Sürdürülebilir Kalkınma İçin Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Türkiye Ölçeğinde Değerlendirilmesi

Yıl 2021, Sayı: 26 - Ejosat Özel Sayı 2021 (HORA), 155 - 164, 31.07.2021

Cem Emeksiz Muhammed Musa Fındık

https://doi.org/10.31590/ejosat.948729

Cited By: 8

Öz

Dünya üzerinde enerji kaynaklarına duyulan ihtiyaç gün geçtikçe artarak büyümektedir. Gelişmekte olan ülkelerde nüfus giderek artmakta, toplumların yaşam standartları gün geçtikçe yükselmekte ve sanayileşme faaliyetleri yaygınlaşmaktadır. Teknolojik anlamda ilerleme ile paralel olarak enerjiye duyulan ihtiyacın artması ve önümüzdeki yıllarda daha da artacak olması kaçınılmaz bir gerçektir. Fosil yakıtlar olarak adlandırılan doğal enerji kaynakları geçmişten günümüze yaygın olarak enerjiye duyulan ihtiyacın karşılanması adına yıllardır kullanılmaktadır. Bu fosil yakıtların dünya üzerinde önemli derecede çevresel problemlere neden olması ve yakın tarihte rezervlerinin bitecek olması önemli bir sorun teşkil etmektedir. Enerji temini ve tedarikinin sağlanmasında fosil yakıtlara bağlı kaynakların kullanımı için en önemli alternatif yenilenebilir enerji kaynaklarıdır. Türkiye, yenilenebilir enerjiye olan ilginin arttığı bu dönemde gerek özel sektör gerekse devlet kanallı teşvikler ile önemli yatırımlar yapmaktadır. Yenilenebilir enerji kaynakları bakımından da oldukça zengin bir altyapıya ve hammaddeye sahiptir. Bu çalışmada Türkiye’nin mevcut enerji potansiyeli incelenerek, yenilenebilir enerji alanındaki son gelişmeler, yatırımları ve son durumu değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yenilenebilir enerji kaynakları, Fosil yakıtlar, Enerji politikası, Türkiye

Evaluation of Renewable Energy Resources for Sustainable Development in Turkey

Öz

The need for energy resources on earth is growing day by day. In developing countries, the population and the living standards of societies are increasing day by day, and industrialization activities are becoming widespread. It is an inevitable fact that the need for energy will increase in parallel with technological progress and will increase even more in the coming years. Natural energy sources, called fossil fuels, have been widely used for years to meet the need for energy from the past to the present. The fact that these fossil fuels cause significant environmental problems around the world and have run out of reserves in recent history poses a significant problem. Renewable energy sources are the most important alternative for the use of fossil fuel-dependent resources in the supply and providement of energy. During this period, when interest in renewable energy is growing, Turkey makes significant investments with incentives through both the private sector and the state channel. It has a very rich infrastructure and raw materials in terms of similar renewable energy sources. In this study, Turkey's current energy potential was examined and recent developments, investments and recent status in the field of renewable energy were evaluated.

Anahtar Kelimeler

Renewable energy sources, Fossil fuels, Energy policy, Turkey

Kaynakça

• Acaroğlu, M. (2003). Alternatif Enerji Kaynakları. İstanbul: Nobel Yayınevi.
• Adıyaman, Ç. (2012). Türkiye'nin Yenilenebilir Enerji Politikaları. Niğde: Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Atçı, M. E. (2012). Türkiye’nin Enerji Yatırımlarının Planlanması Sürecinin Bulanık Ahp Yöntemi ile Değerlendirilmesi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Atılgan, İ. (2000). Türkiye’nin Enerji Potansiyeline Bakış. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 15(1), 31-47.
• Bektaş, A. (2013). Binalarda Rüzgar Enerjisi Kullanımının Farklı Bölgeler Açısından Değerlendirilmesine Yönelik Bir Çalışma: TOKİ Tarımköy Projesi Örneği. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Çalışkan, M. (2019). Türkiye Rüzgar Enerjisi Potansiyeli. https://www.mgm.gov.tr/FILES/haberler/2010/retsseminer/2_Mustafa_CALISKAN_RITM.pdf (Erişim tarihi 28.04.2021)
• Gökkuş, G. (2014). Rüzgar Enerjisi Üretim Sistemlerinde İzleme ve Hata Kontrol Sistemleri. Ankara: Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• İlleez, B. (2020). Türkiye'de Biyokütle Enerjisi. Türkiye'nin Enerji Görünümü (pp. 317-346). Ankara: TMMOB Makina Mühendisleri Odası.
• Kadıoğlu, S., & Tellioğlu, Z. (1996). Enerji Kaynaklarının Kullanımı ve Çevreye Etkileri. TMMOB 1. ENERJI SEMPOZYUMU. Ankara.
• Koç, E., & Şenel, M. C. (2013). Dünyada ve Türkiye'de Enerji Durumu-Genel Değerlendirme. Mühendis ve Makina Dergisi, 54(639), 32-44.
• Kumbur, H., Özer, Z., Özsoy, D. H., & Avcı, E. D. (2005). Türkiye’de Geleneksel ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Potansiyeli ve Çevresel Etkilerinin Karşılaştırılması. III. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Sempozyumu ve Sergisi. Mersin.
• Mert, S. (2012). Dalga Enerjisi Dönüşüm Sistemi Tasarımı Ve Deneysel Çalışması. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Resmi Gazete. (2005). Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi. (25819). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/05/20050518-1.htm (Erişim tarihi: 24.05.2021).
• Resmi Gazete. (2015). Rüzgar Kaynağına Dayalı Elektrik Üretimi Başvurularının Teknik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik.https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/10/20151020-2.htm (Erişim tarihi: 21.05.2021).
• Sağlam, M., & Uyar, T. S. (2005). Dalga Enerjisi ve Türkiye’nin Dalga Enerjisi Teknik Potansiyeli. Yeksem, III.Yenilenebilir Enerji Kaynakları Sempozyumu. Mersin.
• Tekno Tasarım. (2021). Hidroelektrik ve Enerji Türbinleri. https://www.erbakan.edu.tr/storage/files/department/elektrikelektronikmuhendisligi/Editor/DERS/YElkEnrUrt/Hidroelektrik_Enerji_T%C3%BCrbinleri.pdf (Erişim tarihi: 17.05.2021)
• Toklu, E. (2017). Biomass energy potential and utilization in Turkey. Renewable Energy, 107, 235-244. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı. (2021). https://www.mfa.gov.tr/turkiye_nin-enerjistrateji.tr.mfa (Erişim tarihi: 30.04.2021)
• Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı. (2021). https://enerji.gov.tr/enerji (Erişim tarihi: 26.05.2021)
• Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı. (2021). https://enerji.gov.tr/bilgi-merkezi-enerji-petrol (Erişim tarihi: 22.04.2021).
• Türkiye Cumhuriyeti Maden Teknik Arama Genel Müdürlüğü. (2020). Maden Teknik ve Arama Genel Müdürlüğü. https://www.mta.gov.tr/v3.0/arastirmalar/komur-arama-arastirmalari (Erişim tarihi: 22.04.2021).
• Türkiye Cumhuriyeti Meteoroloji Genel Müdürlüğü. (2018). Türkiye Ortalama Güneşlenme Süresi (1988-2017). https://mgm.gov.tr/kurumici/turkiye-guneslenme suresi.aspx (Erişim tarihi: 24.05.2021)
• Türkiye Doğalgaz Dağıtıcıları Birliği. (2016). Dünyada ve Türkiye’de Enerji Durumu. https://www.gazbir.org.tr/ uploads/page/Dunya-ve Turkiye-Enerji-Gorunumu.pdf (Erişim tarihi: 22.04.2021).
• Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (2021). Santral Kurulu Güç Raporları. https://www.teias.gov.tr/tr-TR/kurulu-guc-raporlari (Erişim tarihi: 23.04.2021).
• Worldometer. (2020). https://www.worldometers.info/energy/ (Erişim tarihi:16.05 2021)
• Yapar, M. (2014). Türkiye’de İktisat Politikaları Çerçevesinde Rüzgar Enerjisi Politikalarının Etkinliğinin Analizi: Bir Uygulama. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yılmaz, M. (2012). Türkiye’nin Enerji Potansiyeli ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Açısından Önemi. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 4(2), 33-54.
• Yılmaz, Ş. (2018). Türkiye Hidroelektrik Potansiyeli ve Gelişme Durumu. Türkiye’nin Enerji Görünümü raporu 2018. 329-330
• Zaim, A., & Çavşi, H. (2018). Türkiye’deki Jeotermal Enerji Santrallerinin Durumu. Mühendis ve Makina Dergisi, 59(691), 45-58.