Kütahya-Gediz Koşullarında Yetiştirilen Rezene (Foeniculum vulgare Mill.) Bitkisinin Uçucu Yağ Bileşenlerinin Belirlenmesi

Yıl 2019, Sayı: 16, 131 - 135, 31.08.2019

Hasan Basri Karayel

https://doi.org/10.31590/ejosat.536951

Cited By: 2

Öz

Bu araştırma, 2015 yılında Kütahya ili Gediz
ilçesinde Rezene (Foeniculum vulgare
Mill.) bitkisinin uçucu yağ bileşenlerini ve uçucu yağ oranını belirlemek
amacıyla yürütülmüştür. Tarla denemeleri tesadüf blokları deneme desenine göre
3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Tohumlar 20 cm sıra arası ve 30 cm sıra üzeri
mesafede dikilmiş yılda iki biçim yapılmıştır. Foeniculum vulgare Mill.’nin toprak üstü kısımlarının uçucu yağları
analiz edilmiştir. Bu bitkilerin uçucu yağları hidrodestilasyon (GC_MS/FID)
yoluyla elde edilmiştir. Lokasyondaki uçucu yağ oranı sırasıyla birinci ve
ikinci biçim %1,83 - %1,51 olarak saptanmıştır. Uçucu yağda ana bileşen olarak
birinci biçimde; trans-anethole %85,82, limonene %5,94, p-allylanisole %4,26, fenchone
%1,20, ikinci biçimde, trans-anethole  %91,08,
p-allylanisole %4,18,   limonene  %2,77 olarak tespit edilmiştir. Yapılan
çalışma sonunda; uçucu yağ bileşenlerinin terbenler bakımından daha zengin
olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Foeniculum vulgare Mill., Uçucu yağ, Trans-anethole

Determination of Essential Oil Components of Fennel (Foeniculum vulgare Mill.) Grown in Kütahya-Gediz Conditions

Öz

This research was carried out in 2015 in Kütahya-Gediz district in order to determine the volatile oil components ond volatile oil rates in the fennel plant (Foeniculum vulgare Mill.). Field experiments were repeated in 3 replicates according to randomized block design. The seedlings were planted by a horizontal distance of 30 cm and vertical distance of 20 cm. The volatile oils of the above-ground parts of Foeniculum vulgare Mill. (fruit) were analyzed. This plant’s volatile oil was obtained by hydrodistillation method (GC_MS/FID). The volatile oil rates for the first and second harvest were determined 1,83% and1,51% respectively. The main components of the volatile oil were determined as follows for the first harvest; trans-anethole 85,82%, Limonene 5,94%, p-allylanisole 4,26%, Fenchone 1,20% whereas these rates were as follows for the socond harvest; trans-anethole 91,08%, p-allylanisole 4,18%, Limonene 2,77%. As a result of the study, the essential oil components were found to be richer in terpenes. 

Anahtar Kelimeler

Foeniculum vulgare Mill., Essential oil, Trans-anethole

Kaynakça

• Anonim, 2015a. İklim Verileri. Kütahya Meteoroloji İl Müdürlüğü, Kütahya.
• Anonim 2015b. Toprak Analizi Sonuçları. Kütahya Ziraat Odası Başkanlığı, Kütahya.
• Arabacı, O., Bayram, E. 2005. Farklı Sıra Arası ve Tohumluk Miktarlarında Kişniş (Coriandrum sativum L.)’in Bazı Morfolojik ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi,Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi, Antalya, 535-540.
• Baytop, T. 1984. Türkiye’ de Bitkiler İle Tedavi. İstanbul Üniv. Yay. No: 3255, Ecz. Fak. Yay. No: 40,İstanbul.
• Baytop, T. 1999. Türkiye’de Bitkilerle Tedavi. Nobel Tıp Kitabevleri, 2. baskı, s. 320.
• Damjanovic, B., Lepojevic, Z., Zivkovic, V., Tolic, A. 2005. Extraction of fennel (Foeniculum vulgare Mill.) seeds with supercritical CO2: Comparison with hydrodistillation, Food Chemistry, 92, 143–149.
• European Pharmacopoeia, 4th edition, Council of Europe, Strasbourg (2002).
• Escop, Escop Monographs, 2nd edition, Thieme, New York, 162-168 (2003).
• Kan, Y., Kartal, M., Aslan, S., Yıldırım, N. 2006. Farklı koşullarda Yetiştirilen Rezene Meyvelerinin Uçucu Yağ Bileşenleri, Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 35 (2), 95-101.
• Karaca,A., Kevseroğlu, K. 2001. Kişniş (Coriandrum sativum L.) ve Rezene (Foeniculum vulgare Mill.) Bitkilerinde Fenolojik, Morfolojik ve Bazı Teknik Özellikler Üzerinde Araştırmalar, Türkiye 4. Tarla Bitkileri Kongresi, Tekirdağ, 243-248.
• Oğuz, A. 2000. Rezene (Foeniculum vulgare var. dulce)’de Farklı Yetiştirme Yöntemlerinin Verim ve Uçucu Yağ Oranına Etkisi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana, I.
• Özkan, F. 1999.Tatlı Rezene (Foeniculum vulgare Mill. Var. Dulce)'de Bitki Sıklığının Verim ve Verim Öğeleri Üzerine Etkileri, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, I.
• Özek, T.,Tabanca,N., Demirci,F., David E. Wedgeand K. Hüsnü Can Başer. 2010. Enantiomeric Distribution of Some Linalool Containing Essential Oil sand Their Biological Activities. Rec. Nat. Prod. 4:4. 180-192.
• Raal, A., Orav, A., Arak, E. 2012, Essential Oil Composition of Foeniculumvulgare Mill. Fruits From Pharmacies in Different Countries, Natural Product Research, 26 (13), 1173–1178.
• Saharkhiz, M.J., Tarakeme, A. 2011, Essential Oil Content and Composition of Fennel (Foeniculum vulgare L.) Fruits at Different Stages of Development,Journal Of Essential Oil Bearıng Plants, 14 (5), 605-609.
• Skoula, M., J. E. Abbes, C. B. Johnson. 2000. Genetic variation of volatile sandros marinicacidin populations of Salvia fruticosa Mill, growing in Crete.Journal of Biochemica lSyste matics and Ecology, 28:551-561.