets more useful and ergonomic in maqam music, especially in Turkish music. The National Patent Application of the product named Microtonal Clarinet Barrel” was filed on 22.08.2019 with the number 2019/12692. The connection is established with the company for the licensed manufacturer of the product.
The second product of the article named “Sliding Thumb-Rest” is an innovation in which the right hand, which provides the sounds to be obtained, as well as holding the instrument during the performance, makes it move 360 degrees instead of standing as it is customary. All similar products are currently imported and we are addicted abroad in this regard. Within the scope of this project, both an innovation in terms of movable mechanism and the emergence of a product that can be exported through domestic production have been introduced.

Anahtar Kelimeler

Clarinet, Clarinet Barrel, Microtonal Clarinet Barrel, Clarinet Thumb-Rest, Sliding Thumb-Rest

MİKROTONAL KLARNET BARELİ VE HAREKETLİ KLARNET PARMAKLIĞı

Öz

Yaşar Üniversitesi tarafından Bilimsel Araştırma Projesi (BAP) kapsamında fonlanan “Yeni Sistem Mikrotonal Klarnet Beki/Bareli ve Hareketli Klarnet Parmaklığı” adlı projenin bilimsel çıktılarından birisi olan makalenin konularından ilki, klarnet enstrümanının icrası esnasında uzayıp kısalabilen bir sistem olan “Mikrotonal Klarnet Bareli” ile ilgilidir. Proje kapsamında prototipi üretilmiş olan bu ürünün içindeki mekanizma sayesinde sesler icra esnasında kesintiye uğramaksızın tizleştirip pestleştirilir. Makale konusu olan buluş, batı müziğinde kullanılan si bemol ve la klarnetlerden, bir komadan itibaren tüm komalı sesleri elde edebilmeyi sağlamış; bu klarnetleri, Türk müziği başta olmak üzere makamsal müziklerde daha kullanışlı ve ergonomik hale getirmiştir. Mikrotonal Klarnet Bareli buluş başlığı ile 22.08.2019 tarihinde 2019/12692 numaralı Ulusal Patent Başvurusu yapılmış; ürünün lisanslanmasına yönelik üretici şirketle bağlantı kurulmuştur.
Makaleye konu olan proje ürünlerinin ikincisi “Hareketli Klarnet Parmaklığı” ise icra esnasında enstrümanı tutmanın yanı sıra seslerin elde edilmesini sağlayan sağ elin, gelenekte olduğu üzere sabit durması yerine 360 derece hareket edebilir duruma getirmesi ile ilgili yeniliktir. Parmaklıkla ilgili olarak hali hazırda benzer ürünlerin tamamı ithal olup bu konuda dışa bağımlı olunduğu düşünülürse, bu proje kapsamında hem hareket edebilir mekanizma yönünden bir inovasyon yapılması hem de yerli üretim yapılarak ihraç edilebilecek bir ürünün ortaya çıkması söz konusu olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Klarnet, Klarnet Bareli, Mikrotonal Klarnet Bareli, Klarnet Parmaklığı, Hareketli Klarnet Parmaklığı

Kaynakça

• Akıneri A. (B.T.). Akıneri Ayarlı Barel. (çevrimiçi) http://www.akineri.com/barel-kalak-flut-agizlik/ (Erişim Tarihi: 10.05.2019).
• Barret, G. (1999). Development of the Clarinet. (çevrimiçi) https://www.niu.edu/gbarrett/resources/development.shtml (Erişim Tarihi: 28.11.2019).
• Haciev, P. (2016). Temel Müzik Teorisi. İstanbul, Pan Yayıncılık.
• Karadeniz, M. E. (2013). Türk Muûsikîsinin Nazariye ve Esasları. İstanbul, İş Bankası Kültür Yayınları.
• MikroEnsemble (B.T.). MikroEnsemble. (çevrimiçi) http://www.mikroensemble.com/ (Erişim Tarihi: 28.11.2019).
• Özkan, İ. H. (2003). Türk MûsıkîsiNazariyatı ve UsûlleriKudüm Velveleleri. İstanbul, Ötüken Neşriyat A.Ş.
• Salman, Y. (2006). Klarinetin Mekanik Yapısı, Tarihsel Süreç İçerisindeki Gelişimi, Klarinet Repertuvarındaki Bazı Önemli Resital Eserleri: C. Saint-Saens “Sonata”, F. Poulenc “Sonata”, C. Debussy “Premiere Rhapsody”, R. Schuman “Fantasiestück” (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mimar Sinan Üniversitesi, SBE, İstanbul.
• Selanik, C. (2010). Müzik Sanatının Tarihsel Serüveni/Müziğin Görkemli Yolculuğu. İstanbul, Doruk Yayımcılık.
• Selçuk, M. C. (2009). Tampere Olmayan Seslerin Klarnette İcrası, Bazı Basit ve Şed Türk Müziği Makamlarında Klarnet Alıştırmaları. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Haliç Üniversitesi, SBE, İstanbul.
• Sındır, E. (2011). Alman ve Fransız Klarinet Sistemlerinin Gelişim Süreci. (Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi). Anadolu Üniversitesi, GSE, Eskişehir.
• Sözer, V. (2005). Müzik Ansiklopedik Sözlük. İstanbul, Remzi Kitabevi.
• Tanrıkulu, Ö. (2017). Özge Gülbey Usta’nın “Klarnete Atıf” İsimli Klarnet Konçertosu’nun İncelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yaşar Üniversitesi, SBE, İzmir.
• Uçan, A. (2018). Müzik Eğitimi Temel Kavramlar-İlkeler-Yaklaşımlar ve Türkiye’deki Durum. Ankara, Arkadaş Yayınevi.
• Yener, S.&Çiçek, V. (2016). Adım Adım Uygulamalı Müzik Teorisi ve Armoni/Başlangıçtan İleri Düzeye. Ankara, Pegem Akademi