J. J. Rousseau's Thoughts about the Origin and Birth of Music

Yıl 2021, Sayı: 18, 1 - 17, 30.06.2021

Banu Mustan Dönmez , Sultan Bilget Güçlüer

https://doi.org/10.31722/ejmd.956656

Öz

This study focused on Jean-Jacques Rousseau’s thoughts on the origin and birth of music. Like Aristotle, Rousseau traced the origins of arts, language, and music to imitation (mimesis) and aesthetic pleasure (delectation). He associated the origin of music and language with a shared origin arising from human cognition. A musicologist, composer, and naturalist enlightenment philosopher, Rousseau’s philosophical system was translated into his thoughts on music as well. He advocated that, just like education, politics, and economics, science and art should be based on nature, too. For this reason, he critically approached the new state of art, which seems overly complex and devoid of emotion in the axis of learning and performance (e.g., harmony, modern notation system, musical tones reduced to major-minor tonality, lyrics separated from music, and music reduced to instrumental music). Rousseau was, above all, a philosopher. Therefore, it would be unreasonable to expect him to have a full performance on music theory and composition. However, his essential role in musicology was due to the relation between his thoughts on music and his philosophy, steering the future. The reflection of his pure philosophy, which was compatible with nature, on his understanding of science and art is critical because it shows the linearity between his thoughts, discourses and practices. He considered music a means of grasping the truth and in that sense, he admired Antiquity. He designed simple notation methods in line with his idea of capturing the essence of music and passing it down to future generations rather than fixating on its flashy features. Rousseau appreciated lyrics and melody more than harmony because, to him, they were more suitable to imitate nature and non-temperamental systems.

Anahtar Kelimeler

J. J. Rousseau, Enlightenment, Origins of Music, Genesis of Music, Mimesis

J. J. ROUSSEAU’nun MÜZİĞİN KÖKENİ ve DOĞUŞU ile İLGİLİ DÜŞÜNCELERİ

Öz

Bu çalışma, J. J. Rousseau’nun müziğin kökeni ve doğuşu ile ilgili düşünceleri üzerine oluşturulmuştur. Rousseau, sanatların, dilin ve müziğin kökenini Aristoteles gibi taklide (mimesis) ve estetik hazza (hoşlanma) dayandırmış; bu bağlamda müzik ve dilin kökenini insanın bilişsel yapısından kaynaklanan ortak bir kökenle ilişkilendirmiştir. Bir müzikolog ve besteci olan doğacı aydınlanma filozofu Rousseau, felsefi sistemini müzik üzerine olan düşüncelerine de yansıtmıştır. Rousseau, tıpkı eğitimde, siyasette, ekonomide olduğu gibi bilimde ve sanatta da doğanın temel alınması gerektiğini savunmuştur. Bu nedenle sanatın öğrenilmesi ve icrası ekseninde aşırı karmaşık ve duygudan yoksunlaşmış görünen yeni haline (armoni sanatı, modern notasyon sistemi, müzikal tonların majör-minöre indirgenmesi, sözlerin müzikten ayrılması ve müziğin çalgısal müziğe indirgenmesi gibi) eleştirel yaklaşmıştır. Rousseau’nun temel çalışma alanı felsefe olduğundan, O’nun müzik teorisi ve bestecilik üzerine tam tekmil bir performans sergilemesi beklenemezdi. Ancak burada filozofun müzikoloji açısından en önemli yönü, müzik üzerine ortaya attığı düşüncelerin kendi felsefi sistemiyle olan bağlantısı ve geleceğe yön vermesidir. Doğayla uyumlu ve arı felsefesinin bilim ve sanat anlayışına da yansıması; müziği hakikati kavratan bir gereç olarak algılaması ve bu yönüyle Antikiteye özenmesi; dolayısıyla müziğin gösterişli yönünden çok özünü kavramaya ve sonraki kuşaklara aktarmaya yönelik düşünsel yaklaşımına uygun, basit nota yazım yöntemleri tasarlaması; söz ve melodiye de, doğayı taklite daha uygun olması yönüyle armoniden daha fazla değer vermesi, bu filozofun düşünceleri, söylemleri ve uygulamaları arasındaki doğrusallığı göstermesi açısından önemlidir.

Anahtar Kelimeler

J. J. Rousseau, Aydınlanma, Müziğin Kökeni, Müziğin Doğuşu, Taklit Kuramı

Kaynakça

• Akan, N. (2017). Jean-Jacques Rousseau ve Müzik. İstanbul Aydın Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi. 3 (5), 23-30.
• Alsan, N. (1962). Jean- Jacques Rousseau Hayatı, Sanatı, Eseri. İstanbul: Varlık Yayınevi.
• Aristoteles (2001). Poetika. Çev. İsmail Tunalı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Bakır, K. (2007). Jean-Jacques Rousseau'nun Natüralist Eğitim Anlayışı. Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi. 15, 103-122.
• Cevizci, A. (2007). Felsefeye Giriş. Bursa: Sentez Yayınları.
• Cevizci, A. (2008). Aydınlanma Felsefesi Tarihi. Bursa: Asa Kitapevi.
• Cevizci, A. (2017). Aydınlanma Felsefesi. Say Yayınları: İstanbul.
• Engineri, M. (2008). Uygarlık Tarihi, Aydınlanma Çağı ve Felsefesi Adlı Konunun Araştırılması. Mersin Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, 1-15.
• Ertuğrul, T. (2020). Rousseau’nun Müzik Teorisinin Yapısökümü. Felsefi Düşün Akademik Felsefe Dergisi, 15, 40-69.
• Herder, J. G. and Bohlman P. V. (2017). Song Loves The Masses: Herder on Music and Nationalism. California: Universty of California Press.
• İşler, E. (1999). Voltaire ve Rousseau Etrafında Aydınlanma Çağı Fransız Yazını'na Bir Bakış. PAÜ, Eğitim Fakültesi Dergisi, 5, 48-53.
• Lovejoy, A. O. (1923). The Supposed Primitivism of Rousseau's "Discourse on Inequality. Modern Philology, The University of Chicago Press, 21(2), 165-186.
• Mustan Dönmez, B. (2009). Anadolu Tasavvufunda Ritüel Müziğinin Kültüre Gömülü Olma ve Anıştırılma Durumları, Folklor Edebiyat, 58, 107-115.
• Mustan Dönmez, B. (2015). Müziğin Kökeni Üzerine. Ankara: Gece Kitaplığı.
• Mustan Dönmez, B. (2019). Etnomüzikolojinin Temel Kavramları. İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Nettl, B. (1983). The Study of Ethnomusicology: Twenty-nine Issues and Concepts. Chicago: University of Illinois Press.
• Oransay, G. (1977). Bağdarlar Geçidi. İzmir: Küğ Yayınları.
• Rousseau, J. J. (1975). Complete Dictionary of Music. Çev. French W. Waring, New York: AMS Press.
• Rousseau, J. J. (1991). İtiraflar II. Çev. Arif Obay, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Rousseau, J. J. (1998). Essay On The Origin of Languages and Writings Related to Music. Trans. and ed. by Scott, T. J., New England, Hanover and London: Published by Dartmouth College University Press.
• Rousseau, J. J. (2003). İnsanlar Arasındaki Eşitsizliğin Kökeni. Çev. Ertuğ Ergün, Ankara: Yeryüzü Yayınevi.
• Rousseau, J. J. (2017). Melodi ve Müziksel Taklit ile ilişki İçinde Dillerin Kökeni Üstüne Deneme. Çev. Ömer Albayrak, İstanbul: Kültür Yayınları.
• Rousseau, J. J. (2018). Bilimler ve Sanatlar Üstüne Söylev. Çev. Sabahattin Eyüboğlu, İstanbul: Kültür Yayınları.
• Scott, T. J. (1997). Rousseau and the Melodious Language of Freedom. Chicago: The University of Chicago Press, 803-829.
• Shiner, L. (2017). Sanatın İcadı Bir Kültür Tarihi. Çev. İsmail Türkmen, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Sözer, V. (2012). Müzik Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Topses, M. D. (2010). Aydınlanma Sosyolojisi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Tylor, E. (1949). Rousseau’s Conception of Music. Music and Letters, Oxford Universty Press, 30/3, 231-242.
• Weber, A. (1991). Felsefe Tarihi. Çev. Vehbi Eralp, İstanbul: Sosyal Yayınlar.