EVALUATION OF BODY POSITIVITY MOVEMENT WITHIN THE FRAMEWORK OF META FEMINISM ON INSTAGRAM

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 1, 50 - 87, 27.01.2025

Melike Sejfula

Öz

The body appears as a phenomenon on which various policies are implemented by power in order to ensure social control. In this context, the ‘ideal’ body measurements produced by power and industry are being imposed on society and normalized through the media. While the beauty, aesthetics, sports and fashion industries regularly renew these 'ideal' measurements, individuals shape their lives accordingly to attain these measurements. However, individuals who do not accept the body norms that have been established over time have come together and formed the Body Positivity Movement, which includes the acceptance of bodies of all sizes. With the new media, the scope of the movement has expanded and large audiences have been reached through social media platforms, especially Instagram. When the popularity of the movement increased, it attracted the attention of the industry and, like any popular trend, it began to use it for its own interests. Brands have launched plus-size collections, agreements have been made with plus-size models, and feminist discourses used by the Body Positivity Movement have been included in advertisements. This situation has paved the way for criticism of the movement as having entered into collaboration with industry and losing its resistance character. In the study, these discussions were opened to discussion under the umbrella of meta-feminism. In this context, the aim of the study is to reveal how the Body Positivity Movement, which was created as a resistance to the ‘ideal’ body measurements, took place on Instagram in Turkey and whether the criticisms directed at the movement were reflected in the content produced on Instagram. The content analysis method was used in the study. Accounts that regularly produce content within the scope of the Body Positivity Movement on Instagram were included in the sample and the contents they produced was analyzed. As a result of the study, it was noted that although the Body Positivity Movement had a resistance character when it first emerged, it was transformed by the industry in line with its own interests over time. In this case, it has been seen that it is effective for some accounts that want to take advantage of the popularity of the movement to produce content and collaborate with brands within the scope of the movement in order to increase their follower numbers. Another noteworthy result was that the Body Positivity Movement, like many other popular trends, has become less popular over time, and there has been a significant decrease in the number of content produced

Anahtar Kelimeler

Body, Body Positivity Movement, Commodity Feminism, Instagram

META FEMİNİZMİ ÇERÇEVESİNDE BEDEN OLUMLAMA HAREKETİ’NİN INSTAGRAM ÜZERİNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Beden, iktidarlar tarafından toplumsal denetimi sağlamak amacıyla üzerinde çeşitli politikalar gerçekleştirilen bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu kapsamda günümüzde iktidarlar ve endüstri tarafından üretilen ‘ideal’ beden ölçüleri, medya aracılığıyla topluma benimsetilmekte ve normalleştirilmektedir. Güzellik, estetik, spor ve moda endüstrileri ‘ideal’ beden ölçülerini düzenli olarak yenilerken bireyler ise ‘ideal’ölçülere sahip olmak için yaşamlarını bu doğrultuda şekillendirmektedir. Ancak zaman içerisinde oluşturulan beden normlarını kabul etmeyen bireyler, bir araya gelerek tüm ölçülerdeki bedenlerin kabulünü içeren Beden Olumlama Hareketi’ni oluşturmuştur. Yeni medyayla birlikte hareketin kapsamı genişlemiş ve sosyal medya platformları özellikle de Instagram ile geniş kitlelere ulaşılmıştır. Hareketin popülerliği artınca endüstrinin dikkatini çekmiş ve popüler olan her akım gibi kendi çıkarları doğrultusunda kullanmaya başlamıştır. Markalar, büyük beden koleksiyonları çıkarmış, büyük beden modellerle anlaşmalar yapılmış ve reklamlarda Beden Olumlama Hareketi’nin kullandığı feminist söylemlere yer verilmiştir. Bu durum hareketin, endüstriyle iş birliği içerisinde girdiği ve direniş niteliğini yitirdiği gibi eleştirel yapılmasına zemin hazırlamıştır. Çalışmada bu tartışmalar meta feminizmi çatısı altında tartışmaya açılmıştır. Bu kapsamda çalışmanın amacı, ‘ideal’ beden ölçülerine direniş niteliğinde oluşturulan Beden Olumlama Hareketi’nin Türkiye’de Instagram’da nasıl gerçekleştiği ve harekete yöneltilen eleştirilerin, Instagram’da üretilen içeriklere yansıyıp yansımadığını ortaya koymaktır. Çalışmada içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Instagram’da Beden Olumlama Hareketi kapsamında düzenli olarak içerik üreten hesaplar örnekleme dahil edilmiş ve ürettikleri içerikler analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda, Beden Olumlama Hareketi’nin ilk çıktığı dönemlerde direniş niteliği taşımasına rağmen zamanla endüstri tarafından kendi çıkarları doğrultusunda dönüştürüldüğü dikkat çekmiştir. Bu durumda hareketin popülerliğinden yararlanmak isteyen bazı hesapların takipçi sayılarını arttırmak için hareket kapsamında içerik üretmelerinin ve markalarla iş birliği yapmalarının etkili olduğu görülmüştür. Ayrıca Beden Olumlama Hareketi’nin popüler olan birçok akım gibi zaman içerisinde popülerliğinin azaldığı, üretilen içerik sayısında önemli bir düşüş yaşandığı dikkat çeken diğer bir sonuç olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Beden, Beden Olumlama Hareketi, Meta Feminizmi, Instagram

Kaynakça

• Akestam, N., Rosengren, S., & Dahlen, M. (2017). Advertising “like a girl”: Toward a better understanding of “femvertising” and its effects. Psychology & Marketing, 795-806.
• Aziz, A. (2020). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem ve Teknikleri. Nobel Yayıncılık.
• Banet-Weiser, S. (2012). Free self-esteem tools?”: brand culture, gender, and the dove real beauty campaign. R. Mukherjee (Edt), Commodity activism (s. 39-56). New York University Press.
• Başlar, G. (2016). Yeni medyada kültürel aktivizm bağlamında mizahın eleştirel kullanımı:'Bobiler.örg' üzerine netnografik bir inceleme. [Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Baudrillard, J. (2021). Tüketim toplumu (F.Keskin, Çev.), Ayrıntı Yayınları.
• Baxter, A. (2015). Faux activism in recent female-empowering advertising. Elon Journal of Undergraduate Research in Communications. 48-58.
• Butler, J. (2005). İktidarın psişik yaşamı: Tabiyet üzerine teoriler (F. Tütüncü, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Cohen, R., Newton-John, T., & Slater, A. (2020). The case for body positivity on social media: Perspectives on current advances and future directions. Journal of Health Psychology. 1-9.
• Chen, E. (2013). Neoliberalism and popular women’s culture: Rethinking choice, freedom and agency. European Journal of Cultural Studies, 440-452.
• Cwynar-Horta, J. (2016). The commodification of the body positive movement on Instagram. Stream: Culture/Politics/Technology. 36-56.
• Dalessandro, A. (2016, 19 Haziran). 15 influencers define body positivity. bustle. https://www.bustle.com/articles/165804-15-definitions-of-body-positivity.
• Dowsett, J. E. (2010). Commodity feminism and the Unilever corporation: or how the corporate imagination appropriates feminism. Affinities: A Journal of Radical Theory, Culture, and Action, 1-9.
• Erdem, B. N., & Yıldız, A. C. (2019). “İdeal”in sınırında bir mücadele:beden olumlama hareketi üzerine bir alımlama analizi. Erciyes İletişim Dergisi, 1483-1506.
• Featherstone, M. (1982). The body in consumer culture. Theory Culture&Socıety, 18-33.
• Federici, S. (2018). Cadılar, cadı avı ve kadınlar (B. Tanrısever, Çev.). Otonom Yayıncılık. Foucault, M. (2004). Felsefe sahnesi (I. Ergüden, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2019a). Biyopolitikanın doğuşu (A. Talya, Çev.). Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Foucault, M. (2019b). İktidarın gözü (I. Ergüden, Çev). Ayrıntı Yayınları.
• Foucault, M. (2020). Cinselliğin tarihi (H. Uğur Tanrıöver, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Gill, R., & Scharff, C. (2011). New Femininities: Postfeminism, Neoliberalism and Subjectivity. Palgrave Macmillan.
• Goldman, R., Heath, D., & Smith, S. L. (1991). Commodity feminism. Critical Studies in Mass Communication, 333-351.
• Işık, E. (1998). Beden ve toplum kuramı. Bağlam Yayınları.
• Kümbetoğlu, B. (2017). Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma. Bağlam Yayıncılık.
• Lazar, M. M. (2007). “Feminist critical discourse analysis: Articulating a feminist discourse praxis. Critical Discourse Studies, 141-164.
• Luck, E. (2016). Commodity feminism and ıts body: the appropriation and capitalization of body positivity through advertising. Liberated Arts: a journal for undergraduate research, 1-9.
• McRobbie, A. (2004). Post feminism and popular culture. Feminist Media Studies, 255-264.
• Price, J., & Shildrick, M. (1999). Openings on the body: A critical introduction . J. Price, & M. Shildrick (Edt.), Feminist theory and the body (s. 1-14). Routledge.
• Sastre, A. (2014). Towards a Radical Body Positive: Reading the online “body positive movement”. Feminist Media Studies, 929-943.
• Sobczak, C., & Scott, E. (2022). Our story. Thebodypositive. https://thebodypositive.org. Şener, G. (2019). Metalaşmış feminizm kadınları güçlendirir mi? 8 mart dünya emekçi kadınlar günü reklamlarının feminist eleştirel söylem analizi. Kültür ve İletişim, 146-172.
• Thompson, C. J., & Hirschman, E. C. (1995). Understanding the socialized body: A poststructuralist analysis of consumers' self-conceptions, body images, and self-care practices. Journal of Consumer Research, 139-153.
• Turner, B. S. (2020). Beden ve toplum sosyal teoride arayışlar (İ. Kaya, M.B. Bulut, Çev.). Nobel Yayıncılık. Woodson, A. (2016 19 Haziran). 15 influencers define body positivity büstle. https://www.bustle.com/articles/165804-15-definitions-of-body-positivity.