Asansör Sistemlerinde Gürültü Ölçümü

Yıl 2021, Sayı: 24, 75 - 80, 15.04.2021

Adem Candaş Abdül Melik Sancak Cevat Erdem İmrak

https://doi.org/10.31590/ejosat.901187

Öz

Asansörler çalışma prensipleri gereği rijit ana yapı sistemlerine doğrudan bağlanan raylar üzerinde hareket etmektedir. Bu nedenle asansör kabininin kalkış ve duruşlarında fren sisteminin etkisiyle bazı anlık darbe kaynaklı gürültüler oluşmaktadır. Bununla beraber kalkış ve duruş arasında da düşey doğrultuda mesnetlenmiş kılavuz rayların üzerindeki hareketli parçalar nedeniyle yapısal titreşim ve gürültüler oluşmaktadır. Mekanik aksamların yanı sıra asansörün enerji ve kontrol panolarında kullanılan röle, kontaktör gibi ekipmanlar da anlık gürültü kaynağı olabilirler. Bu çalışmada konut binasında hizmet veren bir asansörün gürültü ölçüm metodolojisi ele alınmış ve kapsamlı bir araştırma ile gürültü kaynaklarının belirlenmesi ve gürültünün azaltılması için alınması gereken tedbirler açıklanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Asansör, Kılavuz ray, Gürültü, Gürültü Mevzuatı

Noise Measurement in Elevators

Öz

Elevators are designed as a lifting equipment moving through rigid guide rails that assembled the elevator shaft directly. For this reason, intermittent sounds occurred during both regular operation and start and stop of cars can generate annoying noise. Structural vibrations and noises occur due to moving parts on guide rails. In this study, the noise measurement methodology in an elevator serving in a residential building was explained and measures were taken to determine the noise level and sources. The precautions and suggestions were discussed to reduce the noise level in an elevator system.

Anahtar Kelimeler

Elevator, Guide Rail, Noise, Noise Regulations

Kaynakça

• Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği. (2010). R.G. T.04.06.2010 S.27601.
• Binaların Gürültüye Karşı Korunması Hakkında Yönetmelik. (2017). R.G. T.31.05.2017 S.30082.
• Cibse. (2015). Transportation Systems in Buildings- CIBSE Guide D- 2015 (5th Edition). In: CIBSE.
• DIN. (2018). Sound insulation in buildings- Part 1: Minimum requirements. (Standart No. DIN 4109-1:2018-01).
• Jeong, A., Kim, K-W., Shin, H-K., Yang, K-S. (2017). Criteria and Characteristics of Elevator Noise in Apartments. Applied Mechanics and Materials, 873, 231-236. doi.org/10.4028/www.scientific.net/AMM.873.231
• Jonovsky, L. (1986). Elevator Mechanical Design Principles and Concepts: Chichester: Ellis Harwood Ltd
• Landaluze, J., Portilla, I., Pagalday, J. M., Martínez, A., Reyero, R. (2003). Application of active noise control to an elevator cabin. Control Engineering Practice, 11(12), 1423–1431. https://doi.org/10.1016/S0967-0661(03)00077-7
• ISO. (2012). Measurement of ride quality Part 1: Lifts (elevators). (Standart No. ISO 18738-1:2012).
• İmrak, C.E., Gerdemeli, G. (2000) Asansörler ve Yürüyen Merdivenler, Birsen Yayınevi, İstanbul
• Strakosch, G. R., Caporale, R. S. (2010). Vertical Transportation Handbook, 4th ed. John Wiley & Sons Inc.
• TSE. (2004). Akustik- Yapılarda hizmet donanımlarından kaynaklanan ses basınç seviyelerinin ölçülmesi- Mühendislik yöntemi. (Standart No. TS EN ISO 16032:2004)
• TSE. (2005). Akustik- Hava ile yayılan ses ve darbe sesi yalıtımının ve donanım sesinin sahada ölçülmesi- Araştırma (survey) yöntemi. (Standart No. TS EN ISO 10052:2005)
• VDI. (2011). Acoustical design for lifts with a machine room. (Standart No. VDI 2566 Blatt 1)
• VDI. (2011). Acoustical design for lifts without machine room. (Standart No. VDI 2566 Blatt 2)
• VDI. (2012). Sound insulation between rooms in buildings- Dwellings- Assessment and proposals for enhanced sound insulation between rooms. (Standart No. VDI 4100)